چکیده
انقلاب اسلامی در ایران با یک رهبری مذهبی تاثیرگذار به پیروزی رسید. با توجه به اینکه رهبری انقلاب در تبعید به سر می برد و از همه امکانات رسانه ای و ارتباطی با مردم محروم بود، پیوند محکمی میان رهبری انقلاب و مردم برقرار شد. این مسئله در این مقاله، مبنای بررسی نسبت زبان و سیاست و کوشش برای تبیین جنبه های عملی و راهبردی زبان در رهبری امام در دوره انقلاب قرار گرفته است. در مطالعات نسبت زبان و سیاست، دو رویکرد کلی سیاست چونان امری به معرفت و نظر و سیاست به مثابه قدرت و قلمرو عمل جمعی و در جهت حفظ یا تغییر وضع موجود حاکم است. در این مقاله بر اساس رویکرد دوم و با استفاده از نظریه هایی که در آن بر قابلیت ها و کارکردهای عملی، رسانهای، شبکهای و بسیجکننده زبان تاکید داشته اند، ابعاد و کارکردهای اثربخش و عملی زبان در اندیشه امام خمینی(ره) بررسی شده است. یافته های این بررسی نشان می دهد که امام(ره) با داشتن تحصیلات تخصصی در سه حوزه عرفان، اخلاق و فقه و با توجه به طبقه بندی خاص خود از علوم اسلامی، بر عملگرایی به عنوان مشترک این سه حوزه تاکید کرده و زبان را در راستای عمل سیاسی و انقلابی در این سه حوزه به کار می گیرد. بسیجگری، انتقادگری و مخالفت با وضع موجود و دعوت و برانگیختن مردم به تاسیس حکومت جدید، از ابعاد کارکردی زبان در رهبری امام است.
کلیدواژگان: امام خمینی (ره)، زبان، سیاست، حکومت اسلامی و عمل سیاسی
نویسنده:
سیدرضا شاکری
دو فصلنامه پژوهش سیاست نظری - شماره 17، بهار و تابستان 1394.
∎
نظر شما