چکیده مصاحبه پژوهشی:

• سیزدهمین سمینار سالانه الکتروشیمی ایران مورد تائید ستاد نانو برای دریافت حمایت تشویقی پایان نامه­ های مرتبط با فناوری نانو در سال1396 اعلام شده است.
• پژوهشگاه مواد و انرژی یکی از پژوهشگاه‌های مستقل و زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهشگاه از چهار پژوهشکده سرامیک، نیمه هادی‌ها، انرژی و پژوهشکده فناوری نانو و مواد پیشرفته تشکیل شده‌است که در ۱۲ گروه تخصصی به فعالیت­ های تحقیقاتی در زمینه های مرتبط با مواد و انرژی می­ پردازند.
• مصاحبه با افراد متخصص و تهیه مستند می­ تواند نقش عمده در ایجاد تحرک اجتماعی و اقناع افکار عمومی داشته باشد، به طوری که افراد را تشویق به راه اندازی یک مجتمع اقتصادی کند.

پژوهش خبری صدا وسیما: سیزدهمین سمینار سالانه الکتروشیمی ایران با مشارکت انجمن الکتروشیمی ایران و پژوهشگاه مواد و انرژی در تاریخ 1 و 2 آذر ماه 1396 در پژوهشگاه مواد و انرژی برگزار می­ گردد.

گفتنی است این سمینار سالانه الکتروشیمی ایران مورد تائید ستاد نانو برای دریافت حمایت تشویقی پایان نامه ­های مرتبط با فناوری نانو در سال 1396 اعلام شده است. همچنین مقالات برگزیده این سمینار در 3 مجله انگلیسی زبان علمی - پژوهشی چاپ خواهد شد.

گردهمایی بزرگ اساتید، پژوهشگران، صنعتگران، دانشجویان تحصیلات تکمیلی و سایر علاقه ­مندان در زمینه ­های مختلف الکتروشیمی در سطح کشور، ایجاد هم افزایی فعالیت ­های پژوهشی کشور در راستای بومی ­سازی و ارتقای الکتروشیمی در کشور، ترویج تحقیقات بنیادی، کاربردی و توسعه­ ای در زمینه ­های مختلف الکتروشیمی، بهره ­گیری از دانش فنی، تبادل اطلاعات و تجارب بین متخصصین، پژوهشگران و صنعتگران عرصه الکتروشیمی، گسترش ارتباط مراکز دانشگاهی و پژوهشی با صنایع مرتبط از جمله اهداف این سمینار می باشد.

لذا ضروری دانستیم برای پی بردن به اهداف و نتایج حاصله از این سمینار و سمینارهای گذشته مصاحبه ­ای با دکتر حسین غریبی، رئیس انجمن الکتروشیمی و پیشکسوتان الکتروشیمی داشته باشیم.

تاریخچه پژوهشگاه مواد و انرژی

پژوهشگاه مواد و انرژی یکی از پژوهشگاه‌های مستقل و زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران است. این پژوهشگاه از چهار پژوهشکده سرامیک، نیمه هادی‌ها، انرژی و پژوهشکده فناوری نانو و مواد پیشرفته تشکیل شده‌است که در ۱۲ گروه تخصصی به فعالیت ­های تحقیقاتی در زمینه های مرتبط با مواد و انرژی می ­پردازند.

سرلوحه اهداف پژوهشگاه، توسعه علوم و فناوری در زمینه‌های بنیادی، کاربردی و توسعه‌ای است که از طریق اجرای پروژه‌های مربوط تحقق می‌یابد. علاوه بر این، پژوهشگاه تربیت محقق و پژوهشگر مورد نیاز کشور را از طریق برگزاری دوره‌های تحصیلات تکمیلی بالینی در سطوح دکتری‌تخصصی و کارشناسی‌ارشد و نیز آموزش‌های کوتاه مدت تخصصی داخلی و خارجی برای انتقال تجربه‌های فنی به عهده دارد.

اینک پژوهشگاه مواد و انرژی با پشتوانه بیش از ۴۰ سال تجربه تحقیقاتی و با برخورداری از تخصص‌های اعضای هیأت علمی، کارشناس‌ها و تکنیسین‌های پژوهشی و نیز تجهیزات پیشرفته و بعضاً منحصر به فرد در ایران، نقش مهمی در توسعه و بهبود کیفیت صنعت نوپای کشور به عهده دارد.

این پژوهشگاه هم اکنون با توجه به اهداف برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور، همکاری گسترده ای با دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، صنایع، موسسات اجرایی بخش دولتی و بخش خصوصی برقرار کرده است.

