شناسهٔ خبر: 23567141 - سرویس اجتماعی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه جام‌جم | لینک خبر

پیگیری‌های جام‌جم نتیجه داد

جاده مرگ خرس‌ها متوقف شد

جاده‌ای که ساخت آن از هفته دوم آذرماه آغاز شد و قرار بود از دل زیستگاه خرس قهوه‌ای؛ در منطقه کوه خرسی پاسارگاد استان فارس بگذرد و پای هزاران خودرو را به یکی از بکرترین زیستگاه‌های حیات‌وحش کشور باز کند، اینک متوقف شده و فعالان محیط‌زیست و عشایر منطقه می‌گویند این توقف دائمی خواهد بود، زیرا آنان دیگر اجازه روشن شدن ماشین‌های راهسازی را نخواهند داد.

صاحب‌خبر -

به گزارش جامجم، یک «چله» از زمانی که صدای گوشخراش ماشینهای راهسازی در جاده خاکی پاسارگاد ـ اقلید پیچید و خواب خرسهای قهوهای منطقه شکارممنوع «کوه خرسی» را آشفته ساخت، میگذرد، درحالی که اینک دیگر نه از آن ماشینهای غولپیکر خبری هست و نه از غرشهای خانه خراب کنشان. خرسهای قهوهای خواب زمستانه خود را از سر گرفتند و این آرامش را مدیون معدود فرزندان آدمیزاد هستند که به اندازه جان خود، برای جان طبیعت و جاندارانش ارزش و احترام قائلند؛ طبیعت دوستانی که به محض پیچیدن صدای غولهای راهسازی در کوه خرسی، همنوا با خرسهای آشفته و حیات وحش و طبیعت بیزبان منطقه، به فریاد آمدند، کمپین راه انداختند و از رسانههای حامی محیطزیست امداد طلبیدند.

آغاز ماجرا

ماجرای آسفالت جاده پاسارگاد ـ اقلید و تصاویر مربوط به آن چهارشنبه؛ 8 آذر از طریق فعالان و دوستداران محیط زیست منطقه به فضای مجازی و همچنین روزنامه جامجم منتقل شد و این روزنامه دوشنبه؛ 13 آذرماه، گزارشی با عنوان «جاده مرگ خرسها» منتشر کرد و به بازتاب نظر مخالفان اجرای این طرح و آسیبهای جبران ناپذیری که به محیط زیست کشورمان وارد میکند، پرداخت. گزارش جامجم بسرعت در سایتهای خبری ملی و محلی بازنشر شد و بازتابهای مثبت و منفی زیادی گرفت؛ منفی از جانب آنها که برخی مسئولان استانی و محلی را مجاب به ساخت جاده کرده بودند، و مثبت از جانب مردم، عشایر و فعالان محیطزیست.

البته تصویب طرح جاده کشی و آسفالت مسیر پاسارگاد ـ اقلید، مربوط به امسال نبوده و مصوبه دولت دهم است و همان زمان یعنی سال 89 هم عملیات ساخت آن آغاز و بخشی زیرسازی و مسیر کوتاهی آسفالت شد. هرچند به دلیل مخالفت شدید کارشناسان و فعالان محیط زیست اجرای عملیات متوقف شد. امسال دوباره اجرای این طرح در سکوت خبری آغاز شد و طی دو هفته کار، بخش دیگری از مسیر زیرسازی شده به زیر آسفالت رفت. گرچه اینبار هم پیگیری کمپینهای محیطزیستی و بازتاب گسترده گزارش جامجم در سایتهای خبری، عملیات را متوقف و ماشینهای راهسازی را خاموش ساخت.

هزینههایی که پرداخت شد

آقامیر میری، فعال محیطزیست و گردشگری که نخستینبار خبر از سرگیری ساخت جاده خرسی را به جامجم داد، امروز خوشحال از اینکه توانسته به نجات خرسهای قهوهای در حال انقراض بیاید، به جامجم میگوید: تلاش گسترده کمپین خرسی و دلسوزان طبیعت استان فارس در کنار پوشش رسانهای این خبر و بازتاب گزارش جامجم، مهمترین عاملی بود که پس از چند روز به توقف جادهسازی در کوه خرسی منجر شد.

میری و دوستانش اما تاوان حمایتشان از محیطزیست هم دادند، زیرا ظاهرا از حمایتهای مالی گردشگری محروم شده و سهمشان از اعتبار گردشگری صندوق توسعه روستایی برای مالکان اقامتگاههای بومگردی حذف شده است.

میری به شرایط مسیر پاسارگاد ـ اقلید اشاره کرده و میافزاید: ساخت جاده بیشتر از سوی برخی مردم پاسارگاد و برخی افراد ذی نفوذ و دارای ملک و زمین در منطقه کوه خرسی پیگیری شده است، زیرا احداث و آسفالت این مسیر، پاسارگاد را به آزادراه شیراز ـ اصفهان وصل میکند و مسیر پاسارگاد تا اقلید را به کوتاهترین مسیر ممکن تبدیل میسازد.

