به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، از امروز(چهارشنبه) اول آذر ماه پنج فیلم «قاتل اهلی» به کارگردانی مسعود کیمیایی، «ثبت با سند برابر است» ساخته بهمن گودرزی، «صفر تا سکو» از سحر مصیبی، «پینوکیو، عامو سردار و رییسعلی» به کارگردانی سیدرضا صافی و «اشنوگل» ساخته هادی حاجتمند در سینماهای سراسر کشور نمایش خود را آغاز خواهند کرد.
با اکران این آثار که احتمالاً تا پایان آخرین ماه پاییز نیز نمایش خود را ادامه خواهند داد، پرونده فروش سینما در در 9 ماه گذشته بسته خواهد شد. 9 ماهی که هرچند برخی مواقع رکوردهایی در فروش سینما را جابجا کرد اما دوران افول فروش نیز در آن وجود داشت.
با بررسی پرفروش‌ترین فیلم‌های سینما از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ماه آمار جالبی به دست می‌آید. به عنوان نمونه امسال در میان 10 فیلم پرفروش سال پنج فیلم در ژانر کمدی ساخته شده‌اند که به ترتیب در رده‌های اول تا پنجم جدول پرفروش‌ها را به خود اختصاص داده‌اند.
این آثار به ترتیب با فروش «نهنگ عنبر 2» 20 میلیارد و 954 میلیون تومان، «گشت 2» 19 میلیارد و 781 میلیون تومان، «خوب، بد، جلف» 16 میلیارد و 288 میلیون تومان، «اکسیدان» 10 میلیارد و 757 میلیون تومان و «ساعت پنج عصر» 9 میلیارد و 125 میلیون تومان بودند، که برخی در اکران نوروزی و برخی دیگر نیز در طول سال اکران شده‌اند.
نکته جالب اینکه دو فیلم اولی که بالاترین رقم فروش را به خود اختصاص دادند در پی موفقیت اولین قسمت، ساخته و با اقبال مواجه شدند.
این آثار یعنی «نهنگ عنبر» و «گشت ارشاد» هر دو در سال اکران عنوان پرفروش ترین فیلم را از آن خود کرده بودند.
«نهنگ عنبر» در سال 94 با فروش 7 میلیارد و 13 میلیون تومان با اختلاف سه میلیاردی از فیلم دوم در صدر پُرفروش‌ها قرار داشت و «گشت ارشاد» نیز در سال 90 با فروشی بالغ بر یک میلیارد و 533 میلیون تومان رکورد خارق العاده ای بر جای گذاشت و جزو معدود فیلم‌های میلیاردی آن سال‌های سینمای ایران بود.
«نهنگ عنبر 2» به کارگردانی سامان مقدم البته عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما را با رقم فروش 20 میلیارد و 945میلیون و 80 هزار تومان به خود اختصاص داده است که طی چند ماه اخیز هیچ فیلمی حتی به رکورد این فیلم نزدیک هم نشده است.
از دیگر رکوردهایی که این پنج فیلم پرفروش سینما بر جای گذشته‌اند می‌توان به فیلم «ساعت پنج عصر» اشاره کرد که در نخستین روز اکران بیش از 700 میلیون تومان فروش داشت و رکورد فروش فیلم در یک روز که در اختیار «سلام بمبئی» با فروش 500 میلیون تومان بود، را از آن خود کرد. این فیلم همچنین در کمتر از یک هفته، به عدد 2 میلیارد و 300 میلیون تومان در جدول فروش فیلم‌های در حال اکران رسید که این رکورد نیز همچنان در اختیار خودش باقی مانده است.
از دیگر نکاتی که توجه به آن خالی از لطف نیست اینکه سه فیلم رده سوم تا پنجم پُرفروش‌ها سال 96 یعنی «خوب، بد، جلف» به کارگردانی پیمان قاسم‌خانی، «اکسیدان» ساخته حامد محمدی و «ساعت پنج عصر» از مهران مدیری هر سه نخستین تجربه فیلمسازی کارگردانان خود هستند.
