به گزارش ایرنا، 60 هزار بافنده، 20 هزار دار قالی و 900 تولیدکننده، ارقامی که فقط خبر از اشتغال انبوهی از زنجانی های ساکن شهر و روستا در حوزه فرش دستبافت می دهند.
اینکه فرش در زنجان تولید می شود و در دیگر استان ها به فروش می رسد، مهم نیست.
اینکه فرش های صادراتی را بافندگان زنجانی می بافند و از استان دیگری صادر می شود، اهمیتی ندارد.
اینکه فرش بومی زنجان از طرح و نقشه خاصی برخوردار است، تراکم آن شگفت انگیز است و 'بیدگینه' آن شهرت جهانی دارد هم، مهم نیست.
تمام داستان این بافته هزار رنگ، درد مشترک هزاران بافنده ای است که شیره جان آنان را می بلعد و سلامت وجودشان را به قهقرا می برد.
مساله هیچ بیماری و رنجی نیست، موضوع بر سر تضمین آینده ای است که پای دار قالی بر رج های فرش های بی نظیر ایرانی می نشیند و روزها را سپری می کند، بدون آنکه تضمینی برای تامین فردایی وجود داشته باشد.
'بیمه' طلب برابر تمام فرشبافان زنجانی است، طلبی که شاید درد مشترک میان همه بافندگان ایرانی باشد، اما اینجا صحبت از زنجان است و بافندگان زنجانی مثل همه لیلاها و محمدهایی که هر روز بر دار قالی می نشینند.
من هشت سال است که بر دار قالی می نشینم، ابریشم می بافم، سفارش می گیرم، سر موعد تحویل می دهم اما بیمه نیستم، این سخن لیلا حسنی است.
60 هزار بافنده شهری و روستایی هر روز در حالی بالای دار قالی می روند که تاکنون فقط بر اساس ادعای سازمان تامین اجتماعی استان زنجان 11 هزار نفر آنان بیمه شده اند این سخنی است که رئیس اتحادیه فرشبافان زنجانی آن را اعلام می کند.
'فرش'، صنعتی که هیچ آلایندگی ندارد، بیشترین زحمت و زخم را بر تن کارگران خود می زند و کسی نیست که بی توجه به منافع شخصی، دستی از این افتادگان بگیرد.
تمام زندگی محمد از راه فرشبافی سپری می شود، هر روز خودش، همسرش و پسر 11 ساله اش بر دار قالی می نشینند و گره بر روی گره پیاده می کنند، خانواده ای که بیمه ندارند.
43 هزار و 473 نفر در کل صنعت این استان با سرمایه گذاری 56 هزار و 569 میلیارد ریالی این استان فعال هستند، رقمی که رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان آن را اعلام می کند اما به حرف های خود اضافه نمی کند که 60 هزار نفر در صنعت فرشبافی زنجان فعالیت می کنند بدون هیچ چشم داشتی به جز بیمه.
همه 11 هزار نفر بیمه شده با بیمه فرشبافی که فرشباف نیستند، آمار فعالان صنایع دستی هم با فرشبافان حساب می شود و هیچ کس به غیر از سازمان تامین اجتماعی آمار دقیق تعداد فرشبافان را ندارد، سخنی که علی نجفلو رئیس اتحادیه فرشبافان استان زنجان به سخنان خود اضافه می کند.
ایرج احمدی معاون شرکت شهرک های صنعتی استان زنجان می گوید: برپا کردن یک دار قالی نه مجوز زیست محیطی می خواهد و نه نیازی به زیرساخت هایی همچون آب، برق، گاز و یا ناحیه صنعتی دارد، فقط یک عشق می خواهد و یک عمر دلسوزی.
احمدی تاکید دارد که بیمه تنها خواسته و انتظار بافندگان است، صنعتگران هنرمندی که از تمام دنیای صنعت به همین دفترچه و آینده بازنشستگی چشم دوخته اند.
