تجربه راندن با موتورسیکلتی بدون صدا و بدون ایجاد آلودگی در طبیعت و احساس این که قرار نیست، به طبیعت آسیبی وارد شود، به راستی تجربه متفاوتی است. اشمیت حدود دو هفته پیش برای همکاری با فناوران ایرانی برای تولید موتورسیکلت‌های برقی به ایران آمد. در جریان اقامت کوتاهی که در ایران داشت، فرصتی به دست آمد تا در شامگاه یک روز پاییزی در لابی هتل اوین با او گفت‌وگو کنم. وقتی هامر اشمیت راجع به موتورسیکلت برقی توضیح می‌داد به نظر می‌رسید از فرزندی صحبت می‌کند که خود بزرگش کرده است. او در گفت‌وگو با جام‌جم از ویژگی‌های این نوع موتورسیکلتها و دلایل برتری آن گفت و دغدغه اصلی خود برای توسعه آنها را حفاظت از محیط زیست عنوان کرد.
موضوع باتری و مسافتی که با یک بار شارژ آن می‌توان پیمود، از مهم‌ترین چالش‌های تولیدکنندگان و خریداران موتورسیکلت‌های برقی در سراسر جهان است. برخی کارشناسان می‌گویند ضعف در همین بخش، از دلایلی است که هنوز استقبال زیادی از این موتورسیکلتها نمی‌شود، اما در موتورسیکلت یوهامر به این چالش با رویکرد جدیدی توجه شده است. آنچه در ادامه می‌خوانید خلاصه‌ای است از گفت‌وگوی اختصاصی یک ساعته جام‌جم با مدیر عامل اتریشی یکی از پیشروترین شرکت‌های سازنده موتورسیکلت‌های برقی در جهان.
استفاده از موتورسیکلت‌های برقی برای کشوری مثل ایران چقدر اهمیت دارد؟
موتورسیکلت‌های الکتریکی، اکنون موتورهایی لوکس محسوب می‌شوند، اما برای شهرهای بزرگ و آلوده می‌توانند انتخاب بسیار مناسبی باشند. ما باید در همه جهان این موضوع را چند جانبه در نظر بگیریم و نمی‌توان فقط از یک جهت به موضوع نگاه کرد. ایران کشوری است که استفاده از این موتورها بخصوص در شهرهای بزرگ آن می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.
از طرفی ما به محیط زیست و طبیعت اهمیت می‌دهیم و استفاده از وسایل حمل و نقل برقی می‌تواند نقش تاثیرگذاری در کاهش آلودگی هوا و صوتی و کمک به حفاظت از محیط زیست داشته باشد. هر فناوری جدیدی هزینه بالایی دارد و البته این نوع موتورسیکلت به علت تغییرات مثبتی که در کاهش آلودگی‌ها ایفا می‌کند و هزینه پایین شارژ آن، قیمت خیلی بالایی ندارد.
ویژگی متفاوت و جذاب این موتورسیکلتها چیست که بتواند افراد را ترغیب به استفاده از این موتورهای برقی کند؟
طراحی موتورسیکلت‌های برقی بسیار مدرن و منحصر به فرد است و بخصوص جوانان از این موتورسیکلتها استقبال می‌کنند. آنها می‌بینند در طراحی این موتورها به نیاز آنها توجه شده و همین موضوع باعث می‌شود به خرید این موتورها ترغیب شوند. این موتورسیکلت با توجه به نیازهای افراد و برای استفاده روزمره طراحی و ساخته شده است و هنگامی که طراحی و کیفیت استانداردهای لازم را داشته باشد، می‌توان اطمینان داشت از آن بخوبی استقبال می‌شود.
همچنین کاهش گاز دی‌اکسیدکربن در جو زمین از مهم‌ترین اهداف امروز جهان است که باید تا سال 1399/ 2020 کاهش این گاز به شکل جدی آغاز شود. استفاده از موتورها و خودروهای الکتریکی از راه‌های موثر کاهش دی‌اکسیدکربن است. اگر دولت‌ها از این موتورسیکلتها حمایت کنند، می‌توان امیدوار بود قیمت بالای این موتورها هم کاهش پیدا کند و استقبال بیشتری صورت بگیرد.
این موتورسیکلت ظاهر و طراحی بسیار متفاوتی دارد و گرچه قیمت آن بالاتر است، اما نیاز به بنزین ندارد و هزینه نگهداری آن نیز بسیار پایین است. همچنین این موتورسیکلت می‌تواند سال‌ها بدون کوچک‌ترین مشکلی حرکت کند و مشکلی برای اجزایش پیش نیاید.
