به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در این شماره از سردر به سراغ یکی دیگر از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی می‌رویم که در خطه سرسبز و پربرکت مازندران قرار دارد. واحد بابل یکی از آن مجموعه‌های دانشگاهی است که در شرایط سخت جنگ تحمیلی با همت مردم و مسئولان تاسیس شده و پس از سال‌ها تلاش و کوشش به یکی از مجموعه‌های دانشگاهی پرثمر شمال کشور تبدیل شده است، از ویژگی‌های بارز این واحد آن است که با شناخت دقیق از محیط پیرامونی خود برنامه‌های خود را تنظیم و اجرا کرده است و در حال حرکت به سمتی است که به قطب علمی دامپزشکی کشور تبدیل شود.
احداث بزرگ‌ترین استخر و مرکز تکثیر و پرورش ماهی گرمابی و سردابی در بخش دانشگاهی که در امر پژوهش و تحقیقات دانشجویان رشته‌های شیلات و دامپزشکی استفاده بسیار زیاد داشته و موجب تسهیل امر آموزش و پژوهش در این بخش شده است. این مرکز علاوه‌بر دارا بودن تنوع گوناگون در پرورش انواع ماهیان ازجمله قزل‌آلا، خانواده کپور ماهیان چینی و ماهیان خاویاری مانند فیل‌ماهی و ازون‌برون توانسته علاوه‌بر رفع نیازهای تحقیقاتی در بخش درآمدزایی غیرشهریه نیز به توفیقاتی نائل شود.
تاریخچه و امکانات واحد بابل
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل خردادماه سال 1365 هجری با تاسیس سه رشته پزشکی، مامایی و پرستاری در مقطع کارشناسی و 170 دانشجو وارد جرگه آموزش عالی شد.
این واحد درحال حاضر دارای 325هزار مترمربع زمین، 85200 مترمربع فضای آموزشی، پژوهشی، دانشجویی و فرهنگی، 126 رشته آموزشی، حدود هفت‌هزار دانشجو، 131 نفر اعضای هیات‌علمی تمام‌وقت و 150 نفر حق‌التدریس است و حدود 33132 دانش‌آموخته و فارغ‌التحصیل آن در مشاغل مختلف جامعه کاری کشور مشغول به فعالیت هستند. سایت بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل در کیلومتر سه اتوبان بابل – قائمشهر با تمام امکانات مدرن آزمایشگاهی، رفاهی، آموزشی، سالن‌های مجهز آمفی‌تئاتر، کنفرانس و سالن ورزشی سرپوشیده چندمنظوره به مساحت 6300 مترمربع استقرار دارد.
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با امکانات وسیع خود در امر برگزاری همایش‌های ملی، منطقه‌ای و بیش از 302 کارگاه آموزشی برای اعضای هیات‌علمی و کارکنان، تصویب چند صد طرح پژوهشی با رویکرد نوآوری و تولید، طرح‌های موفق پژوهشی، ارائه مقالات ISI و ده‌ها دستاورد بزرگ علمی، فرهنگی و دانشجویی، تشکیل کانون‌های متعدد دانشجویی، فعال شدن حوزه انتشارات دانشگاه، چاپ فصلنامه تخصصی فقه و مبانی حقوق اسلامی با درجه علمی، پژوهشی و جامعه‌شناسی مطالعات جوانان و فصلنامه علوم تکثیر آبزی‌پروری و کتب متعدد دانشگاهی و راه‌اندازی بزرگ‌ترین کتابخانه با بیش از 86500 جلد کتاب نقش بسزایی در تعالی فرهنگی و علمی شهر بابل و استان مازندران دارد.
فعالیت‌های ارتباط با صنعت از بدو تاسیس تاکنون
- اخذ مجوز و برگزاری7 همایش ملی و11 همایش منطقه‌ای و 6 همایش مشترک با واحدهای دیگر و 32 همایش داخلی
- برگزاری مراسم مختلف در هر سال ازجمله بزرگداشت روز دامپزشکی، برگزاری مراسم هفته پژوهش، تقدیر از مخترعان، تقدیر از تلاشگران نمونه و پژوهشگران برتر در سطح کشور، بزرگداشت روز علوم آزمایشگاهی، پرستاری و...