نجفلو اما تاکید می کند که با وجود پایش بیمه شدگان فرشبافی در این استان، تغییری در عملکرد سازمان تامین اجتماعی رخ نداده است، هنوز هم بازرسان این سازمان بی موقع یا بد موقع برای بازرسی به خانه فرشبافان سر می زنند.
وی ادامه می دهد: فرشباف هم مانند هر انسان دیگری به ساعت کاری، استراحت و یک زندگی عادی نیاز دارد در حالی که بازرسان سازمان تامین اجتماعی اهمیتی برای این موضوع قائل نیستند و برای نظارت بر اینکه آیا فرشباف بیمه شده، فرش می بافد یا نه، به خود اجازه می دهند هر ساعت از شبانه روز مراجعه کنند.
برخی سودجو هستند حتی چشم طمع به اندک حمایت دولت از فرشبافان دارند، حرف مشترکی که رئیس اتحادیه فرشبافان و معاون شرکت شهرک صنعتی استان زنجان می گویند و ادامه می دهند: پیش از پایش، می شد اسم هر شخصی با هر شغلی به غیر از فرش بافی را در لیست بیمه شدگان دید.
هر 2 نفر این مسئولان می افزایند: بیمه فرشبافان، بیمه 27 درصدی است، بدان معنا که 20 درصد آن را دولت و هفت درصد را خود بافنده پرداخت می کند و به این طریق حق بیمه برای بافنده ارزانتر تمام می شود.
استاندار زنجان هم با هر کسی که رخسار این بافته هزار نقش را دیده، هم نوا می شود و می گوید: فرش هنری گران بها و اثری ماندگار از ایرانیان است که هم هنر و هم بخشی از تاریخ این کشور را به نمایش می گذارد.
اسدالله درویش امیری به سخنان خود اضافه می کند که امروز اما فرش دستی ما حال و روز خوشی ندارد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان به بیمه بودن نزدیک 11 هزار نفر با عنوان بافنده فرش اشاره می کند و خبر خوش را اینگونه بیان می کند که از سازمان تامین اجتماعی وعده گرفته ایم که محدودیتی برای بیمه فرشبافی نداشته باشیم و با معرفی اتحادیه بتوان بافندگان واقعی را بیمه کرد.
اما این رشته سر دراز دارد و سخن دیگری از زبان معاون شرکت شهرک های صنعتی استان زنجان خارج می شود که باید دید دولت تا چه سقفی مجوز برای بیمه کردن بافندگان صادر می کند، شاید تا 18 هزار نفر.
رئیس اتحادیه صنف فرشبافان دستی زنجان می گوید: هر کسی که بخواهد از بیمه فرشبافی استفاده کند ابتدا باید از سازمان فنی و حرفه ای گواهی مهارت دریافت کند و پس از آن درگیر یک فرآیند حداکثر پنج ماهه ای شود تا بتواند به دفترچه بیمه مورد نظر دست یابد.
نجفلو اضافه می کند: پس از دریافت گواهی مهارت، متقاضی به اتحادیه مراجعه و سپس اتحادیه وی را به سازمان بیمه تامین اجتماعی معرفی می کند و بازرسی های دوره ای برای رصد فعالیت و صداقت وی آغاز می شود.
با تمام این حرف ها، مسعود علیاری، مدیرکل تامین اجتماعی استان زنجان تنها سخنی که حاضر به بیان آن به خبرنگار ایرنا می شود این است که فرشبافان مشکلی در مسیر بیمه شدن ندارند، هر کسی که متقاضی است مراجعه و روند تعیین شده را طی کند تا بیمه شود.
هزاران دار قالی در زنجان هر روز با هزاران بافنده و تلاشگر هنرمندی ملاقات می کنند که از تمام دنیا تمام دلخوشی خود را به همین دار قالی بسته اند و آرزوهای زیبایشان را با گره های آن در میان گذاشته اند.
3001/6085
خبرنگار: مینا افشاری** انتشار: رویا رفیعی