100روزه‌هاي اول دولت روحاني بيش از آنكه زمان تحقق وعده‌هاي دولت باشد، موقع مناسب براي ارزيابي چالش‌هايي است كه دولت با آنها مواجه بوده و فرصتي جهت ارائه برنامه‌هاي دولت براي عبور از اين چالش‌ها.روحاني در جريان ثبت‌نام‌ها و رقابت‌هاي انتخاباتي رياست‌جمهوري امسال به مطايبه در برابر دوربين‌هاي تلويزيوني گفته بود: «من باز هم يك برنامه 100روزه خواهم داشت كه اعلام مي‌كنم.» او در پايان 100روز اول دولت يازدهمش گفته بود كشور از 3چالش عمده خالي بودن خزانه، خالي بودن انبار كالاهاي اساسي و تورم افسارگسيخته نجات يافته؛
در كابينه دوم اما با گذر از اين بحران‌ها و افزايش سقف مطالبات در سياست داخلي او با جنس ديگري از چالش‌ها مواجه است. آنچنان كه از زمان پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري تا زمان معرفي كابينه به مجلس در 17مردادماه بيشترين توجهات متوجه سهم گروه‌ها و احزاب در اين كابينه بود. روحاني در مواجهه با اين فشارهاي چپ و راست از تشكيل كابينه فراجناحي سخن گفت و يادآوري كرد: «نكته‌اي كه اين روزها بسيار در فضاي حقيقي و فضاي مجازي شايع هست،
عرض كنم كه رئيس‌جمهور در معرفي 17وزير تحت فشار هيچ جناح، حزب و تشكلي نبوده كه كسي بگويد اين وزير يا آن وزير را معرفي كند، همه جناح‌ها، احزاب و گروه‌ها پيشنهادهايي به‌صورت شفاهي و كتبي داشتند اما هيچ فشاري بر رئيس‌جمهور در اين زمينه نبوده است.»
او قرار است به‌زودي در تلويزيون عملكرد 100روزه نخست دولت دوازدهم را به مردم گزارش دهد. روحاني قطعا مي‌داند كه بزرگ‌ترين چالش دولت دومش، بيكاري و حل مسئله اشتغال است، او در نخستين نشست خبري خود بعد از پيروزي در انتخابات رياست‌جمهوري دوازدهم كه اول خردادماه برگزار شد، گفت: «اشتغال جوان‌ها يكي از مهم‌ترين مسائل است. مخصوصاً جوان‌هاي تحصيلكرده، همانطور كه قول دادم. در زمينه كارورزي حتماً اقدامات را شروع مي‌كنيم و اين كار را انجام مي‌دهيم و اميدوارم بتوانيم يك حركت خوبي در زمينه اشتغال جوانان عزيز به‌وجود بياوريم.»
شايد يكي از چالش‌هاي روحاني در همين 100روز اول تكميل كابينه بود. او براي وزير علومش به جمع‌بندي نرسيده بود و براي وزير نيرويش از مجلس رأي اعتماد نگرفته بود. در انتصاب وزير كشورش هم با انتقاد طيفي از اصلاح طلبان مواجه بود. با اين حال روحاني با حوصله توانست نظر طيف‌هاي مختلف را در اين كارزار سخت جلب كند. روحاني 7آبان‌ماه در پاسخ به گلايه‌هاي دانشجويان در انتصاب وزير علوم گفته بود؛ « تعامل كرديم اما با هيچ‌كس معامله نكرديم» .
چالش‌هاي پيش روي دولت دوازدهم از همان آبان‌ماه سال گذشته با پيروزي دونالد ترامپ به رياست‌جمهوري آمريكا و مخالفتهاي او با برجام آشكار شده بود. دولت دوازدهم يك‌بار در سال92با آغاز مذاكرات هسته‌اي قدم اصلي در رفع مشكلات اقتصادي كشور و تحريم‌ها را برداشته بود و در 100روز ابتدايي دولت دوم خود مي‌بايست يك‌بار ديگر از دستاوردهاي برجام محافظت كند.
بدون علت هم نبود كه روحاني 24مردادماه در جلسه دفاع از وزراي پيشنهادي كابينه دوازدهم در مجلس از حفظ برجام به‌عنوان يكي از وظايف اصلي وزير خارجه در كنار اولويت‌هاي منطقه‌اي صحبت كرده و گفته بود «ايشان بايد برجام را به خوبي حفظ كند. نمي‌دانم چرا عده‌اي با ذات برجام مشكل دارند. بحث آمريكا، ترامپ، سنا يا كنگره نيست، آنها كار غلطي انجام دادند كه بايد در مقابلشان بايستيم».
پيش‌بيني‌هاي روحاني درست از كار درآمدند. دولت دوازدهم در همان 3ماهه نخست آغاز به‌كار خود با ديپلماسي فرامنطقه‌اي ظريف توانست زهر اقدامات ترامپ در ايجاد اجماع براي خروج از برجام را بگيرد و از اين چالش كناره بگيرد. ترامپ وقتي 21مهرماه پايبندي ايران به برجام را تأييد نكرد، با موج مخالفتهاي جهاني مواجه شد.
چنانچه رئيس‌جمهور كشورمان در يك برنامه تلويزيوني گفت، «مردم بزرگ ايران ديدند كه براي نخستين بار، آمريكا در برابر يك تعهد چند جانبه بين‌المللي، موضع گرفت و بلافاصله كشورهاي بزرگ دنيا و اتحاديه اروپا، در برابر آمريكا موضع گرفتند. آمريكا امروز، تنهاتر از هميشه در برابر برجام و توطئه‌هايش عليه ملت ايران است.»
نتيجه مشخص اين موفقيت ديپلماتيك ايران نيز اين بود كه كمتر از يك‌ماه بعد حتي سناي آمريكا نيز در نقطه مقابل خواست ترامپ براي بازنگري در برجام پيش‌نويس طرحي را كه خواستار ملزم كردن ايران به شرايط جديد در توافق هسته‌اي برجام بود كنار گذاشت. با اين حال ماجراي سپنتا نيكنام و تعليق عضويت او در شوراي شهر يزد، چالش جديدي درباره حقوق اقليت‌ها پيش روي دولت گذاشت.
اين موضوع اگر چه مناقشه‌اي بين قوه قضاييه، شوراي نگهبان و مجلس بود اما در يكي از دو نشست سران قوا كه در همين 100روز اخير برگزار شد؛ مسئله حقوق اقليت‌ها از سوي رئيس‌جمهور طرح شد تا راه‌حلي براي آن پيدا شود و شد. روحاني اما با عبور از اين چالش‌ها در 100روز اخير؛ چالش‌هاي سخت‌تري در 1360روز آينده دارد. چالش‌هايي مثل بيكاري جوانان، رفع موانع كسب وكار، عبور از بحران‌هاي منطقه، حل مناقشه و بحران آب، مقابله با اجماع‌سازي‌‌هاي آمريكا عليه ايران، پايدارسازي صندوق‌هاي بازنشستگي، باز كردن گره‌هايي كه در طرح تحول سلامت افتاده است و ده‌ها چالش ريز و درشتي كه مي‌تواند تداوم دولت تدبير و اميد را در قامت يك چهره تازه‌تر در انتخابات 1400تضمين كند يا متوقف كند.
∎
نظر شما