به گزارش جام جم، یکی از این نهادها که از دقایق نخست حادثه در منطقه حاضر شد و به زلزله‌زدگان کمک کرد، سپاه بود. پاسداران انقلاب با ارائه خدمات امدادی، ساخت بیمارستان صحرایی، آواربرداری و نیز تهیه و توزیع اقلام مورد نیاز مردم، نشان دادند در این عرصه حضوری فعال و موثر دارند. با وجود این، برخی رسانه‌های معاند از طریق شبهه‌افکنی و نقدهای یک‌سویه، می‌کوشند تا با رودررو قرار دادن نهادهای مردمی، نقش سپاه را در کمک‌رسانی به مردم زلزله‌زده، کمرنگ نشان دهند.

این موضوعی است که آن را با سردار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به بحث گذاشته‌ایم.

او در این گفت‌وگو ضمن تشریح خدمات ارائه شده از سوی پاسداران انقلاب به مردم زلزله‌زده، تاکید می‌کند دلیل نادیده گرفته شدن خدمات سپاه، تقسیم‌کار صورت گرفته برای ارائه خدمات سپاه به روستاییان در مناطق دورافتاده است. امری که باعث شده کمک‌های سپاه از دید شهرنشینان حادثه‌دیده کمتر به چشم بیاید.

سردار، با توجه به اخبار رسانه‌ها مبنی بر تقسیم حوزه‌های امدادرسانی بین ارتش و سپاه، می‌خواستم دراین‌باره دقیق‌تر توضیح بدهید؟

با توجه به حضور پادگان ابوذر ارتش در سر پل‌ذهاب و همچنین اشراف کامل اطلاعاتی امنیتی سپاه بر مناطق روستایی و این‌که ماشین آلات سنگین سپاه برای باز شدن روستاهای صعب‌العبور و دورافتاده لازم است، روستاها و مناطق دورافتاده به‌عنوان حوزه ماموریتی سپاه درنظر گرفته شد. خب پس طبیعی است که پاسداران انقلاب تمام توجه‌شان را به مناطق ماموریتی خود که روستاها و مناطق دورافتاده بود، داشته باشند و هیچ‌گونه حضوری از سپاه پاسداران در شهر سر پل ذهاب نداشته باشیم. لذا طبیعی است که مردم شهرنشین سرپل‌ذهاب فقط ارتش را ببینند و متوجه خدمات سپاه نشوند. کاش به روستاهای اطراف هم سر زده می‌شد تا با بازخوردهای دیگری از مردم بروز می‌یافت. از یاد نبرید که ما با روستاهایی طرف هستیم که صددرصد تخریب شده‌اند. نزدیک به 65 درصد تلفات زلزله در مناطق روستایی بوده، ولی واقعیت این است که این مناطق روستایی از دید افکارعمومی و حتی رسانه‌ها دور مانده است. حال آن که بسیاری از روستاهایی که آسیب جدی دیده اند و کار جدی در آن صورت گرفته، دورافتاده اند و فاصله زیادی با شهر دارند. رسانه‌ها داخل شهر هستند و سپاه بیرون از شهر و دور از چشم رسانه ها. ضمن این‌که مردم که از تقسیم بندی بین نیروها خبر ندارند. مردم نمی‌دانند ماموریت سپاه در روستاهاست و این وظیفه رسانه‌ها بود که بتوانند این خدمات را به اطلاع مردم برسانند.

کمی راجع به منطقه ماموریتی‌تان توضیح ‌دهید.