اما در میان پنج فیلم رده ششم تا دهم پُرفروش‌های سال 96 نیز رکوردهای جالبی به ثبت رسیده است. نخست اینکه این پنج فیلم تماماً مضمونی اجتماعی دارند. البته اگر فیلم «ماجرای نیمروز» ساخته محمدحسین مهدویان را نیز در این گونه قرار داد، هرچند به زعم منتقدان سینما این فیلم بیشتر اثری سیاسی و تاریخی است تا اجتماعی.
این آثار به ترتیب فروش از ششم تا دهم؛ «رگ خواب» با چهار میلیارد و 928 میلیون تومان، «زرد» که به تازگی اکران آن به پایان رسیده با چهار میلیارد و 492 میلیون تومان، «ماجرای نیمروز» با فروش چهار میلیارد و 323 میلیون تومان، «خفه‌گی» با سه میلیارد و 329 میلیون تومان و «زیر سقف دودی» با 2 میلیارد و 806 میلیون تومان هستند.
تاکنون نیز علاوه بر این 10 فیلم پرفروش سینما 18 اثر دیگر امکان پیوستن به باشگاه میلیاردی‌ها در گیشه را داشته‌اند که به ترتیب فروش می‌توان به «نگار»، «سارا و آیدا»، «خانه دختر»، «برادرم خسرو»، «قهرمانان کوچک»، «سه بیگانه»، «ملی و راه های نرفته اش»، «آباجان»، «خالتور»، «مادر قلب اتمی»، «تابستان داغ»،«ایتالیا ایتالیا»، «پا تو کفش من نکن»، «من و شارمین»، «بیست و یک روز بعد»، «یک روز بخصوص»، «ویلایی‌ها» و «تیک آف» اشاره کرد.
در بررسی 18 فیلم میلیاردی نیز نکته حائز اهمیت اینکه تنها سه فیلم «سه بیگانه»، «خالتور» و «پا تو کفش من نکن» در ژانر کمدی ساخته شده‌اند و باقی آثار در ژانرهای مختلف تولید و اکران شده‌اند.
همچنین در بررسی مجموع 28 فیلم میلیاردی هشت ماه نخست سال 96 نیز فقط یک اثر با عنوان «ویلایی ها» به کارگرانی منیر قیدی در ژانر دفاع مقدس ساخته شده است و سهم ژانر کودک نیز تنها فیلم سینمایی «قهرمانان کوچک» به کارگردانی حسین قناعت است.
این آمار نشان می دهد که همچنان ژانر دفاع مقدس که جای کار فراوان دارد، به دلیل کیفیت پایین در تولید همواره نتواسته مخاطب زیادی را به خود جذب کند و در گیشه شکست خورده و گونه کودک نیز همچنان مهجور در اکران مانده است.
نکته دیگر در بررسی این 28 فیلم اینکه فقط هشت اثر در گونه کمدی ساخته شده‌اند که البته میزان فروش این 8 فیلم در مجموع 83 میلیارد تومان بوده و در مقایسه با 20 فیلم ژانرهای مختلف که عموماً آثار اجتماعی هستند و در مجموع 47 میلیارد تومان فروش داشته‌اند باز هم آثار کمدی با 37 میلیارد تومان بیشتر سهم بسیاری در رونق گیشه سینما داشته‌ است.
همچنین در بررسی این 28 اثر میلیاردی سهم فیلمسازان زن فقط سه فیلم «ملی و راه های نرفته اش» از تهمینه میلانی، «زیر سقف دودی» ساخته پوران درخشنده و «ویلایی‌ها» به کارگرانی منیر قیدی است.
در یک نتیجه گیری ساده از این آمار می‌توان به این نکته توجه کرد که ژانر دفاع مقدس همچنان در سینمای ما مهجور است. دو دیگر آنکه با توجه به انتقادهایی که به حجم عظیم فیلم در ژانر کمدی می‌شود این موضوع چندان هم درست نیست و سینمای اجتماعی در تولید بسیار جلوتر از سینمای کمدی است و نکته سوم آنکه هرچند تعداد فیلمسازان زن در سینمای ایران طی چند سال اخیز چندین برابر شده است اما بانوان فیلمساز همچنان راه گیشه را خوب نیافته‌اند.
فراهنگ ** 9246 ** گزارش از: علیرضا مرادی * انتشار: امید غیاثوند