- برگزاری 148 سخنرانی علمی توسط اساتید در گروه‌های مختلف علمی
- به بهره‌برداری رساندن مرکز رشد دانشگاه و انجام مقدمات اولیه جهت آغاز به فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان در این مرکز
- بهره‌برداری از زمین 20هکتاری رجه در زمینه‌های کشاورزی و آبزی‌پروری
- برگزاری 76 دوره کارگاه آموزشی برای کارکنان و اعضای هیات‌علمی
- تالیف و ترجمه و چاپ 45 کتاب با عناوین مختلف
- ثبت 15 اختراع توسط اساتید و دانشجویان واحد بابل
- اجرای 9 طرح برون‌دانشگاهی
- انعقاد 19 تفاهمنامه همکاری علمی و پژوهشی با «پژوهشگاه‌ها و ادارات و شرکت‌های صنعتی مختلف»
- تماس با بیش 1500 شرکت صنعتی درکل منطقه استان مازندران و گیلان و ارسال درخواست همکاری مشترک در راستای توسعه اقتصاد دانش‌بنیان به آن شرکت‌ها.
- برگزاری جلسات مختلف با شرکت‌هایی که تمایل به همکاری با واحد جهت فعالیت‌های دانش‌بنیان و سرمایه‌گذاری اقتصادی را دارند.
چشم‌انداز آینده
هر مجموعه‌ای باید با شناخت ظرفیت‌های خود و محیط اطرافش برنامه‌ای را برای آینده خود تدارک ببیند تا بتواند از امکانات مادی و معنوی خود بیشترین بهره را برده و در بستری از شکوفایی و پیشرفت قرار بگیرد. این واحد دانشگاهی نیز با توجه به نیاز منطقه به رشته‌های تحصیلی جدید و به‌خصوص رشته‌های میان‌رشته‌ای در مقاطع تحصیلات تکمیلی، تاکنون موفق به اخذ 56 رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد، 17 رشته در مقطع دکتری تخصصی و یک رشته در مقطع دکتری حرفه‌ای دامپزشکی شده است، همچنین تمام مراحل قانونی جهت تاسیس چندین رشته کارشناسی و کارشناسی‌ارشد در شاخه‌های گوناگون علوم پزشکی صورت پذیرفته و روند اخذ مجوزهای لازم درحال پیشرفت است.
در بخش تحقیقات نیز با ایجاد استخرهای متعدد برای پرورش و تکثیر ماهیان زینتی، گرمابی، سردآبی و ماهیان خاویاری و ساخت سالن وینیروی مرکز تحقیقاتی و آموزشی (رجه) و همچنین اقدام به تاسیس گلخانه رایانه‌ای مجهز به سیستم‌های کشت هیدروپونیک برای تحقیقات در زمینه فیزیولوژی گیاهان، احداث آزمایشگاه کشت بافت و سلول‌های بنیادی گیاهان، احداث هر باریوم و بانک ژن سوزنی و برگان یا خانواده کاج‌ها این واحد دانشگاهی به یکی از بزرگ‌ترین قطب‌های تحقیقاتی در زمینه شیلات، آبزیان و گیاهان در کشور تبدیل خواهد شد.
همایون موتمنی، رئیس واحد بابل/
حرکت به سمت اخلاق‌مداری دینی در دانشگاه
فرهنگ دینی اسلامی در همه سطوح دانشگاه باید نهادینه شود و لازم است از هر اقدامی که در جهت حرکت به سمت اخلاق‌مداری دینی در دانشگاه صورت گیرد حمایت شود.
ذکر این نکته لازم است که دانشگاه آزاد اسلامی نهادی علمی انقلابی از دستاوردهای عظیم جمهوری اسلامی ایران است و با توجه به نگاه ویژه مقام معظم رهبری به این دانشگاه بزرگ و اثرگذار در جامعه فرصت تاریخی برای پیشرفت و تعالی کیفی و فرهنگی دانشگاه به وجود آمده است و باید برای توسعه و نهادینه کردن برنامه‌های فرهنگی در دانشگاه اقدام کرد. در واحد بابل جهت نیل به گسترش کیفی هرچه بیشتر مسائل فرهنگی و آموزشی مطالبات مقام معظم رهبری به‌عنوان چراغ روشنگر و مسیر راه تمام اساتید و دانشگاهیان در هر سطح یا رشته علمی مدنظر قرار گرفته است. جهت نیل به چنین اهدافی مطمئنا باید زیرساخت‌های مورد نظر تهیه شود لذا واحد بابل جهت حرکت در این مسیر متعالی با برگزاری جلسات هم‌اندیشی متعدد سعی در گفتمان‌سازی و فضاسازی همگانی درباره مطالبات و تبیین و تکرار آن به نحوی که همه نخبگان و مسئولان و مدیران در راستای تحقق آن گام بردارند، دارد.
