سال‌هاست كارشناسان صنعت خودرو از نبود تحقيق و تفحص درصنعت خودرو انتقاد مي‌كنند و صنعت خودروي ايران را مونتاژكار مي‌دانند، اكنون پس از پنج دهه توليد، معاون وزير صنعت به اين نتيجه رسيده كه اين صنعت با تحقيق و توسعه بيگانه بوده و خودروسازي ايران به «تهراني‌مقدم»ها نياز دارد.
صنعت خودروي ايران سال‌هاست به بهانه توليد و ايجاد اشتغال از سوي دولت حمايت مي‌شود. اين حمايت‌ها يك زمان با پرداخت تسهيلات و فروش خودروهاي دپو شده در انبار‌ها صورت مي‌گيرد و زماني ديگر با ممنوعيت و افزايش ۱۵۰ درصدي واردات محقق مي‌شود. در اين ميان دارندگان خودرو و مصرف‌كنندگان كه از قيمت بالاي خودروي داخلي و كيفيت آن ناراضي هستند، « به قول سينكي معاون وزير صنعت كه معتقد است، مردم بايد تاوان توليد داخل را بپردازند...» محكومند به استفاده از خودروي بي‌كيفيت داخلي و گران.
در ابتداي دولت يازدهم، نعمت‌زاده وزير سابق صنعت و تجارت سياست حمايت از اين صنعت را در دستور كار خود قرار داد و با تشويق خودروسازان به مشاركت با برند‌هاي معروف جهاني، تلاش كرد خودروهاي قديمي را از چرخه توليد خارج كند و از سازمان گسترش خواست با امضاي قرارداد با رنو، اين خودروساز را به ايران آورده و سرمايه‌گذاري مشتركي را آغاز كنند، البته تلاش‌هاي نعمت‌زاده و خودروسازان كه پس از برجام با دستپاچگي سراغ خودروسازان فرانسوي رفتند و قراردادهايي را با آنها امضا كردند، تاكنون به نتيجه نرسيده و وعده‌هاي داده شده در مورد توليد و عرضه محصولات مشترك با تأخير زيادي روبه‌رو شده است. خبر‌هاي رسيده از قرارداد سازمان گسترش و رنو نيز حاكي از آن است كه سايپا حاضر نشده است كارخانه بن رو را در اختيار اين سازمان قرار دهد و اختلافاتي ميان گروه خودروسازي سايپا و سازمان گسترش به‌وجود آمده است. هرچند مسعود معظمي مي‌گويد اين كارخانه بابت طلب اين سازمان از سايپا بايد واگذار شود. در حال حاضر در شرايطي كه تمامي بازار‌ها در ركود به سر مي‌برند، فعالان اين صنعت با چراغ سبز دولت و ممنوعيت واردات خودرو در پنج ماه گذشته با افزايش تدريجي قيمت‌هاي خودروهاي داخلي سود مي‌برند و بازارشان رونق دارد. در اين ميان اظهارات روز گذشته مدير عامل سازمان گسترش و نوسازي ايران كه در بدو ورودش انتقادات شديدي نسبت به اين صنعت داشت و گفت: ما خودروساز نيستيم، بلكه مونتاژكاريم. ايران يك توليد‌كننده است، نه خودروساز... قابل تأمل است.
معظمي معتقد بود هيچ راهي جز مشاركت با صاحبان برند معتبر دنيا نداريم و بدون توجه به اينكه فعاليت مهم‌ترين بخش اين صنعت، يعني تحقيق و توسعه به صفر رسيده است بايد خودروسازان را مجاب كنند تا اين بخش را فعال كنند و به دنبال مشاركت با خارجي‌ها بود.
اما مدير عامل سازمان گسترش اخيراً با تغيير موضع خود از همكاري با برند‌هاي مطرح جهاني از نبود تحقيق و توسعه در صنعت خودروي ايران سخن گفته و افزود: طي دهه‌هاي گذشته دولت‌ها همواره تلاش كرده‌اند استراتژي صنعتي تدوين و توسعه صنعتي را در دستور كار قرار دهند، در زمان آغاز مسئوليت بنده در ايدرو بعد از بررسي تمامي استراتژي‌هاي صنعتي پنج حوزه نفت، خودرو، حمل‌ونقل، صنايع نوين و پيشرفته و تربيت نيرو در اولويت سياست‌ها قرار گرفت. وي با بيان اينكه برنامه ايدرو حركت بر اساس همين اولويت‌هاست، گفت: تلاش ما اين است كه با توجه به امكانات مالي و نيروي انساني در اين راه، توليد داخلي را رونق بخشیم و توانمند سازيم.
معظمي در پاسخ به اين سؤال كه چرا به رغم صرف هزينه‌هاي مختلف در صنعت خودروسازي ولي نتوانسته‌ايم، خودروساز شويم؟ اظهار داشت: اينكه خودروسازي طي دهه‌هاي گذشته اولويت در صنعت بوده است، اشتباه عمل نكرده‌ايم ولي اگر از همان روز اول در صنعت خودرو روي بخش تحقيق و توسعه و طراحي تمركز مي‌كرديم، امروز مي‌توانستيم همچون خودروسازهاي بزرگ دنيا خودروساز باشيم. وي در تبيين علت عقب‌افتادگي در صنعت خودروسازي خاطرنشان كرد: يكي از اصلي‌ترين علل عدم ثبات مديريتي در صنعت خودروسازي است. از آنجا كه به رغم همه تلاش‌ها استراتژي صنعتي اجماع‌شده‌اي تدوين نشده، لذا با تغيير دولت‌ها و مديران سياست‌ها نيز تغيير پيدا كرده است. معظمي با مقايسه صنعت خودرو با صنايع دفاعي گفت: در صنعت دفاعي توانسته‌ايم موفق عمل كنيم، چراكه اولاً نياز ملي بوده و ثانياً افرادي همچون شهيد تهراني‌مقدم‌ها روي كار متمركز شدند و در چارچوب يك ثبات مديريتي توانسته‌اند كار را به نتيجه برسانند. اگر در صنعت خودرو نيز همين گونه عمل كنيم، موفق خواهيم شد. معاون وزير صنعت، معدن و تجارت وعده داد كه در آينده سمت و سوي صنعت خودروسازي مشخص و توليد در راه درستش هدايت شود.
نظر شما