شناسهٔ خبر: 22817711 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه جام‌جم | لینک خبر

سایه توهمات آمریکا بر آینده برجام

با نزدیک شدن به 13 دسامبر ( 22 آذر) که فرصت 60 روزه کنگره برای تعیین تکلیف برجام پایان می‌یابد نگرانی‌ برخی اعضای 1+5 نسبت به آینده برجام افزایش یافته و این نگرانی را می‌توان در موضع‌گیری‌ها و رفت‌وآمدهای مقامات اروپایی و روسی مشاهده کرد.

صاحب‌خبر -

در همین زمینه، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه چند روز قبل گفته بود که به اعتقاد مسکو، توافق هسته‌ای در آستانه فروپاشی قرار دارد.

ولادیمیر شیژوف، نماینده روسیه در اتحادیه اروپا هم اعلام کرده بروکسل نیز مانند مسکو نگران سرنوشت توافق هسته‌ای ایران است.

به گزارش خبرگزاری تاس، این دیپلمات روس گفت: مسائل بین‌المللی‌ای وجود دارد که همکاری‌های ما در رابطه با آنها نمی‌تواند متوقف شود. برای مثال، توافق هسته‌ای ایران یکی از این موارد است. اتحادیه اروپا مانند روسیه نگران تلاش‌های واشنگتن برای رها کردن برجام است و در این خصوص ابراز نگرانی شده است.

همچنین آن‌طور که سی‌ان‌ان گزارش کرده است، انگلیس، آلمان و فرانسه هم برای حفظ توافق هسته‌ای، برای سفر به واشنگتن تیم مشترک تشکیل داده‌اند تا با قانونگذاران و مقامات وزارت خارجه آمریکا دیدار کنند.

به گزارش ایسنا، این تیم که متشکل از دیپلمات‌های ارشد اروپایی است، بدون این‌که دعوت شده باشند به واشنگتن می‌روند تا در دیدارهایی که خود آنها برنامه‌ریزی کرده‌اند برای ماندن آمریکا و توافق هسته‌ای به مقامات این کشور فشار بیاورند.

سفر اخیر وزیر خارجه آلمان به واشنگتن و رایزنی او با اعضای ارشد کنگره را می‌توان در همین چارچوب ارزیابی کرد.

به گزارش فارس، زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان که به واشنگتن سفر کرده بود، بعد از دیدار با همتای آمریکایی‌اش با برخی از اعضای ارشد کنگره آمریکا دیدار و درباره لزوم حفظ برجام رایزنی کرده است.

وزارت خارجه آلمان در توییتی در این‌باره نوشت: «وزیر خارجه، زیگمار گابریل با اعضای کنگره در واشنگتن دیدار کرد. توافق هسته‌ای با ایران نباید شکسته و نقض شود.»

نفع آمریکا و اروپا در برجام

البته بدیهی است که تلاش‌های اروپا یا سایر طرف‌ها برای حفظ برجام به دلیل منافع خودشان در این توافق است، چرا که با رفع تحریم‌ها، این کشورها نیز می‌توانند جایگاه خود را در بازار جمهوری اسلامی ایران پس بگیرند. بر همین اساس است که از ابتدای اجرایی شدن برجام تاکنون، شاهد سفرهای فراوانی از سوی مقامات اروپا به تهران بوده‌ایم و همان‌طور که وزیر خارجه کشورمان روز پنجشنبه در ایتالیا گفت، به‌رغم فشارهای آمریکا، شرکت‌های اروپایی بیشتر و بیشتری وارد ایران شده‌اند.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، آمریکا نیز با وجود خط و نشان‌هایی که برای طرف‌های مقابل در برجام می‌کشد این توافق را به نفع خود می‌داند و صرفا از طریق فشارها به دنبال امتیازگیری بیشتر است.

در همین زمینه می‌‌توان به نتایج نظرسنجی اندیشکده بروکینگز اشاره کرد که براساس آن 70 درصد آمریکایی‌ها معتقدند برجام منافعشان را حفظ می‌کند.

