در مقطع مهم شکست داعش در سوریه و عراق، اجلاس سه‌جانبه سه کشور ایران روسیه و ترکیه امروز در بندر سوچی روسیه برگزار می‌شود.
قرار است روسای جمهور سه کشور در این اجلاس در مورد آخرین وضعیت مقابله با تروریسم در سوریه و اتخاذ راهکار مشترک برای ادامه روند پاکسازی گروهک‌های تروریستی و تکفیری و بازگشت مجدد امنیت و ثبات پایدار به کشور سوریه بحث و تبادل نظر داشته باشند.
این برای اولین‌بار است که چنین اجلاسی در این سطح درباره سوریه برگزار می‌شود و دیپلمات‌های ارشد سه کشور طی روزهای گذشته، برای فراهم کردن مقدمات این دیدار روزهای پرکار و رایزنی‌های فشرده‌ای را پشت سرگذاشتند.
این نشست در چارچوب مذاکرات سه کشور روسیه، ایران و ترکیه درباره سوریه در سوچی برگزار می‌شود و ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، امروز در سوچی میزبان رؤسای جمهور ایران و ترکیه خواهد بود تا در نشستی درباره آینده سوریه، کاهش تنش در آن کشور و تضمین انتقال کمک‌های بشردوستانه رایزنی کنند.
بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه روز دوشنبه قبل از این نشست خود را به سوچی رساند و با ولادیمیر پوتین همتای روسی خود دیدار و گفت‌وگو کرد.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین هدف از دیدار بشار اسد و ولادیمیر پوتین روسای جمهوری سوریه و روسیه را فراهم آوردن مقدمات اجلاس سه جانبه سوچی خوانده بود.
روزنامه روسی «ماسکوفسکی کامسامولتس» نیز در این‌باره این دیدار نوشت: این دیدار انجام گرفت تا زمینه برای کسب تفاهمات در اجلاس سه جانبه سوچی فراهم شود و اینکه اطمینان حاصل شود توافقاتی که امروز حاصل می‌شود قابل اجرا بوده و تحقق بیابد.
در عین حال پوتین در این دیدار صمیمانه را دیدار مهمی خواند و افزود: موضوع اصلی حل و فصل سیاسی و درازمدت اوضاع سوریه پس از سرکوبی نهایی تروریست‌ها است. وی ادامه داد: علاوه بر شرکای یاد شده (ایران و ترکیه) با کشورهای دیگر شامل آمریکا، عراق، مصر، عربستان سعودی و اردن فعالانه همکاری می‌کنیم، با این شرکا در تماس دائم هستیم.
همچنین از کرملین خبر می‌رسد که پوتین تا بعدازظهر دیروز با دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا تلفنی گفت‌وگو کرد.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز درباره اجلاس سه‌جانبه سوچی گفت: بررسی تمام مسائل مربوط به کنگره گفت‌وگوهای ملی سوریه در دستور کار نشست سه‌جانبه سوچی قرار دارد.
وی با اشاره به نشست یکشنبه وزرای خارجه سه کشور در آنتالیا خاطرنشان کرد: توصیه‌هایی را تنظیم کردیم که امروز در نشست سوچی به حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان ارائه می‌کنیم. وی افزود: رئیسان جمهوری سه کشور بر مبنای توصیه‌هایی که برای آنها آماده کرده‌ایم رویکردهای در ابعاد مختلف ازجمله سازماندهی کنگره گفت‌و‌گوهای ملی سوریه را بررسی می‌کنند.
لاوروف گفت: در مورد اینکه چه کسانی به این کنگره دعوت می‌شوند از تصمیم‌هایی پیروی می‌کنیم که در شورای امنیت سازمان ملل گرفته شده و در مذاکرات ژنو و اسناد گفت وگوهای آستانه مورد تایید قرار گرفته است. وی گفت: ترکیب افرادی که به کنگره مذاکرات ملی سوریه دعوت می‌شوند باید گسترده باشد و تمام جامعه سوریه را فرا گیرد.
گفته می‌شود پیشنهاد روسیه در این دوره تشکیل کنگره ملی سوریه در شهر سوچی روسیه، تهیه پیش‌نویس قانون اساسی جدید و تصویب آن و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری بر مبنای آن است.
حال باید منتظر ماند و دید که در اجلاس سران سه کشور، چه تصمیمی در مورد تشکیل کنگره ملی و انجام تغییرات در قانون اساسی و برگزاری انتخابات اتخاذ می‌کنند.

اجلاس سوچی نتیجه نشست‌های آستانه
در همین زمینه، محمود واعظی رئیس دفتر رئیس‌جمهوری گفت: سفر روز چهارشنبه روحانی به سوچی روسیه «نتیجه یازده ماه مذاکرات بسیار موفق نمایندگان ایران، روسیه و ترکیه در آستانه، پایتخت قزاقستان، است». وی افزود: در اجلاس سوچی ما به دنبال این هستیم که از این مرحله به بعد مردم سوریه بتوانند برای آینده خود تصمیم بگیرند.
به گفته وی در پایان این نشست سران سه کشور شرکت کننده بیانیه‌ای صادر می‌کنند که مقدمه‌ای برای برداشتن گام‌های بعدی برای حل نهایی بحران سوریه خواهد بود.
روسیه، ایران و ترکیه از ژانویه سال ۲۰۱۷، به طور منظم در آستانه، پایتخت کشور قزاقستان، با «هدف برقراری صلح» در سوریه هفت دور نشست‌هایی برگزار کرده‌اند که به ایجاد چهار نقطه موسوم به «منطقه کاهش تنش» در خاک سوریه انجامیده است.

