چکیده

در این نوشتار به تحلیل و بررسی نظام فکری ابن‌رشد و تاثیر آن در پیشرفت جامعه ایرانی ـ اسلامی خواهیم پرداخت. در ابتدا، مبانی اصلی تفکر ابن‌رشد توضیح داده خواهد شد و سپس عناصر اصلی نظام فکری وی ذکر می‌شود. با وجود اینکه عقلانیت در اندیشه وی از جایگاه بالایی برخوردار است، این عقلانیت در تعارض با دین و آموزه‌های وحیانی قرار ندارد. از نظر او، دین و عقل همسو با یکدیگر هستند؛ چراکه عقل نیز مقوله‌ای قدسی است که ریشه در آسمان‌ها دارد. پس از آن، به بررسی حدود و ثغورمقوله پیشرفت پرداخته و تفسیر مدرن و اسلامی اندیشه پیشرفت ارائه خواهد شد؛ در این بخش بیان می‌شود که مرزهای پیشرفت در جامعه ایرانی ـ اسلامی بر اساس نگرش و جهان‌بینی این جامعه تعیین خواهد شد. در گام بعدی، برتری معیار پیشرفت جامعه ایرانی ـ اسلامی را بر معیار پیشرفت مدرن ثابت خواهیم کرد و در نهایت نیز تاثیر نظام فکری ابن‌رشد در پیشرفت جامعه ایرانی ـ اسلامی مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها: ابن‌رشد؛ جامعه ایرانی ـ اسلامی؛ پیشرفت؛ عقلانیت؛ تفکر مدرن

نویسنده:

رهام شرف: استادیار دانشگاه زنجان

فصلنامه اسلام و مطالعات اجتماعی - دوره 3، شماره 3، پیاپی 11، زمستان 1394.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.