صاحب‌خبر - علیرضا صدقی
سیمون بولیوار در بهار سال 1162 خورشیدی در شهر کاراکاس ونزوئلا در یک خانواده اشرافى به دنیا آمد. خانواده پدری او همه از کارگزاران دولت اسپانیا در منطقه ونزوئلا بودند. او نیز اگر می‌خواست می‌توانست به رسم و آیین پدرانش در زمره طبقات مرفه درآید. با این احوال، در رشته حقوق تحصیل کرد و در صدد برآمد تا کشورش و مناطق امریکای لاتین را از یوغ استعمار اسپانیا رهایی بخشد. ونزوئلا در منطقه استوایی شمال امریکای جنوبی و بین دریای کاراییب و کشور برزیل واقع شده است و مساحت آن تقریبا یک دوم ایران است. ونزوئلا علاوه بر مقابله آشکار با نیولیبرالیسم و امپریالیسم، مدعی طرح الگوی جدید اقتصادی و سیاسی (بولیواریسم) برای تمام کشورهای منطقه است. الگویی که از نام و آرمان های سیمون بولیوار (قهرمان پرآوازه امریکای لاتین در قرن نوزدهم) الهام گرفته است. او به مبارزه با استعمار اسپانیا پرداخت که این مبارزه به آزادی و اتحاد نیمی از کشور های امریکای لاتین منجر شد.
او در سن ۹ سالگى پدرش را از دست داد. سیمون ابتدا در ونزوئلا و سپس در اروپا تحصیل کرد و پرورش یافت. او در اروپا توانست دانش‌هاى ادبى و علمى خود را عمیق‌تر کرده و با آرمان‌هاى دموکراتیک الهام گرفته از انقلاب فرانسه آشنا شود. این آرمان‌ها زندگى او را تحت‌تاثیر قرار داده و او را به مبارزه براى استقلال قاره آمریکاى جنوبى متقاعد کردند. سیمون بولیوار در سفر ایتالیا هنگام صعود از کوه مقدس این جملات را بر زبان آورد: «در مقابل شما سوگند مى‌خورم، به خداوند پدرانم سوگند مى‌خورم، به پدرانم سوگند مى‌خورم، به شرافتم سوگند مى‌خورم و به میهنم سوگند مى‌خورم که هرگز تا قبل از گسستن زنجیرهایى که قدرت حاکمه اسپانیا به ما تحمیل کرده به بازوى خود استراحت و به روح خود آرامش نخواهم داد». از آوریل سال ۱۸۱۰ میلادى، کلنل بولیوار به یکى از رهبران عمده جنبش آزادى بخش ونزوئلا تبدیل شد. در روز ۶ اوت سال ۱۸۱۳ میلادى، سیمون بولیوار از سوى شوراى شهر کاراکاس عنوان «لیبرتادور» (آزادی‌بخش) را یافت. با این حال، در ژوئن سال ۱۸۲۱ میلادى بود که سیمون بولیوار پس از پیروزى در کارابوبو توانست اسپانیایى‌ها را از خاک ونزوئلا بیرون براند. از آن پس، سیمون بولیوار تلاش خود را معطوف آزاد کردن سایر مستعمرات اسپانیا در قاره امریکاى جنوبى کرد. جنگ در پس جنگ. بولیوار موفق شد استقلال کلمبیا، اکوادور، پرو و بولیوى را به دست بیاورد.
سیمون بولیوار قهرمان ملی امریکای لاتین (به ویژه ونزوئلا) است. او اندیشه ضد سرمایه‌داری و ضد امپریالیستی داشت. اندیشه بولیوار هنوز زنده است. هوگو چاوز (رئیس جمهوری سابق ونزوئلا) حکومت خود را جمهوری بولیواری معرفی می‌کرد.
سیمون بولیوار در سال 1192 مبارزه استقلال طلبانه خود را آغاز کرد و بسیاری از سرزمین‌های امریکای لاتین را از استعمار اسپانیا آزاد کرد. پس از آن در انقلاب کاراکاس شرکت فعال داشت و به کمک ارتشی از هوادارانش، کلمبیا را تصرف کرد. سپس، از طرف کنگره‌ای که به منظور تشکیل کلمبیای بزرگ برپا شده بود (و با آزاد سازی کلمبیا، ونزوئلا و پاناما به این هدف رسیده بود) به ریاست جمهوری برگزیده شد.
بولیوار در سال 1199 فرماندهی نیروهای آزادی بخش پرو را بر عهده گرفت و این کشور را از استعمار اسپانیا آزاد کرد. سال بعد، مبارزه آزادی بخش بولیوار به اکوادور گسترش یافت و این کشور، پس از آزادی به کلمبیای بزرگ پیوست.
در سال 1205 انقلابیون بولیوی نیز به رهبری بولیوار، پس از 17 سال مبارزه توانستند سرزمین خود را آزاد کنند و به پاس خدمت سیمون بولیوار، این کشور را بولیوی نامیدند.
بولیوار رویای وحدت امریکای لاتین را در قالب فدراسیون دنبال می کرد؛ اما به سبب خودمحوری ها و فرقه گرایی ها نتوانست این خواسته خود را عملی کند. او مدتی به دیکتاتوری روی آورد و پس از آن در اواخر عمر از قدرت کناره گرفت.
بولیوار تمام ثروت سرشار و ارثیه هنگفت پدرش را در راه پیشرفت انقلاب و آزادی سرزمین های امریکای لاتین صرف کرد. او در 26 آذر سال 1209 در 47 سالگی درگذشت.