این واحد سعی بر آن داشته تمام توان خود را به سمت برگزاری کلاس‌های عمیق فکری در زمینه مسائل کلامی، اخلاقی، تاریخی انقلاب و شناخت هرچه بیشتر معارف قرآنی و آشنایی اساتید و دانشجویان با سیره نبوی و عملی ائمه اطهار به کار گیرد که خوشبختانه براساس آمارهای موجود روند حرکت به سمت جلو و با شتاب مناسبی درحال انجام است.
همچنین در این واحد با بهره‌گیری هرچه بیشتر از توان فکری و عملی بسیج اساتید و دانشجویان و سپردن بسیاری از امور فرهنگی به آنان علاوه‌بر هویت‌بخشی موثر به این بخش با ارزش دانشگاهی سرعت رشد فعالیت‌های کیفی واحد در امور فرهنگی بسیار بیشتر شده است که نمونه بسیار بارز آن در برگزاری مراسم مذهبی توسط بسیج دانشجویی و حوزه امور فرهنگی دانشگاه در شهر بابل است.
امروزه با الگوبرداری و بومی‌سازی روش‌های مورد استفاده در سایر جوامع پیشرفته باید به سمت ایجاد رشته‌های میان‌رشته‌ای متناسب با مزیت‌های نسبی هر منطقه حرکت کرد و این امر کلید کیفی‌سازی علمی یک دانشگاه است. آموزش‌های مهارتی از دیگر نیازهای جامعه امروزی است که باید در دستور کار قرار گیرد و این دو مهم از اهداف اصلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های مطرح شمال کشور است.
در حال حاضر صرف تولید کمی علم در رتبه‌بندی جهانی جایگاه مهمی ندارد ولی کیفی‌سازی علوم، مرجعیت علمی، اثربخشی، کاربردی بودن و دیپلماسی علمی از مهم‌ترین شاخص‌هایی است که در کنار توسعه کمی علم به آن توجه می‌شود.
ذکر این مهم لازم است که افزایش کیفیت آموزشی از اهداف اصلی هر دانشگاهی بوده و مدیران گروه‌های آموزشی این واحد به‌عنوان موتور محرکه آموزش باید این هدف را سرلوحه کاری خود قرار دهند به‌طوری که اگر گروه آموزشی در راستای ارتقای کیفیت گام بردارد قطعا دانشگاه به پویایی رسیده و باعث ایجاد رضایت در دانشجویان می‌شود.
در همین راستا اساتید این واحد دانشگاهی با جدیت بیشتری در اجرای واحدهای عملی و استفاده شایسته و مناسب از تجهیزات آزمایشگاهی غنی موجود، سعی در جذب بیشتر دانشجویان به مسائل کاربردی و کیفی دارند. افزایش کیفی‌سازی پایان‌نامه‌ها و تشویق دانشجویان برای استخراج مقالات کاربردی از پایان‌نامه‌ها یکی از توصیه‌های موکد و گام‌های برداشته‌شده در دوره مدیریت جدید این واحد است. استقبال از طرح‌های پژوهشی با رویکرد تولید محصولات با ارزش تجاری‌سازی که درنهایت تبدیل علم به ثروت را به همراه دارد از دیگر دستاوردهای این واحد در ماه‌های اخیر است. وجود تنها دانشکده دامپزشکی در شمال کشور به‌عنوان یکی از شاخص‌های بسیار مهم و ارزنده این واحد دانشگاهی است و با در نظر گرفتن پتانسیل بسیار بالای این رشته می‌توان با توجه به اقدامات صورت‌گرفته در دوره اخیر جهت افزایش امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی مربوطه امید به تربیت دانشجویان و دامپزشکان نسل آینده با کارایی مناسب داشت.
تشویق علاقه‌مندان و صاحبان ایده به فعالیت در مرکز رشد این واحد دانشگاهی و در اختیار قرار دادن تسهیلات در حد توان و کمک به اجرای طرح‌های برون‌دانشگاهی و معرفی هرچه بیشتر امکانات و پتانسیل‌های علمی و فنی واحد بابل از دیگر کارهای مهم صورت‌پذیرفته برای ارتقای کیفیت آموزشی در واحد است.