اهداف اجمالی از برگزاری این نوع سمینارها در راستای حمایت از تولید داخل

برگزاری سمینار و برپایی نمایشگاه­ها و کارگاه ­های آموزشی جانبی این امکان را فراهم می ­کند که شرکت­ های تولید کننده تجهیزات الکتروشیمی و مواد آزمایشگاهی آخرین دستاوردهای خود را در معرض دید اساتید، پژوهشگران و دانشجویان قرار دهند که این موضوع زمینه­ ای را فراهم می ­کند که اساتید با توانایی­ های داخل کشور آشنا شده و بتوانند آزمایشگاه­ های خود را با دستگاه­های ساخت داخل تجهیز نمایند که این نقش ویژه­ ای در حمایت از تولید داخل و جهت دهی برای بخش ­های مختلف برای خرید از محصولات داخلی دارد.

همچنین موقعیتی فراهم می ­شود که صنایع بتوانند با آخرین دستاوردهای پژوهشی دانشگاه آشنا شده و بتوانند با اساتید و افراد متخصص تبادل نظر داشته باشند که از این یافته­ های پژوهشی در تولیدات خود استفاده کنند.

برگزاری کارگاه­های آموزشی نظیر تجاری سازی باعث ایجاد انگیزه بین مخترعان و دانشجویان در جهت تجاری شدن محصولات و ترغیب آنان به کارآفرینی باشد.

نتایج حاصله از دوازدهمین سمینار در راستای حمایت از تولید داخلی و اقتصاد مقاومتی

در دوازدهمین سمینار الکتروشیمی که در دانشگاه تربیت مدرس برگزار گردید،‌ چندین شرکت حضور داشتند و آخرین تولیدات خود را به نمایش گذاشتند و چندین قرارداد بین این دانشگاه­ها و این شرکت­ ها جهت خرید محصولات منعقد گردید. همچنین چندین شرکت دانش بنیان آبکاری که در نمایشگاه حضور داشتند از متخصصان دانشگاهی این رشته مشاور دریافت کردند.

برگزاری این سمینارها موجب آشنایی صنعت در حوزه­ های مختلف نظیر باتری، الکتروشیمی و صنایع معدنی با افراد متخصص در این زمینه گردید و امکان همکاری بین پژوهشگران و صنایع فراهم شد.

ارتباط علمی تلاطم‌های منطقه را کاهش می‌دهد

ارتباطات علمی یکی از مسائل مهم در دنیای امروز است در اولین گام باید نفوذ علمی خود را در عرصه های مختلف علمی افزایش دهیم، باید با تولید علمی خود در جوامع علمی بین‌المللی نفوذ کنیم و برای خود جایگاهی معتبر ایجاد کنیم. نفوذ، همان شرکت در همایش‌ها، چاپ مقالات، پژوهش، تالیف کتاب و ثبت اختراعات است. هویت در بحث ارتباطات علمی بسیار مهم است. ما باید هنرمندانه و عالمانه جایگاه و اهمیت خود را به خوبی تبیین کنیم.

یکی دیگر از ملزومات ارتباط علمی، مسئله مشروعیت علمی است. با مشکلاتی که اخیرا از طرف پایگاه‌های معتبر و مختلف علمی، ایجاد و مطرح شده به این نتیجه می‌رسیم که نظام‌های پایش ملی در حوزه تولید دانش به خوبی تعریف نشده است. نبود نظام پایش پیش از عمل، باعث تخلف در حوزه های گوناگون تولید علم شده است. ما باید با تلاش مستمر، فضایی ایجاد کنیم که مشروعیت‌ علمی کشورمان در بین نهادهای بین المللی با چالش روبرو نشود.

اگر بین عمل و تولید ما تعامل وجود نداشته باشد و پژوهش‌ها در آزمایشگاه‌ها به درستی و با صداقت انجام نشود، ارتباط علمی درست هم شکل نمی‌گیرد. تلاش برای پایداری و ثبات در انجمن‌های علمی، به عنوان پایه ای برای ارتباطات علمی و نهادهایی برای پایش تولید علم، از ضرورت های جامعه علمی کشور است. متاسفانه نبود سیاست‌های مدون و توسعه بی رویه واحدهای دانشگاهی بدون راهبرد معین و مشخص در سراسر کشور و همچنین نبود پایش کیفی نظام یافته در آموزش عالی، ما را با چالش های متعددی روبرو کرده و خواهد کرد.

در منطقه‌ای پر تلاطم زندگی می‌کنیم ارتباط علمی تنها عاملی است که می‌تواند تلاطم‌های منطقه را کاهش داده و ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم. خاصیت علم نرمش و وفاق و انسجام است. در محیط مبتنی بر دانش ، راه‌ حل‌های علمی برای ارتباط و تعامل برقرار می‌شود. شرایط فناوری جهانی به گونه ای است که باید بدون توجه به مشاجره های بیهوده و جنگ های مخرب ، همراه با راه حل های مبتنی بر دانش و فناوری، تعارضات منطقه ای و جهانی را با تدبیر و عقلانیت به سر منزل مقصود رساند.