مقدمات اجلاس
بر همین اساس سرلشکر محمد باقری، رئیس ستادکل نیروهای مسلح کشورمان، دوشنبه ۲۹ آبان‌ماه عازم سوچی روسیه شد.
حسین جابری‌انصاری مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در روند صلح سوریه، نیز هفته گذشته طی سه روز به سه کشور روسیه، سوریه و ترکیه سفر کرد، به دنبال این سفرها کارشناسان ارشد سه کشور در تهران گرد هم آمدند، دیدار وزیران خارجه سه کشور در آنتالیای ترکیه نیز نقطه پایان این تلاش‌های سه‌جانبه بود.
مولود چاوش‌اوغلو، سرگئی لاوروف و محمدجواد ظریف وزرای خارجه سه کشور شرکت‌کننده در اجلاس در روز یکشنبه در شهر آنتالیای ترکیه پشت درهای بسته درخصوص سوریه گفت‌وگو کردند.
پس از آن سرگئی لاوروف، این نشست را «بسیار سودمند» ارزیابی کرد و بدون اشاره به جزئیات مورد بحث، از توافق شرکت‌کنندگان «بر سر تمام مسائل عمده» خبر داد.
مولود چاوش‌ اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیزاز جمله موضوعات مورد بحث در نشست را، رایزنی درباره استقرار هرچه سریع‌تر نیروهای روسیه و ایران در نزدیکی استان ادلب برای تأمین امنیت «منطقه کاهش تنش» عنوان کرد.

دیدار با رئیس ستادکل ارتش روسیه
همچنین روز گذشته رئیس ستاد کل نیروهای مسلح کشورمان با والری گراسینوف رئیس ستاد کل ارتش روسیه دیدار و گفت وگو کرد.
در این دیدار که مهدی سنایی سفیر کشورمان در روسیه نیز حضور داشت مسائل مورد علاقه دو کشور در زمینه نظامی و سیاسی و موضوعات مطرح در کنفرانس سوچی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

برگزاری مذاکرات فرماندهان عالی‌رتبه سه کشور
در همین حال پیش از برگزاری اجلاس روسای جمهور سه کشور روز گذشته، روسای ستادکل نیروهای مسلح ایران، روسیه و ترکیه در شهر سوچی روسیه به گفت وگو و تبادل نظر پرداختند.
همچنین به همراه سرلشکر محمد باقری رئیس ستادکل نیروهای مسلح، مهدی سنایی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه نیز در این مذاکرات شرکت کرد.
رئیس ستادکل نیروهای مسلح روسیه در این گفت وگوها اظهار داشت: مرحله عملیات نظامی در سوریه رو به پایان است.
«والری گراسیموف» در این نشست افزود: مرحله فعال عملیات نظامی سوریه، حاکمیت ملی و تمامیت ارضی سوریه را حفظ کرده و شرایط احیای زندگی صلح‌آمیز در این کشور را ایجاد می‌کند. وی در ادامه گفت: مرحله عملیات نظامی در سوریه در حال اتمام است و این مرحله به پایان منطقی خود نزدیک می‌شود.
گراسیموف در حین دیدار با رؤسای ستاد نیروهای مسلح ترکیه و ایران، تصریح کرد که مرحله فعالی از عملیات ضدتروریستی روسیه در سوریه رو به اتمام است. وی از محمد باقری رئیس ستاد نیروهای مسلح ایران برای ایده برگزاری این نشست برای تنظیم یک راهبرد مشترک برای مبارزه با تروریسم قدردانی کرد.
رئیس ستادکل نیروهای مسلح روسیه ادامه داد: انتظار دارم که سه کشور رویکردهای مشترکی را برای ادامه بیشتر همکاری در مسیر سوریه پیدا کنیم.
این ژنرال روس تصریح کرد که تلاش‌های مشترک سه کشور به حفظ حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه کمک کرد، جنگ داخلی را متوقف می‌کند و شرایط را برای احیای صلح و بازگشت آوارگان به سوریه فراهم می‌کند.
بنا به گفته گراسیموف؛ روسیه و ایران اقدامات زیادی را برای حل بحران سوریه انجام داده‌اند. به موجب تلاش‌های مشترک ما، تروریست‌ها در حال پاکسازی از منطقه البوکمال در شرق سوریه هستند و مرز سوریه و ایران به زودی تحت کنترل در می‌آید.
رئیس ستادکل نیروهای مسلح روسیه تصریح کرد: ریشه‌کن کردن کامل گروههای شبه‌نظامی به ما اجازه می‌دهد که به سوی حل و فصل پس از درگیری‌ها پیش برویم اما قبل از رسیدن به آن مرحله، می‌بایست دستاوردهای نظامی که قبلاً حاصل شده را حفظ کنیم تا از بازگشت تروریست‌ها به سوریه جلوگیری کنیم.

قطر در جریان مذاکرات
در همین حال کاخ کرملین اعلام کرده است که رئیس‌جمهور روسیه در تماس تلفنی با امیر قطر، وی را در جریان روند مذاکرات ایران، روسیه و ترکیه درباره سوریه قرار داده است.
در بیانیه کرملین با اشاره به اینکه ولادیمیر پوتین و شیخ تمیم آل‌ثانی با یکدیگر درباره تحولات منطقه خاور میانه و خلیج‌فارس گفت وگو کرده‌اند، آمده است: دو طرف همچنین درباره بحران سوریه و پیروزی‌های اخیر مبارزات علیه گروه‌های تروریستی که می‌تواند به حصول یک راه‌حل سیاسی در سوریه کمک کند، رایزنی کرده‌اند.

^{نویسنده: کتایون مافی}