معرفی دانشکده‌ها
1 دانشکده فنی و مهنـدسی و علوم انسانی
دانشکده فنی و مهنـدسی و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با زیربنای حدود پنج‌هزار مترمربع و در چهار طبقه یکی از سه دانشکده واحد بابل است. این دانشکده دارای سایت کامپیوتر، کارگاه‌های مجهز به سیستم‌های کامپیوتری، سالن همایش و سالن کنفرانس بوده و حوزه ریاست دانشگاه در ساختمان این دانشگاه واقع شده است.
این دانشکده درحال حاضر شامل رشته‌های زیر در مقطع دکتری است:
دکتری الهیات و معارف اسلامی- فقه و مبانی حقوق اسلامی، دکتری کامپیوتر سیستم‌های نرم‌افزاری، دکتری حسابداری، دکتری مدیریت آموزشی، دکتری مدیریت بازرگانی، مدیریت بازاریابی، دکتری جامعه‌شناسی اقتصاد و توسعه، دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دکتری کامپیوتر سیستم‌های نرم‌افزاری، دکتری روانشناسی تربیتی، دکتری مدیریت صنعتی _ مالی، دکتری مهندسی مالی، دکتری جامعه‌شناسی- جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، دکتری جامعه‌شناسی فرهنگی، دکتری جامعه‌شناسی سیاسی، دکتری الهیات و معارف اسلامی _فلسفه و کلام اسلامی، دکتری الهیات و معارف اسلامی- ادیان و عرفان. همچنین این دانشکده دارای بیش از 40 رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد و ده‌ها رشته در مقطع کارشناسی پیوسته و ناپیوسته است.
۲دانشکده دامپزشکی نیاز منطقه
شهرستان بابل یکی از بزرگ‌ترین شهرستان‌های استان مازندران است و از نظر موقعیت طبیعی، سمت شمال و مرکز شهرستان دشت و قسمت جنوبی آن کوهستانی است. هوای دشت مانند سایر نقاط مازندران معتدل و مرطوب و هوای منطقه کوهستانی به‌ویژه از 1200 متر به بالا سردسیر و خوش آب و هواست؛ و از ییلاقات خوب نواحی مازندران محسوب می‌شود. محصول عمده کشاورزی در قسمت دشت برنج، مرکبات، غلات، حبوبات، صیفی و سبزیجات به‌خصوص کاهوی سرپیچ بابل معروف است.
فرآورده‌های لبنی و دامی و عسل از محصولات کوهستانی بابل به شمار می‌رود چنین ویژگی و مزیت منطقه‌ای باعث شد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با توجه به این شرایط و رونق و مزیت دامداری در این منطقه در سال 1368 دو رشته دامپزشکی و علوم آزمایشگاهی را در مقطع کاردانی و در سال 1388 رشته دامپزشکی در مقطع دکتری به این مجموعه دانشگاهی اضافه کند.
۳ دانشکده علوم پزشکی در یک نگاه
دانشکده پرستاری مامایی واحد بابل، در سال ۱۳۶۵ با جذب ۵۰ دانشجو در رشته مامایی و ۶۰ دانشجو در رشته پرستاری، فعالیت خود را آغاز کرد.
مشکلات آغازین دانشگاه به‌خصوص در زمینه بیمارستان‌ها (پذیرش دانشجو جهت انجام کارآموزی و کارورزی و... ) با تلاش بی‌وقفه مسئولان دانشگاه به تدریج مرتفع شد؛ به‌طوری‌که تمام بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی - درمانی تحت پوشش دانشگاه‌های علوم پزشکی سطح استان و مراکز پزشکی قانونی سطح استان، سالیان متمادی با این دانشگاه همکاری صمیمانه دارند.
دانشگاه از همان ابتدای تدریس برای آموزش بالینی دانشجویان در بیمارستان‌ها، اقدام به جذب و استخدام حدود ۲۰ مربی در رشته‌های پرستاری و مامایی و ۱۰عضو هیات‌علمی مجرب در رشته‌های مذکور کرده است که دلسوزانه و مجدانه، تمامی تجربیات خود را در اختیار دانشجویان قرار داده و برای آموزش دانشجویان، از هیچ تلاشی دریغ نکرده‌اند که حاصل آن، پرورش و تقدیم ۱۹۰۰ کارشناس پرستاری و ۱۳۷۰ کارشناس مامایی کارآمد و توانمند به جامعه پزشکی کشور بوده است که درحال حاضر بسیاری از آنها در سطوح مختلف مدیریتی بیمارستان‌های سطح استان خدمات‌رسانی می‌کنند.
* نویسنده : سیدمهدی طالبی روزنامه‌نگار
نظر شما