سیمون بولیوار مبارز و قهرمان ملى آمریکاى لاتین در سال ۱۷۸۳ در کاراکاس به دنیا آمد و در ۱۸۳۰ خاموش شد. بولیوار در شکل گیرى نخستین جمهورى در ونزوئلا نقش موثرى ایفا کرد. حکومتى که فرجامى جز شکست زود هنگام در برابر ساز و کار حاکم بر نظام سرمایه نداشت... بولیوار است که پس از این تجربه، جمهورى بزرگ کلمبیا را متشکل از کشورهاى کلمبیا، ونزوئلا و اکوادور آزاد تشکیل داد و در فصلى دیگر از رزم تحت رهبرى او کشورهاى کنونى ونزوئلا، کلمبیا، پاناما، اکوادور و بولیوى به استقلال خود از سلطه استعمارى اسپانیا نایل آمدند و قسمتى از سرزمین پرو نیز به دلیل نام او بولیوى خوانده شد. اندیشه هاى ضد امپریالیستى بولیوار از او
چهره اى بى بدیل در روند مبارزات مردم آمریکاى لاتین ترسیم کرده است. به رغم نگاه انتقادى مارکس به برخى از خطوط اصلى اندیشه بولیوار او تصریح مى کند که تحت تاثیر مقاله «سیکلو پدیا» بولیوار قرار داشته است. آن گونه که آندره شیر، روزنامه نگار آلمانى (با برگردان میم بهرنگ) روایت کرده است، مارکس درباره هدف سیمون بولیوار مبنى بر ایجاد آمریکاى لاتین یکپارچه به تحقیر نوشته است: «هدف واقعى بولیوار عبارت بود از اتحاد تمام مناطق آمریکاى لاتین و ایجاد یک جمهورى فدرال زیر رهبرى شخص خود او. وقتى که او غرق رویاهاى خود، مبنى بر پیوند دادن نیمى از جهان با نامش بود قدرت واقعى از دستانش بیرون لغزید...» «آندره شیر» میراث خواران بولیوار را مرتجعین، رژیم هاى راستگراى مستبد و دیکتاتورها عنوان مى کند. «اولین رئیس جمهوری ونزوئلا که تحت شرایط جنگ استقلال طلبانه با استناد به دیکتاتورى سیمون بولیوار حکومت خودکامه خود را تاسیس کرد، ژنرال آنتونیو گوزمن بلانکو نام داشت. در دومین دوره ریاست جمهورى او (۱۸۸۴-۱۸۷۹) صدمین سالگرد تولد سیمون بولیوار به طور وسیعى جشن گرفته شد و درباره شباهت میان گوزمن بلانکو و سیمون بولیوار داد سخن سر داده شد. چند دهه بعد ژنرال خوان ویسنته که از سال ۱۹۰۸ تا زمان مرگش (۱۹۳۵) در ونزوئلا به شیوه دیکتاتورى حکومت مى کرد، از «احیاى نهایى میهن» دم مى زد و خود را ادامه دهنده پیگیر راه سیمون بولیوار قلمداد مى کرد... و ادعا مى کرد که از آرمان هاى سیمون بولیوار پیروى مى کند.» و اما آنچه امروزه به عنوان نمود هاى بولیواریسم در آمریکاى لاتین، خصوصاً در ونزوئلاى هوگو چاوس و بولیوى اوو مورالس دیده مى شود به قول چاوس درختى است با سه ریشه: یکم سیمون بولیوار، دوم سیمون رودریگز (آلیاس ساموئل روبینسون ۱۸۶۱-۱۷۶۹) که معلم و دوست همیشگى بولیوار بوده است و سوم ایزکویل زامورا (۱۸۶۱-۱۸۱۷) که «ژنرال خلق مستقل» در جنگ داخلى ونزوئلا در قرن نوزدهم بوده است. او ضمن تشریح مبانى نزدیکى بولیواریسم و مارکسیسم در عصر حاضر خاطر نشان مى کند که: «چنین است که امروز انقلاب بولیواریستى وارد مرحله «ضد امپریالیستى» خود شده است...» هوگو چاوس رئیس جمهوری ونزوئلا که از حکومت خود به عنوان «جمهورى بولیوارى» یاد مى کند در تشریح شخصیت بولیوار در سخنرانى اش در «مجمع جهانى سوسیالیسم» ضمن اشاره به این نکته اشاره مى کند که از نظر کمونیست هاى ونزوئلا ضد امپریالیسم بولیواریستى پیوند تنگاتنگى با ضد امپریالیسم مارکسیستى دارد.
سیمون بولیوار که توسط رقبایش از قدرت ساقط مى شود در سن پدرو آلخاندرینو یک مزرعه در نزدیکى شهر سانتامارتا در انزوا در مى گذرد.به این ترتیب ، در روز ۱۷ دسامبر سال ۱۸۳۰ میلادى سیمون بولیوار قهرمان استقلال امریکاى جنوبى در نزدیکى شهر سانتامارتا در کلمبیا به علت ابتلا به بیمارى سل درگذشت.على رغم فتوحات و کسب استقلال کشورهاى امریکاى جنوبى از استعمار اسپانیا ، سیمون بولیوار در انزوا در مى گذرد و یک کشیش فقیر سرخ پوست مراسم مذهبى را بر بالین بولیوار محتضر برگزار مى کند.∎
نظر شما