به گزارش ایسنا، یکی از کارشناسان ارشد اندیشکده آمریکایی بروکینگز یک سال پس از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ یک نظرسنجی درباره رویکرد مردم این کشور نسبت به مسائل مختلف انجام داده که یکی از سوال‌های این نظرسنجی درباره رویکرد مردم آمریکا نسبت به اقدام رئیس‌جمهور ترامپ در عدم تائید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای است. تنها 35درصد از شرکت‌کنندگان تصمیم ترامپ را مورد تائید قرار داده‌اند که 68 درصد آنها جمهوریخواهان هستند.

مخالفت اسرائیل با خروج آمریکا از برجام

حتی مقامات رژیم صهیونیستی هم با خروج آمریکا از برجام مخالفند و ایهود باراک، نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی در اجلاس سابان گفت که با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 مخالف است.

به گزارش فارس، ایهود باراک، نخست‌وزیر و وزیر جنگ اسبق رژیم صهیونیستی بامداد شنبه در اجلاس سابان گفت که با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 (برجام) مخالف است.

باراک در این نشست توافق هسته‌ای برجام را «توافقی بد» خواند اما گفت که آمریکا نباید از آن خارج شود زیرا که این توافق، اکنون انجام شده است.

وی گفت که او و «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر فعلی رژیم صهیونیستی نتوانسته‌اند کابینه این رژیم را برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران متقاعد کنند.

باراک مدعی شد حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران می‌توانست برنامه هسته‌ای این کشور را بین سه تا پنج سال به عقب بیندارد.

عوارض خروج آمریکا

در کنار منافعی که آمریکا از برجام برده، یکی دیگر از دلایلی که آمریکایی‌ها تا کنون از برجام خارج نشده‌اند و حتی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور تندروی آمریکا پس از کلی خط و نشان کشیدن، ترجیح داد تصمیم‌گیری درباره آینده برجام را به کنگره واگذار کند این است که در صورت خروج آمریکا از برجام،‌ این احتمال وجود دارد که سایر اعضای 1+5 این کشور را همراهی نکنند.

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در همین زمینه با اشاره به پایبندی ایران به تعهداتش در قالب برجام گفت: اگر آمریکا تصمیم گرفته باشد از این توافق خارج شود، واقعا نمی‌توانیم کاری انجام دهیم. این نقض تعهداتش و نقض چیزی خواهد بود که دولت پیشین آغاز کرد. چیزی که فقط میان شش کشور مذاکره نشد، بلکه به صورت مستقیم بین واشنگتن و تهران در چندین نشست مذاکره شد. باقی کشورها زمانی که آمریکا و ایران به سازشی درباره یک بخش از توافق می‌رسیدند، خوشحال می‌شدند. بنابراین، اگر آمریکا الان از این توافق خارج شود، در چشم کسانی که اکنون از آنها خواسته می‌شود از برنامه هسته‌ای‌شان دست بردارند، همچون کره‌شمالی چندان قابل اعتماد نخواهد بود.

وی تاکید کرد: همه ما از جمله آمریکا می‌خواهیم که کره‌شمالی، برنامه هسته‌ای خود را متوقف کند و درباره مسائل امنیتی و عاری‌سازی شبه‌جزیره کره از هسته‌ای شروع به گفت‌وگو کنند. اگر آمریکا از این توافق خارج شود، رهبر کره‌شمالی چه الگویی از موضع آمریکا خواهد گرفت. آنها خواهند گفت چرا ما باید از این برنامه دست بکشیم. حتی اگر آنها با ما توافق کنند، برای توافق چه روی خواهد داد وقتی که رئیس‌جمهور بعدی در کاخ سفید بیاید.

لاوروف خاطر نشان کرد: اگر آمریکا از توافق هسته‌ای خارج شود پیامی بد خواهد فرستاد. من بر این باورم که بسیاری از تحلیلگران در آمریکا، از جمله برخی از مقامات این مساله را درک می‌کنند و امیدوارند که هیچ نقضی از سوی هیچ یک از طرف‌ها انجام نشود.