این فعال گردشگری میگوید که خوشبختانه شنیده قرار است ساخت جاده کوه خرسی برای همیشه متوقف شده و براساس طرحی نو، جاده جایگزین دیگری احداث شود که از مسیر پاسارگاد و اقلید و مرودشت نمیگذرد و احتمالا از خرم بید کشیده میشود که البته همین حالا هم به آزادراه شیراز ـ اصفهان وصل است.

عشایر هم مخالفند

مخالفت با ساخت جاده پاسارگاد اقلید که از منطقه کوه خرسی میگذرد البته فقط محدود به فعالان و دوستداران محیطزیست استان فارس نمیشود و عشایر منطقه پاسارگاد هم با آسفالت این مسیر مخالفند.

امانالله شیروانی، یکی از این عشایر است که به جامجم میگوید: اکنون که خوشبختانه آسفالت این مسیر متوقف شده، اما در صورت آغاز دوباره عملیات جادهسازی در منطقه کوه خرسی، این بار عشایر منطقه جلوی اجرای آن را خواهند گرفت، زیرا همگی با ساخت این جاده مخالفند و آن را عامل نابودی هست و نیست خود میدانند.

شیروانی میافزاید: اکنون این منطقه بکر است و دور از هیاهو و رفتوآمد خودروها، دامهای ما نیز در دو طرف جاده خاکی رها هستند و چرا میکنند و برای آب خوردن به سمت چشمه گردنه میروند، اما اگر این جاده بکر به جاده آسفالته تبدیل شود، نه تنها مراتع و جنگلهای منطقه به مرور زمان نابود میشود، بلکه امنیت دامهای ما (یعنی ممر درآمد و معیشتمان) هم به خطر میافتد.

شیروانی که مدام در منطقه کوه خرسی تردد دارد و از گذشته در جریان ساخت و آسفالت مسیر بوده، یادآور میشود که در سالهای 88 و 89 حدود 10 کیلومتر از مسیر آسفالت و سپس متوقف شد و در چند هفته گذشته نیز 9 کیلومتر دیگر از مسیر آسفالت شده، به عبارتی 19 کیلومتر جاده در دل جنگل و منطقه شکار ممنوع احداث شده و اینک آسفالت به گردنه رسیده، راهی سخت که نه تنها کار زیرسازی آن انجام نشده، بلکه ساخت آن هم هزینه چند برابری میبرد و عملیاتی سخت و دشوار است، و شاید همین امر در کنار مخالفتهای ایجاد شده عامل توقف ساخت جاده بوده است.

به عقیده شیروانی تا گردنه آسفالت نشده هم میتوان به نجات دره خرسی و خرس هایش امیدوار بود، زیرا مسیر آسفالت شده اکنون به جایی راه ندارد و نمیتواند محل تردد خودروها باشد.

محیطزیست هم مخالف است

اداره محیطزیست استان فارس و کارشناسان و مسئولان آن هم از جمله مخالفان آسفالت کردن مسیر پاسارگاد ـ اقلید هستند و مهمترین دلیلشان اجرای یک طرح عمرانی در یک منطقه بکر طبیعی بدون اخذ گزارش ارزیابی محیطزیستی است.

انصاری، کارشناس مسئول ارزیابی اداره محیطزیست استان فارس به جامجم میگوید جاده سازی در این مسیر نه تنها بدون مجوز محیطزیستی بوده، بلکه از منطقه حساس زیستگاه خرس قهوهای عبور میکند که از سال 92 به خاطر حضور این گونه توسط اداره محیطزیست فارس و سازمان محیطزیست کشور، منطقه شکار ممنوع اعلام شده و هم اکنون هم احداث یک جاده آسفالته، گونه در معرض انقراض خرس قهوهای را بشدت تهدید میکند.

وی یادآور میشود که تهدید حیات خرس قهوهای تنها یکی از پیامدهای جاده سازی است و توسعه و تغییر کاربری اراضی، تخریب منطقه بهدلیل ایجاد خدمات بینراهی چون ساخت جایگاه سوخت و مجتمع خدماتی تفریحی بینراهی، تصرف اراضی بیشتر و تخریب زیستگاه از دیگر پیامدهای تلخ احداث جاده در منطقه کوه خرسی است.

این کارشناس مسئول در اداره محیطزیست استان فارس با اعلام اینکه محیطزیست فارس، طی هفتههای گذشته توقف احداث جاده را از طریق مراجع مختلفی چون دادستانی و اداره راه و شهرسازی استان پیگیری کرده، میگوید اینک عملیات آسفالت مسیر متوقف شده، اما احتمال راه اندازی مجدد آن در سال آینده وجود دارد، زیرا آنهایی که منافع خود را در ساخت این جاده میبینند احتمالا برای ازسرگیری دوباره عملیات فشار میآورند، اما از انجا که خرس قهوهای در فهرست گونههای تهدید شده سازمان ملل است، مسئولان استان باید این مهم را مدنظر قرار دهند که با احداث جاده در زیستگاه خرس قهوهای به حیات اینگونه باارزش در منطقه خاتمه ندهند.

فاطمه مرادزاده

ایران

نظر شما