واقعیت آن است که همدلی، همگرایی، همنوایی، همدردی، دگردوستی جزو خصایص تاریخی ایرانیان است. در خبرها خواندم که یک فرد نیکوکار و گمنام (که نمی‌خواست نامش فاش شود) سرپرستی همه ایتام مناطق زلزله‌زده را به عهده گرفت. رئیس کمیته امداد از وصول یک چک 10 میلیارد تومانی برای کمک به مناطق زلزله‌زده خبر داد. یک استاد دانشگاه از جمع‌آوری 750 میلیون تومان کمک مردمی که به‌صورت قطره‌ای از هزاران نفر جمع ‌آوری شده بود، اطلاع داد.
ورزشکاران و چهره‌های مطرح هنری و گروه‌های مرجع با حرکت انسانی و اخلاقی خود، خنده بر لبان مردان و زنان و جوانان زلزله‌زده نشاندند. در هر کوی و برزن و مسجد و محراب که می‌گذری، خیمه‌هایی برای جمع ‌آوری کمک به مردم کرمانشاه برپا شده است.
در فضای عمومی و چهره مردم حزن و اندوه و همدردی با هموطنان موج می‌زند. یک هموطن تحت پوشش کمیته امداد تنها فرش زیر پای خود را اهدا می‌کند. یک هموطن نیازمند دیگر از دو پتوی موجود، یک پتوی خود را اهدا می‌کند. کودکان ایران‌زمین اندک داشته ‌ها و قلک‌ های خود را برای مناطق زلزله‌زده ارسال کرده‌اند. دولتمردان و نیروهای مسلح (اعم از ارتش، سپاه و بسیج و نیروی انتظامی) با تمام توان در کنار مردم قرار گرفتند.
یکایک این پدیده‌ها در کنار تصویر نازیبای به وجود آمده از خرابی زلزله، تصویر زیبای انسانیت، شرافت، فضیلت و اخلاق ایرانی را به نمایش گذاشته است. این سرمایه بزرگ اجتماعی را باید قدر بدانیم و از آن محافظت و مراقبت کنیم و بدانیم بزرگ‌ترین حلال مشکلات در شرایط سخت بحرانی، اعتماد و مشارکت و همدردی مردمان این سرزمین است. حوادث می‌گذرند اما قضاوت‌ ها نسبت به رفتار دولت و مردم در این حوادث در اذهان عمومی می‌مانند. ما بنا نداریم مشکلات و چالش ‌های موجود در این حوزه را انکار کنیم؛ چراکه هر پدیده غیر قابل پیش‌بینی و بحران‌زایی، چنین طبیعتی دارد؛ اما در تاریخ این سرزمین ثبت خواهد شد که وقتی رودبار و بم و آذربایجان (ورزقان) و کرمانشاه (سرپل ذهاب) و... می‌لرزد، همه ایرانیان می‌لرزند و این همان ویژگی ممتاز ایرانیان است که تاریخ و تمدن این سرزمین گواه روشنی بر آن است.
باید بدانیم با گذشت زمان، خرابی‌ها جبران شده، آلام کاهش پیدا می‌کنند اما ارزش‌های انسانی و اخلاقی و معرفتی فراموش‌شدنی نیستند. هنوز در کتاب‌ها پس از نیم قرن از فداکاری ریزعلی خواجوی می‌نویسند.
همچنان در محافل و منابر و مجالس از گذشت و ایثار مردان بزرگ سخن گفته می‌شود. چمران، خرازی، همت، باکری، باقری، صیاد شیرازی و... همچنان به‌عنوان تاریخ‌سازان این سرزمین در خاطرها ماندگار شده‌اند. ماندگاری این بزرگان در ذهن و روح جامعه به‌دلیل خصلت ایثار، ازخودگذشتگی و فداکاری برای یک ملت بوده است و ایرانیان به این سرمایه‌های خود می‌بالند. جوانان و کودکان کرمانشاه نیز در فردایی نزدیک، این ایثار و گذشت را در خاطرات خود ثبت و ضبط خواهند کرد و به نسل‌های بعدی منعکس می‌کنند. چراکه تاریخ آیینه عبرت است.
در پایان ضمن همدردی با همه حادثه‌دیدگان و غمزدگان، شکوه ملی ایثار و فداکاری و همدردی ملی را ارج نهاده پیشنهاد می‌کنیم در تقویم ملی ایران، روز زلزله کرمانشاه به‌عنوان روز ملی ایثار و همدردی ثبت شود.
*استاد دانشگاه
منبع: روزنامه ایران 27/08/1396
پژوهشم**9117**