برجام، مسیر دوطرفه

بر اساس اخباری که 13 اکتبر پس از اعلام عدم پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ منتشر شد ابتدا اعلام شد که کنگره به دنبال طرحی است تا ضمن حفظ برجام، قوانین جدیدی برای افزایش زمان محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران و همچنین ایجاد ممنوعیت در مورد برنامه موشکی کشورمان تصویب کند، اگرچه چندی بعد اعلام شد این طرح از دستور کار خارج شده است.

هرچه هست آمریکایی‌ها به دنبال این هستند تا ضمن حفظ برجام کاری کنند که جمهوری اسلامی ایران از منافع این توافق بهره‌ای نبرد.

اما طرف‌های مقابل باید بدانند برجام یک مسیر دوطرفه است و ایران هم باید از منافع این توافق بهره‌مند شود تا دلیلی برای ماندن در آن داشته باشد. بهره‌مندی ایران از منافع برجام مستلزم پایبندی طرف مقابل به تعهداتش است و این مساله‌ای است که تاکنون محقق نشده است.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور کشورمان که برای شرکت در شانزدهمین اجلاس شورای نخست وزیران سازمان همکاری شانگهای به سوچی رفته بود، در همین زمینه در دیدار معاون دبیرکل سازمان ملل گفت: متاسفانه در برخی موارد تحریم‌ها به طور کامل لغو نشده و طرف مقابل به تعهدات خود در برجام پایبند نبوده است.

این موضوعی است که مقامات کشورمان بارها بر آن تاکید کرده‌اند و جمهوری اسلامی ایران در دیدار با سایر اعضای برجام خواستار پایبندی سایر طرف‌ها و تلاش آنها برای جلوگیری از نقض عهدهای آمریکا شده است.

محمدجواد ظریف، روز پنجشنبه در دیدار با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بار دیگر بر این مساله تاکید کرد و قطعا در نشست کمیسیون مشترک برجام که اواخر آذر تشکیل می‌شود، بار دیگر این مساله مورد بحث قرار می‌گیرد.

تا آن زمان، فرصت 60 روزه کنگره هم برای تعیین تکلیف برجام پایان خواهد یافت و آن موقع می‌توان درباره آینده برجام شفاف‌تر نظر داد.

آمریکا به دنبال تهی کردن برجام است نه خروج رسمی

کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر این‌که آمریکا به صورت رسمی از برجام خارج نمی‌شود، درعین حال اظهار کرد: آمریکا برجام را از درون تهی خواهد کرد و آن را وسیله‌ای برای فشار بیشتر بر ایران قرار خواهد داد.

دکتر فواد ایزدی در گفت‌وگو با جام‌جم، با بیان این‌که برجام مدت‌هاست برای ایران فروپاشیده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران طی مدتی که از زمان اجرای برجام می‌گذرد، به تعهدات خود عمل کرده است، اما آمریکا پس از اجرایی شدن برجام نیز تحریم‌هایی را علیه کشورمان اعمال کرده است.

وی با تاکید بر این‌که آمریکا به صورت رسمی از برجام خارج نخواهد شد، افزود: برجام توافق خوبی برای آمریکاست و این کشور اهرم‌هایی را در برجام برای فشار بر ایران قرار داده و از آن استفاده می‌کند، بنابراین دلیلی برای خروج آمریکا وجود ندارد.

ایزدی ادامه داد: البته آمریکا هم قصد استفاده از فرصت‌های حاصله از برجام را دارد و درعین حال همان‌طور که طی این مدت شاهد بودیم به دنبال اعمال تحریم‌هایی علیه کشورمان است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل گفت: آمریکا با همین سبک کنونی برجام را ادامه خواهد داد تا به این ترتیب امتیازات بیشتری از ایران کسب کند.

وی با تاکید بر این‌که در داخل کشورمان نیز برخی سخنان در ایجاد چنین رفتارهایی از سوی ترامپ تاثیرگذار بوده است، ادامه داد: متاسفانه برخی در کشورمان این‌گونه وانمود می‌کنند که ایران بشدت نیازمند برجام بوده و برایشان حالت ناموسی پیدا کرده است.

برچسب‌ها:

نظر شما