انتقال دانش و توسعه این فناوری در جهان و به طور خاص در ایران با چه چالش‌هایی روبه‌روست؟
چالش‌های پیش روی ما زیاد است، زیرا این اتفاق یک تغییر بزرگ در فناوری به وجود آورده است. موضوع فقط تبدیل موتور احتراقی به موتور برقی نیست و فرآیند طراحی و ساخت موتورسیکلت‌های برقی فراتر از طراحی یک موتور برقی است. در مجموع ما در تلاش هستیم محصولی تولید کنیم که از همه نظر برای استفاده راننده مناسب و ایمن باشد.
موتورسیکلت برقی باید در عین داشتن همه امکانات تا جای ممکن کوچک و متناسب طراحی شود و موتور آن نیز کیفیت‌های لازم را داشته باشد و جمع کردن همه این ویژگی‌ها در یک موتورسیکلت چالش بزرگی است.
چالش بزرگ ما در ایران نیز نبود زیرساخت‌های کافی برای شارژ باتری‌های موتورسیکلت برقی است. برای رفع این مساله، باتری‌های قابل جابه‌جایی طراحی شده است. این باتری‌ها که بخصوص برای بازار ایران معرفی شده است، براحتی هر جایی به برق وصل می‌شود و وزن زیادی ندارد. بنابراین همه افراد می‌توانند از این باتری‌ها بدون دردسر استفاده و آن را به پریز برق معمولی متصل کنند. این باتری‌ها که اتفاقا طراحی و طرز کار بسیار ساده‌ای هم دارند، کلید حل چالش نبودن زیرساخت‌های شارژ باتری در ایران هستند. این یکی از راه‌هایی است که می‌توان افراد را به استفاده از این نوع موتورسیکلتها ترغیب و به کاهش آلودگی هوا و آلودگی صوتی کمک کرد.
بنابراین من فکر می‌کنم چالش‌های فناوری قابل حل است و مساله مهم تغییر نگرش و فرهنگ مردم است که آنها را به استفاده از موتورهای دوستدار محیط‌زیست ترغیب کند.
چقدر طول می‌کشد این فناوری به قدری گسترش پیدا کند که در خیابان‌ها، خودروها و موتورسیکلت‌های برقی بیش از انواع معمولی امروز دیده شود؟
امروز حدود 500 میلیون موتورسیکلت در سراسر جهان وجود دارد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2040 میلادی بیش از چهار میلیون موتورسیکلت برقی در جاده‌ها دیده شود. تصور من این است تا سال 1404/ 2025 شاهد تغییرات چشمگیری در اروپا خواهیم بود و وسایل حمل و نقل برقی بیشتر و رایج‌تر از خودروهای معمول خواهد بود. در کشورهای دیگر نیز این روند تغییر به سیاست کشورها و شرکت‌ها و محصولات آنها بستگی دارد. شرکت‌ها باید به دنبال ارائه محصولات با کیفیت بالا و فناوری‌های تک باشند و سازوکار پیچیده‌ای پشت این کار است.
این منطق درستی است که ما نیاز به وسایل حمل و نقل برقی داریم، اما باید پیش از توسعه آن به فکر نحوه شارژ و آماده‌سازی باتری‌های مناسب باشیم. همان طور که ما در حال حاضر به فکر استفاده از باتری‌هایی در بازار ایران هستیم که بتوان آنها را در خانه شارژ کرد و به ایستگاه‌های شارژ در سطح شهر و جاده‌ها وابسته نباشد.
فناوری منحصربه‌فرد باتری این موتورسیکلت و تمایز آن با دیگر موتورسیکلتها چیست؟
مهم‌ترین موضوع برای من باتری‌های موتورسیکلت برقی بود و اولین نمونه باتری‌ها را در خانه توسعه دادم. در نهایت تصمیم به استفاده از باتری پاناسونیک گرفتم که بهترین کیفیت را میان باتری‌هایی از این دست دارد. استفاده از باتری نامناسب و بی‌کیفیت برای موتورسیکلت خطرناک است و باعث آسیب به موتور در طولانی‌مدت می‌شود. علاوه بر نوع باتری، نحوه کنار هم قرار دادن سلول‌ها نیز اهمیت دارد و این یکی دیگر از فناوری‌هایی است که در این موتورسیکلت به بهترین شکل پیاده شده است. موضوع دیگر بحث نگهداری از موتورسیکلت و بازدهی آن است. برای مثال موتورسیکلت برقی باید طوری طراحی شود که در دمای 50 درجه سانتی‌گراد نیز بتواند بازدهی کامل داشته باشد.
تقریبا همه انرژی این موتورسیکلت برای حرکت استفاده می‌شود و هدررفت انرژی بسیار کم است. برای ترمز نیز کافی است دسته گاز برعکس چرخانده شود تا موتور بایستد. در این شرایط همزمان برق تولید و وارد باتری می‌شود و این فناوری منحصربه‌فرد این موتورسیکلت است.