اگر بخواهیم در حوزه علم رقابت کنیم، باید بین استقلال و وابستگی توازن داشته باشیم و با ساخت مدل‌هایی مناسب همراه با حفظ منافع ملی، توسعه علمی را مبنای پیشرفت کشور قرار دهیم. علم فضای وابسته شدن نیست بلکه، جریانی است که در دنیا از کانال‌های متفاوت ایجاد می‌شود. همچنین وابستگی در علم و استفاده از تجارب علمی دانشمندان جهان، امری پسندیده و عقلانی است. آنچه مذموم و نکوهیده است وابستگی به جهل است و نه علم، برای آغاز و توسعه تولید علم، نیاز به اطلاعات علمی و گسترش ارتباطات و همکاری علمی ، با سایر ملل جهان داریم.

ما در منطقه­ای پرتلاطمی زندگی می‌کنیم. ارتباط علمی تنها عاملی است که می‌تواند تلاطم‌های منطقه­ای را در بلند مدت به آرامش بکشاند، ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم. خاصیت علم نرمش و وفاق است و از برخوردهای سخت و اختلاف های ناکارامد گریزان است. در محیطی علمی، مبتنی بر راه حل‌های علمی، ارتباط و تعامل برقرار می‌شود. شرایط فناوری جهانی به گونه ای است که باید بدون توجه به مشاجره های بیهوده و جنگ های مخرب، همراه با توانمندی مبتنی بر دانش و فناوری، تعارضات منطقه ای را با تدبیر و عقلانیت به سر منزل مقصود برسانیم. شرایط قانونی که دنیا برای تولید علم اعمال می‌کند، از طرف سازمان‌هایی مانند یونسکو، انجمن های علمی و ... فضای جدید و متفاوتی را برای تعامل علمی ایجاد کرده است. ما می‌توانیم با استفاده از این فضا، مناسبت‌های سیاسی را عوض کنیم، از آنها یک فرصت بسازیم و باید برای تعارضات ملی، منطقه ای و جهانی، برنامه های مبتنی بر مطالعه و بلند مدت داشته باشیم.

 الکتروشیمی،‌ شیمی سبز منطقه است

بدون حفظ محیط‌ زیست توسعه در دنیا اتفاق نخواهد افتاد. دانش الکتروشیمی نیز باید به این سمت حرکت کند. یکی از دغدغه‌های بزرگ الکتروشیمیست‌ها، استفاده از الکتروشیمی سازگار با محیط ‌زیست است.

صنایع و اقتصاد جهانی بر پایه سوخت‌های فسیلی شکل گرفته است که یکی از مهم‌ترین عوامل آلودگی محیط زیست است. از یک سو با آب شدن یخ‌های قطب جنوب روبرو هستیم و از سوی دیگر انبوه خودروهای آلاینده، حیات بشر و زندگی شهری را با چالش اساسی روبرو کرده است. الکتروشیمی سازگار با محیط زیست، نوید بخش زندگی سالم برای انسان و نگهدار فضای تمیز در کره خاکی است.

رئیس انجمن الکتروشیمی ایران گفت: توسعه دانش الکتروشیمی بشارت دهنده خلق صنایع جدید سازگار با محیط زیست و پاک سازی محیط زیست آلوده به انواع مواد از ضایعات هسته‌ای تا باران های اسیدی است. توسعه پایدار جز بر پایه دستاوردهای دانشمندان در مرزهای دانش محقق نخواهد شد. بنابراین کشور باید با توسعه تحصیلات تکمیلی، مسیر توسعه علمی را هموار کند. شاید به جرئت بتوان اظهار کرد که توسعه تحصیلات تکمیلی، شاه بیت موفقیت ایران برای حضور ، ارتباط و همکاری با دانشمندان، در عرصه جهانی، به منظور هم افزایی در خلق محیط زیست سالم با هدف تحقق رفاه و آسایش ملی، منطقه ای و جهانی است. ما باید قدر پیشتازان علم الکتروشیمی را بدانیم و حضور جوانان با دانش را در این عرصه ارج نهیم. بی تردید، دانش شیمی با الکتروشیمی، شیمی سبز خواهد شد، و برای زدودن انواع آلودگی راه حل عملی دارد. این دانش، نجات بخش آینده بشرِ کره خاکی است. توسعه انرژی خورشیدی، استفاده از هیدروژن به عنوان سوخت پاک، ذخیره انرژی حاصل از باد و توسعه انرژی تجدید پذیر در همه دنیا مبتنی بر الکتروشیمی است.

مصادیقی که با حمایت همه جانبه این پژوهشگاه توانسته به تولید داخلی برسد:

تربیت متخصصانی در حوزه الکتروشیمی که با شرکت مپنا همکاری دارند موجب شده در پوشش توریبن ­ها، باتری  به خودکفایی برسد.

پژوهش خبری // پژوهشگر: زهره دانشمندی