ببینید، در این زلزله قریب به 300 روستا آسیب جدی دیده است. یک گستره جغرافیایی 100 کیلومتری در عمق 90 کیلومتری. واقعیتش گستره جغرافیایی و تعداد مناطق تحت ماموریت سپاه بسیار گسترده‌تر، صعب‌العبورتر و سخت‌تر از داخل شهر سرپل‌ذهاب است. ببینید من خودم فرمانده نیروی زمینی هستم، از همان روز اول و در همان ساعات اول به دورافتاده‌ترین روستاها سر زدم. چرا که می‌دانستم اگر خودمان در همین ساعات اولیه نیازهای آنها را برآورده نکنیم ممکن است بعدها فراموش بشوند و کمک به ایشان دیرتر برسد. ما در همان دو روز اول قریب به 1200 دستگاه ماشین‌آلات سنگین را در روستاها به کار گرفتیم. الان به هر روستایی که سر می‌زنید سه، چهار دستگاه ماشین‌آلات سنگین کار آواربرداری را انجام می‌دهند. به اینها اضافه کنید اقدامات اولیه را. خارج کردن اجساد و زخمی‌ها را همان شب اول زلزله انجام دادیم. از ابتدای صبح یعنی حدود ساعت 9صبح روز دوشنبه کار توزیع اقلام مورد نیاز مردم مانند چادر و پتو و آب و غذا را آغاز کردیم. امروز که دارم با شما صحبت می‌کنم کار تحویل چادر و اقلام مورد نیاز مردم در تک تک روستاها به پایان رسیده و تمام مردم از جهت لوازم مورد نیاز خود به حد اشباع رسیده‌اند. شما می‌بینید بسیاری از مردم دیگر آب و غذا و پتو نمی‌گیرند و ذخیره هم کرده‌اند.

ضمن این‌که تمام این اقدامات از همان شب اول زلزله طبق برنامه‌ریزی منسجم صورت گرفت. شما می‌بینید که بعضی کمک‌ها در همان اول شهر توسط برخی گرفته می‌شود و همان جا تمام می‌شود. ولی ما هیچ‌وقت این‌طور عمل نکرده‌ایم. ما برای این‌که بتوانیم اقلام مورد نیاز را به مردم واقعا آسیب دیده برسانیم و کالاها را به چنگ غارتگران ندهیم، کار توزیع اقلام را نیمه شب و با همکاری دهیاران و بخشداران انجام می‌دهیم که بتوانیم به تک تک خانواده‌های آسیب دیده خدمات برسانیم. الان اگر از من بپرسید کدام روستا چند چادر دریافت کرده‌اند می‌توانم به شما بگویم. به جهت این‌که اشراف کامل وجود دارد. وگرنه اگر می‌خواستیم بدون برنامه‌ریزی کار توزیع را انجام دهیم قطعا اسیر بی‌برنامگی و حیف و میل این کالاها می‌شدیم. این حد از برنامه‌ریزی در این بحران و شرایط سخت کار مهمی است. در این بین ما با برخی سودجویان هم طرف هستیم. تا این لحظه قریب به 1700چادر در اطراف شهر سرپل‌ذهاب و یک بار هزار تخته چادر در اطراف منطقه بیستون یعنی نرسیده به کرمانشاه غارت شد. به‌هرحال مدیریت شرایط در چنین وضعی کار مهم و البته سختی است.

یعنی می‌گویید دلیل این که تا شب چهارم زلزله بعضی خانواده‌ها چادر نگرفته بودند، این موضوع بود؟

قطعا بله. اگر غارتگری سودجویان در شب‌های اول نبود کار توزیع چادر خیلی زودتر به پایان می‌رسید.

آقای پاکپور برای غذای مردم هم فکری کرده اید یا مردم در تمام این روزها با کنسرو تغذیه شده‌اند؟

ما به طور معمول روزانه بیش از 12هزار وعده غذای گرم به مردم می‌دهیم. این تعداد روزهای اول ده هزار پرس غذا بود که از ابتدای این هفته گفتم بیشتر پخت کنند و در روستاها هم توزیع شود. الان دیگر وقتی به روستاها می‌روید مردم اشباع شده‌اند. دیگر کسی به فکر غذا و پتو نیست، مردم مطالباتشان افزایش پیدا کرده و دیگر به فکر سرپناه میان مدت هستند تا از گزند سرما و باران در امان باشند. همین که مردم دیگر طلب آب و غذا و پتو و چادر نمی‌کنند یعنی نیازشان رفع شده و حالا دولت باید فکر جدی برای اسکان میان مدت مردم کند. ضمن این‌که کانکس‌های حمام و سرویس بهداشتی هم برای مردم تدارک دیده ایم که در همین روزها در این منطقه نصب می‌شود. الان مردم شهر برق دارند ولی این روستاها هنوز برق هم ندارند...

