در چارچوب ضرورت تحقق اقتصاد مقاومتی و افزایش توان داخلی در حالی مکانیزاسیون در بخش کشاورزی به عنوان یکی از بخشهای حساس باید مورد توجه قرار گیرد که توسعه آن در قالب 'پروژه تجهیز و نوسازی مکانیزاسیون کشاورزی' به میزان 1.74 اسب بخار بر هکتار به عنوان یکی از 14 پروژه تحقق سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی در کشور برای وزارت جهاد کشاورزی تعیین شده است.
در حقیقت مکانیزاسیون یکی از راههای گذر از کشاورزی کاربرمحور و خودمعیشتی به کشاورزی صنعتی و پایدار محسوب می شود بنابراین از آنجا که این پروژه منجر به رشد بهره وری در حوزه کشاورزی می شود و میزان تولیدات محصولات را در واحد سطح افزایش می دهد در راستای سیاستهای اقتصاد مقاومتی مورد ارزیابی قرار می گیرد.

* توجه دولت به مکانیزاسیون کشاورزی
بررسیها نشان می دهد توسعه مکانیزاسیون کشاورزی در ایران منجر به رشد تولیدات محصولات کشاورزی شده است. در همین خصوص رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی چندی پیش اعلام کرد که رشد بین 35 تا 40 درصدی تولیدات کشاورزی در چارچوب فعالیتهای دولت یازدهم با تکیه بر توسعه مکانیزاسیون صورت گرفته است.
کامبیز عباسی افزود: تا پیش از فعالیت دولت یازدهم تنها 15 درصد برداشتهای کشاورزی به صورت مکانیزه صورت می‌گرفت اما با اعمال سیاستهای حمایتی دولت از مکانیزاسیون بخش کشاورزی شاهد رشد نزدیک به 40 درصدی در این حوزه هستیم.
وی ادامه داد: با ایجاد خطوط اعتباری، برای خط اعتباری نخست 7500 میلیارد ریال تخصیص یافت که 7200 میلیارد ریال آن جذب شد و با راه اندازی خط دوم در سال 1393 بالغ بر هشت هزار میلیارد ریال اعتبار تخصیص یافت که بیش از 90 درصد آن جذب شد.
رئیس مرکز توسعه مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی گفت: خط سوم با اعتبار 10‌ هزار میلیارد ریال، خط چهارم 12 هزار میلیارد ریال و خط پنجم نیز با اعتبار 1500 میلیارد ریال امسال راه‌اندازی شد و در حال ارائه تسهیلات است.
با اجرای این پروژه در سالیان اخیر درجه مکانیزاسیون از رشد مناسبی برخوردار شده بگونه ای که از 9 دهم اسب بخار بر هکتار طی سال 1390 به یک و شش دهم اسب بخار در هکتار در سال 1395 رسیده است.

* عمر بالای 13 سال نیمی از تراکتورها در خراسان رضوی
رئیس اداره امور فناوریهای مکانیزه سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون 50 درصد از مجموع 33 هزار دستگاه تراکتور کشاورزی فعال در این استان عمر بالای 13 سال دارند.
محمدرضا قوسیان مقدم افزود: از مجموع حدود 17 هزار تراکتور بالای 13 سال عمر، حدود 20 درصد فرسوده و فاقد کارایی مطلوب هستند. 50 درصد بقیه تراکتورها عمر زیر 13 سال دارند.
وی ادامه داد: افزون بر 150 هزار دستگاه ادوات کشاورزی دیگر نیز در خراسان رضوی وجود دارد که این تعداد به دلیل موتوری نبودن قابلیت بهتری برای ترمیم و بازسازی دارند.
رئیس اداره امور فناوریهای مکانیزه سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: از سال 1392 تاکنون 2500 میلیارد ریال تسهیلات به منظور نوسازی ناوگان کشاورزی در این استان تخصیص داده شده است. به این ترتیب بیش از هشت هزار دستگاه تراکتور، کمباین و دیگر ادوات کشاورزی به ناوگان استان افزوده شد.
وی افزود: سالانه بطور میانگین بیش از سه هزار بهره بردار در خراسان رضوی از تسهیلات سرمایه در گردش و تسهیلات خرید دستگاههای جدید کشاورزی استفاده می کنند.
مقدم ادامه داد: واگذاری و توزیع هزار دستگاه تراکتور نیز در برنامه امسال قرار دارد که تا کنون 450 دستگاه آن بین کشاورزان استان توزیع شده است.