با طراحی و ساخت این موتورسیکلت 18 اختراع (پتنت) ثبت شده است که یکی از آنها نحوه قرارگیری چرخ‌ها به شکل متفاوت با موتورسیکلت‌های دیگر است. سخت‌ترین چالش در باتری‌های برقی این است برقی که از باتری می‌گذرد هموژن باشد. این هموژنیتی روشی برای عبور جریان برق است که یکی دیگر از پتنت‌های این موتورسیکلت است. همچنین من به این نتیجه رسیدم که بهترین جا برای نشان دادن اطلاعات به راننده در این موتورسیکلت روی آینه است. تیم ما در جلسات همفکری همواره به طراحی موتورسیکلت برقی از نظر فنی و ظاهری فکر می‌کرد و این که برای مثال بهترین جای قرار دادن باتری کجاست.
امکان هوشمندسازی و استفاده از فناوری‌های روز را برای موتورسیکلت‌های برقی در آینده چطور می‌بینید؟
قطعا در آینده با ظهور ایده‌های جدید، فناوری این موتورسیکلت نیز تغییر می‌کند. مثل گوشی‌های هوشمند که روز به روز در حال تغییر و مجهز شدن به جدیدترین فناوری روز هستند.
ایمنی موتورسیکلت همزمان با آمدن راهکارها و فناوری‌های جدید تغییر خواهد کرد؛ برای مثال کلاه‌های ایمنی در ایران امروز برای راننده‌ها مفید نیست و علاوه بر آسیب رساندن زمان تصادف، در زمان گرمای هوا قابل استفاده نیست. علاوه بر کلاه، برای این موتورسیکلتها لباس‌های هوشمندی نیز طراحی می‌شود تا راننده راحت و دارای ایمنی کافی باشد. این موتورسیکلتها کروز هستند و به این معناست که راننده هنگام راندن باید از رانندگی خود لذت ببرد، بنابراین نیازی نیست شتاب آن از سایر موتورسیکلتها بیشتر باشد و هدف اصلی ما ایجاد شرایط راحت و ایمنی است.
وقتی شما از فناوری پاک استفاده می‌کنید، در واقع به محیط زیست، حفظ هوای پاک و ایجاد آلودگی صوتی کمتر اهمیت می‌دهید و گسترش این سبک استفاده از فناوری است که جهان را تغییر می‌دهد. من هیچ وقت نمی‌گویم این آخرین و بهترین قدم است و همواره به دنبال روبه‌رو شدن با چالش‌های جدید و حل آنها هستم.
نسل جدید موتورسیکلت برقی
بحث رانندگی الکترونیک امروز موضوعی جذاب و چالش‌برانگیز برای علاقه‌مندان به خودرو و موتورسیکلت بوده و افق پیش روی آن بسیار گسترده است. موتورسیکلت برقی یوهامر از جمله موتورسیکلت‌های برتر جهان است که خیلی‌ها از آن با عنوان تسلای موتورسیکلتها یاد می‌کنند. فناوری باتری این موتورسیکلت جزو پیشرفته‌ترین فناوری‌های جهان است که سلامت کارکرد آن تا 200 هزار کیلومتر یا چهار سال تضمین شده است. خودروهای تسلا بهترین نمونه فناوری‌هایی هستند که امروزه تجربه رانندگی الکترونیک را در اختیار علاقه‌مندان گذاشته‌اند. تسلا همواره نمونه موفقی از ترکیب حمل و نقل هوشمند و محصولاتی که با انرژی سبز کار می‌کنند را به نمایش گذاشته است و این موتورسیکلت نیز میان موتورسیکلتها از چنین ویژگی‌هایی برخوردار است. همچنین توان ذخیره‌سازی انرژی نسبت به وزن بالاتری در مقایسه با مدل‌های تسلا اس و
ب ام و آی 3 دارد. طراحی این نوع موتورسیکلت برقی از سال 1388/ 2009 آغاز و نمونه اولیه آن سال 1391/ 2012 ساخته شد که جایزه طراحی رددات (Reddot) سال 2016 را به خود اختصاص داد. سرعت این موتورسیکلت تا 200 کیلومتر در ساعت می‌رسد؛ عددی که رکورد خیلی خوبی برای موتورسیکلت‌های برقی محسوب می‌شود؛ در حالی که این یک موتور کروز و نه یک موتور مسابقه است و سرعت مجاز آن در شهر تا 120 کیلومتر در ساعت می‌رسد. هنگام راندن این موتورسیکلت همه اطلاعات روی دو آینه نمایش داده می‌شود و قیمت آن حدود 27 هزار دلار (تقریبا 113 میلیون تومان) است. شارژ باتری به طور متوسط برای ده ساعت و 30دقیقه رانندگی مناسب است. اکنون قرار است خط تولید این موتورسیکلت در ایران راه‌اندازی شود و می‌توان امیدوار بود در آینده‌ای نه‌چندان دور ایران امکان صادرات این موتورسیکلت به سایر کشورهای جهان را نیز پیدا کند.
سپیده شعرباف
نظر شما