وزیر کشور اعلام کرده بود که صددرصد مناطق زلزله زده دارای آب و برق هستند. درست است؟

در روستاها این طور نیست. من شهر سرپل ذهاب را دقیقا اطلاع ندارم ولی روستاها را می‌دانم که خیلی از روستاها هنوز برق ندارند. البته تلاش می‌کنند ولی هنوز کامل نشده است.

سردار کمی درباره میزان اقلام توزیع شده حرف بزنیم و این که این اقلام را چه کسانی تامین کرده‌اند. تمام این اقلام و چادر و پتو‌ها را هلال احمر تامین کرده است؟

تمام این امور ترکیبی بوده است. در این شرایط همه تلاش خود را می‌کنند و سعی دارند به قدر بضاعت وارد عمل شوند. هلال احمر، ستاد بحران، ارتش و سپاه کار می‌کنند و البته کمک مردم نیز که واقعا قابل تحسین است. این حد از همدلی مردم ایران واقعا مثال زدنی و ستودنی است. شما می‌بینید یک خانواده با بضاعت معمولی خود وارد این مناطق شده و کمک می‌کند. اینها واقعا ارزشمند است. ولی اگر بخواهم پاسخ شما را بدهم باید بگویم قریب به 7000 چادر از طرف سپاه توزیع شده است.

نیازهای بهداشتی و درمانی مردم را چطور پیگیری کردید؟

ما شش بیمارستان صحرایی در کرمانشاه، سرپل ذهاب دو واحد، اسلام آباد غرب، ازگله و جوانرود تاسیس کرده ایم که هر کدام از اینها به اندازه یک بیمارستان کامل شهری خدمات و امکانات دارد. یکی از این بیمارستان‌ها فوق تخصصی است و دارای چهار اتاق عمل. صبح بعد از زلزله اولین بیمارستان ما اینجا راه‌اندازی شد.

موضوع دیگری که برای مردم این منطقه مهم است، بحث آواربرداری و جمع‌آوری احشام از بین رفته خانواده‌هاست...

این موضوعات را دولت باید پیگیری کند. مثلا وزارت بهداشت است که باید بحث احشام را صورتجلسه کند تا مردم خسارات‌شان را دریافت کنند. البته بعد از گذشت چند روز قبول کردند گزارش‌های ما را قبول کنند. منتها باز هم باید اداره بهداشت بیاید به ما مکان مناسب دفن این احشام را بگوید. چرا که بالاخره باید حواسمان به سرچشمه و سفره‌های آب زیرزمینی باشد.

سوال دیگر من درباره راه‌هاست. چقدر طول کشید سپاه راه‌های مناطق زلزله‌زده را باز کند؟

چند ساعت. ما تا ظهر روز بعد از زلزله تمام راه‌ها را بازگشایی کردیم. بجز یک راه که باید پیکور آورده شود تا سنگ‌های بسیار بزرگی را که از کوه افتاده برداریم. فقط آن یک راه فرعی باقی مانده است. بقیه راه‌ها همان ظهر روز دوشنبه بازگشایی شده بود.

تا کی به امدادرسانی ادامه می‌دهید؟

بخشی از کار ما تا اینجاست که مردم از سرپناه موقت برخوردار شوند و وضعیتشان به ثبات اولیه‌ای برسد. ما گروه‌های تخصصی مهندسی‌مان را مستقر کرده‌ایم که این دوستان برآورد می‌کنند میزان تخریب‌ها به چه نحوی بوده است. این موضوع کارهای دولت را برای بازسازی تسهیل خواهد کرد.