* صرفه جویی و اقتصادی شدن تولید
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزایش برداشت و تولید محصولات را از مهمترین عواید توسعه مکانیزاسیون کشاورزی ذکر و بیان کرد: در همه محصولات زراعی درجه مکانیزاسیون به معنای کارایی ادوات در یک سطح تولیدی است. این سطح در خراسان رضوی از 25 درصد از آخر سال 1392 هم اکنون به 50 درصد رسیده است.
مجتبی مزروعی افزود: یک ایرانی در طول سال 170 کیلوگرم به صورت میانگین آرد مصرف می کند. در کاشت یک هکتار گندم 330 تا 340 کیلوگرم بذر در هکتار باید پاشیده شود اما زمانی که با دستگاه به صورت مکانیزه بذرپاشی می شود در هر هکتار 220 کیلوگرم بذر استفاده می شود و این به معنای صرفه جویی 100 کیلوگرم گندم در هر هکتار است.
وی ادامه داد: به این ترتیب در هر دو هکتار کاشت مکانیزه گندم 200 کیلوگرم در مصرف بذر صرفه جویی و غذای حداقل یک نفر تامین می شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی سه هدف مهم را در اجرای مکانیزاسیون 'تولید بیشتر، کاهش سختی کار و صرفه جویی' ذکر و بیان کرد: برای کاشت پیاز زعفران در هر هکتار 100 نفر نیروی کار لازم است در حالی که دستگاه زعفرانکار طی یک روز یک هکتار زعفران می کارد و قیمتی معادل 170 میلیون ریال دارد.
وی گفت: برای کاشت پیاز زعفران با دست در هر هکتار 5.4 تن پیاز نیاز است حال آنکه با دستگاه زعفرانکار 2.5 تن پیاز زعفران استفاده می شود ضمن اینکه کاشت منظم تر و مطلوبتر انجام می شود.
مزروعی افزود: صرفه جویی در مکانیزاسیون بخش کشاورزی خیلی بالاست و اقتصادی کردن با کاهش هزینه های تولید محقق می شود. افزایش کیفیت محصول، صرفه جویی اقتصادی، کاهش چشمگیر هزینه تولید، برداشت به صورت بهداشتی و کاهش هدر رفت محصولات از جمله عواید کاشت و برداشت مکانیزه در بخش کشاورزی است.
وی ادامه داد: هشت هزار دستگاه تراکتور، کمباین ، ادوات کشاورزی و غیره به ناوگان کشاورزی خراسان رضوی از سال 1392 تاکنون افزوده شده است. در این مدت سطح مکانیزاسیون استان از 1.1 درصد به یک و نیم درصد افزایش یافته است. افزوده شدن هر یک دهم به سطح مکانیزاسیون به بیش از 900 میلیارد ریال سرمایه گذاری نیاز دارد.
363 هزار بهره بردار در بخش کشاورزی این استان فعالیت دارند. حجم تولید سالانه انواع محصولات باغی، زراعی و دامی در خراسان رضوی هشت میلیون تن است. سالانه یک میلیون و 200 هزار هکتار زمین در استان زیر کشت 83 نوع محصول می رود. 900 هزار هکتار از این سطح مربوط به زراعت و 300 هزار هکتار آن باغ است. بخش کشاورزی 28 درصد اشتغال و 30 درصد صادرات غیرنفتی استان خراسان رضوی را به خود اختصاص داده است.
گزارش: آرزو جاودانی **انتشاردهنده : حسین کریم زاده
7496/1858