شناسهٔ خبر: 23081823 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: مهر | لینک خبر

مدیر آژانس ادبی پل در «چشم شب روشن»:

عدم ورود به بازار جهانی، ظلم به کتاب، نویسنده و نشر کشور است

سیدعلی کاشفی خوانساری مجری کارشناس «چشم شب روشن» میزبان مجید جعفری اقدم مدیر آژانس ادبی پل برای گفتگو در موضوع نشر بین‌الملل بود.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار مهر، وی در ابتدا بیان کرد: اگر بخواهیم اقتصاد نشر را در سطح بین المللی ببینیم، بحث فراتر از آن چیزی است که در نشر داخلی اتفاق می افتد. در داخل مسئله خلق توسط نویسنده و پژوهشگر و تولید آن توسط عوامل نشر و سپس مقوله توزیع اتفاق می افتد.

جعفری ادامه داد: هر اثری که از خلق به تولید در یک زبان و جغرافیای خاص می رسد قابلیت بازآفرینی در زبانهای دیگر و کشورهای مختلف دارد. بنابراین اگر ما وارد عرصه انتشار بین المللی نشویم، هم به کتاب، هم نویسنده و هم صنعت نشر ظلم کرده ایم و اثر ارزشمند به وجود آمده را فقط مصرف داخلی می کنیم.

این مترجم و ویراستار تأکید کرد: ما با ورود به اقتصاد نشر بین الملل به توسعه اقتصاد نشر کشور کمک می کنیم و همچنین موجب توسعه دیپلماسی فرهنگی و گسترش روابط با سایر ملل می شویم.

جعفری افزود: مسئله کپی رایت، خلق و تولید آثار مشترک سه محوری است که فعالیت بین المللی در عرصه نشر بین الملل در آنها اتفاق می افتد.

وی یادآور شد: هر فعالیتی قواعد خود را دارد، وقتی کشوری بخواهد وارد مبادلات رایت بشود، باید قواعد بازی را رعایت کند. بخش خصوصی و دولت هر کدام وظایف و اختیاراتی دارند که باید تعریف شود.

جعفری اقدم تاکید کرد: در حوزه رایت دو پیش نیاز داریم یکی عرضه درست اثر در رویدادهای بین المللی مثل نمایشگاه های بین المللی کتاب است و دیگری معرفی آثار به دنیا که با ارسال خلاصه اثر به ناشران جهانی و پرزنت اثر همراه است.

مترجم رمان «ازدواج سفید» تصریح کرد: بخش خصوصی باید بازار را مخاطب و نیازسنجی کند و آنها را با استانداردهای چاپ دنیا عرضه کند. دولت نیز باید به تسهیل فضا و بسترسازی بپردازد تا بخش خصوصی بهتر بتواند در مجامع بین المللی حاضر شود. هر دو بخش نیز باید به تعهدات و قواعد بین المللی در حوزه نشر احترام بگذارد. ما با اینکه عضو کنوانسیون برن نیستیم، اما باید به قواعد و معاهدات بین المللی احترام بگذاریم و اگر بتوانیم به آنها بپیوندیم که چه بهتر.

جعفری اقدم نپوستن ما به معاهدات بین المللی را موانعی بزرگ تلقی و تصریح کرد: با این حال راه بر ما بسته نیست. در یکی دو سال اخیر با توجه به رویکرد خوبی که در معاونت فرهنگی وزارت ارشاد برای کمک به بخش خصوصی به وجود آمده، بیش از صدها کتاب مبادله شده است.

وی ادامه داد: ناشران بین المللی تاجر و به دنبال منفعت خودشان هستند. آنها اگر ببینند در معامله ای می توانند درآمد داشته باشند، دنبال راه هایی برای همکاری با ما خواهند بود.

مدیر آژانس ادبی پل یکی از بازیگران عرصه نشر بین الملل را امثال این آژانس ها معرفی و تاکید کرد: شاید بیشتر مخاطبان با اینها آشنا نباشند. آژانسهای ادبی در دنیا موسسات غیردولتی متشکل از کارشناسان کتاب، مترجمان، ویراستاران و کارشناسان حقوقی است. این موسسات از طرف نویسنده ها، نماینده معرفی آثار آنها به دنیا می شود. اگر این معرفی منجر به عقد قرارداد بین المللی شد، چون این یک امر حقوقی است، این بخش را هم عهده دار می شوند.

وی تصریح کرد: ناشر خارجی خیلی کم با فرد حقیقی یعنی خود نویسنده وارد معامله می شود، بلکه می کوشد با بخش حقوقی وارد مذاکره شود؛ مثل آژانسهایی که مسئولیت برخی کتابها را برعهده گرفته اند.

جعفری یادآور شد: آژانس ها می کوشند آثار تولید شده را جهانی کنند. این بحث از سال ۸۰ شروع شد که اگر ما بخواهیم نشرمان در دنیا مطرح شود باید قواعد بازی را رعایت کنیم. یادی کنم از مرحوم محمدعلی شعاعی که آن زمان به این قضیه کمک کرد تا آژانس های ادبی شکل بگیرد و آقای احمد مسجد جامعی هم کمک کرد. آن زمان حرکتهایی شروع شد و با رویکردهایی که در دولت ها به وجود آمد، این موضوع فشل ماند تا اینکه به سالهای اخیر رسید که این فعالیت در رویکرد جدید دارد دوباره رونق می گیرد.

وی در پایان گفت: در تمام کشورهای صاحب نشر قابل عرضه، بحث گرنت وجود دارد. در ایران در دو سال اخیر دو طرح حمایتی تصویب شد که از ناشران خارجی حمایت می کند. وقتی ناشر خارجی با یک آژانس ادبی یا ناشر ایرانی قرارداد خرید رایت می بندد، از دبیرخانه گرنت طلب حمایت میکند و آن دبیرخانه به شرطی حمایت می کند که حتما رایت از ناشر ایرانی خریداری شود. بنابراین این موضوع غیرمستقیم به توسعه نشر در ایران منجر می شود.

«چشم شب روشن» به تهیه‌کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا، شنبه تا چهارشنبه هر شب ساعت ۲۳ از شبکه چهار سیما روی آنتن می‌رود.

نظر شما