صاحب‌خبر - طرح سناتورهای جمهوری‌خواه یعنی«باب کورکر» و «تام کاتن» بی‌سرانجام ماند تا مهلت 2 ماهه دونالد ترامپ به کنگره برای بازنگری در توافق هسته‌ای میان ایران و 1+5 بدون نتیجه به پایان برسد. کنگره آنچه ترامپ خواسته است را انجام نداد تا اگر قرار است آمریکا به صورت رسمی از برجام خارج شود، مسؤولیت آن بر دوش رئیس‌جمهور باشد. حالا منابع خبری در آمریکا می‌گویند ترامپ یک ماه دیگر که قرار است جدیدترین گزارش درباره میزان پایبندی ایران به برجام را ارائه کند، به صورت رسمی خروج آمریکا از برجام را اعلام خواهد کرد. این اقدام احتمالی و دیوانه‌وار دونالد ترامپ، چیزی است که مشاوران کاخ سفید به روزنامه واشنگتن‌تایمز گفته‌‌اند. آنها می‌گویند ترامپ 13 ژانویه (23 دی‌ماه) که باید جدیدترین گزارش درباره میزان پایبندی ایران به برجام را اعلام کند، خروج رسمی آمریکا را اعلام خواهد کرد. روزنامه «واشنگتن‌تایمز» در این‌باره در گزارشی نوشت کنگره نشان داده است ضرب‌الاجل رسیدگی به تقاضاهای دونالد ترامپ برای اتخاذ یک موضع سخت‌تر در قبال برجام را فراموش می‌کند و با تحریم‌های جدید علیه تهران موافقت نمی‌کند و تعیین آینده برجام را مجددا به ترامپ محول می‌کند. اقدام جمهوری‌خواهان برای ایجاد «عاملی» که بتواند تحریم‌های شدیدی را علیه ایران که طبق برجام لغو شده بود مجددا وضع کند، تا آستانه روز سه‌شنبه (دیروز)، راه به جایی نبرد. سه‌شنبه پایان ضرب‌الاجل غیررسمی 60 روزه‌ای بود که از سوی کنگره وضع شده بود تا در صورت عدم تایید برجام از سوی دولت، کنگره در این مدت درباره سرنوشت آن از جمله بازگرداندن تحریم‌ها تصمیم‌‌‌گیری کند. این مهلت بعد از آن تعیین شد که به‌رغم گزارشات متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنی بر همکاری ایران در زمینه برجام، ترامپ اعلام کرد دیگر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را مورد تأیید قرار نمی‌دهد. به گزارش فارس، طبق گزارش واشنگتن‌تایمز، مشاوران کنگره می‌گویند نمایندگان کنگره هنوز فرصت دارند قبل از آنکه ترامپ بار دیگر تصمیم‌گیری درباره برجام را برعهده بگیرد، پیشنهادی را ارائه کنند اما مشاوران کاخ سفید می‌گویند ترامپ از عدم پیشرفت در کنگره درباره وضع تحریم‌های جدید علیه ایران دلخور است و احتمالا در تاریخ 13 ژانویه (23 دی‌ماه)، زمانی که مهلت بازبینی برجام فرامی‌رسد، آمریکا را به طور کامل از برجام خارج کند. ماه اکتبر، ترامپ از کنگره و دیگر اعضای 1+5 خواست راه‌هایی را برای رسیدگی به آنچه نقص‌های جدی برجام خواند، پیشنهاد کنند. چندی پیش، اندیشکده استرالیایی «لوئی» در گزارشی درباره بررسی توافق هسته‌ای ایران در کنگره آمریکا تأکید کرد احتمالا کنگره نه تحریم‌های قبلی علیه ایران را باز خواهد گرداند و نه متمم جدیدی به قانون تحریم‌ها خواهد افزود. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا از زمان رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا تاکنون علیه این توافق موضع‌گیری کرده است. ترامپ در سخنرانی 13 اکتبر خود اعلام کرد برجام یکی از بدترین و یکجانبه‌‌‌‌‌ترین توافقات تاریخ آمریکا بوده است. «مارک دوبوویتس» تحلیلگر مسائل مربوط به تحریم‌های ایران و مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «احتمالا با رسیدن ماه ژانویه (2018)، رئیس‌جمهور تا حد زیادی از اینکه نه کنگره و نه اروپا به درخواستش برای یافتن راه‌هایی به منظور ترمیم برجام، پاسخ نداده‌اند، دلزده می‌شود. این احتمال کاملا وجود دارد که در آن زمان، رئیس‌جمهور از توافق هسته‌ای خارج شود». رئیس‌جمهور آمریکا باید هر 90 روز یک بار پایبندی ایران به برجام را به کنگره اعلام کند، بنابراین بیانیه ماه اکتبر ترامپ درباره اینکه نمی‌تواند این پایبندی را تأیید کند، آن هم با وجود ارزیابی‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که بارها پایبندی ایران را تأیید کرده بود، آمریکا را بیش از پیش به خروج از برجام نزدیک کرد. با این وجود، ترامپ به جای اینکه شخصا خروج از برجام را اعلام کند، این مسأله را به کنگره واگذار کرد. تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای توسط رئیس‌جمهور آمریکا تحت قانون بازبینی توافق هسته‌ای ایران (INARA) که در مه سال 2015 میلادی تصویب شده بود، یک ضرورت است. ترامپ 13 اکتبر سال جاری میلادی گفته بود: «در شرایطی که با همکاری کنگره و همپیمانان‌مان به راه‌حلی دست پیدا نکنیم، توافق پایان خواهد یافت. توافق به طور مداوم تحت بازبینی قرار می‌گیرد و من قادرم به‌عنوان رئیس‌جمهور در هر زمان، مشارکت‌مان را لغو کنم». برخی مشاوران ارشد ترامپ از جمله «جیمز ماتیس» وزیر دفاع آمریکا، به او توصیه کرده‌اند همچنان در برجام بماند، زیرا نگران هستند خروج آمریکا از برجام، تأثیرات منفی بر امنیت خاورمیانه و آن دسته از همپیمانان آمریکا که در برجام باقی می‌مانند، داشته باشد. مشاوران «باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی سنا می‌گویند کورکر در حال مذاکره با نمایندگان کلیدی چون سناتور «بنجامین کاردین» از ایالت مریلند و عضو ارشد دموکرات این پنل و «تام کاتن» جمهوری‌خواه و از منتقدان اصلی برجام است تا با تقاضاهای ترامپ درباره در پیش گرفتن اقدام قانونی علیه ایران موافقت کنند. طبق گزارش واشنگتن‌تایمز، اگر لایحه جمهوری‌خواهان برای اتخاذ مواضع سخت در قبال ایران قبل از 13 ژانویه تصویب شود، نگرانی‌هایی درباره چگونگی واکنش دیگر اعضای گروه 1+5 به این مسأله وجود دارد. با این حال با توجه به تعداد روزهای کاری محدود کنگره تا آن زمان، بعید است چنین توافقی در کنگره حاصل شود. تحلیلگران می‌گویند هر لایحه‌ای که خواستار وضع مجدد تحریم‌ها علیه ایران شود، می‌تواند تقاضای مذاکره مجدد درباره کل توافق هسته‌ای ایران و 1+5 را به همراه داشته باشد. طرف‌های اروپایی تمایل چندانی به بازگشایی پرونده هسته‌ای ایران ندارند، زیرا معتقدند این امر ممکن است در نهایت به فروپاشی کامل برجام بینجامد.∎​