درحالیکه مأموریت گروه مشترک کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد و سازمان ممنوعیت سلاحهای شیمیایی که «مکانیسم تحقیق مشترک» (جیآیام) نامیده میشود، در نیمهشب پنجشنبه به پایان میرسید، طرح پیشنهادی چند کشور از جمله آمریکا برای ادامه مأموریت این گروه در شورای امنیت سازمان ملل با وتوی روسیه مواجه شد. پیشنویس این قطعنامه پیشنهادی پنجشنبهشب در شورای امنیت ۱۱ رأی موافق، دو رأی مخالف و دو رأی ممتنع بهدست آورد. روسیه و بولیوی به این طرح رأی منفی دادند اما از آنجا که روسیه عضو اصلی شورای امنیت محسوب میشود، مخالفت آن وتو محسوب میشود و درنتیجه پیشنویس تصویب نشد. این دهمین باری است که روسیه قطعنامههای مربوط به جنگ سوریه را وتو میکند.
در نشست شورای امنیت سازمان ملل یک پیشنویس نیز روسیه درباره مأموریت گروه مشترک کمیسیون تحقیق سازمان ملل ارائه داده بود که ابتدا درباره این طرح رأیگیری شد و اکثریت اعضای شورای امنیت به آن رأی منفی دادند. پس از آن، پیشنویس قطعنامه پیشنهادی آمریکا به رأی گذاشته شد. گروه مشترک کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد و سازمان ممنوعیت سلاحهای شیمیایی که «مکانیسم تحقیق مشترک» (جیآیام) نامیده میشود، ازسوی ۱۵ عضو شورای امنیت به اتفاق آرا بهمنظور بررسی حمله شیمیایی به خان شیخون تشکیل و مأموریت آن در سال ۲۰۱۶ بهمدت یک سال تمدید شد.
در حملات شیمیایی چهارم آوریل، ۱۵ فروردین، به خانشیخون در استان «ادلب» در شمال غرب سوریه، دستکم ۸۰ نفر، از جمله ۳۱ کودک کشته شدند. کشورهای غربی، مسئولیت این حمله را متوجه حکومت سوریه دانسته بودند، اما سوریه و متحدانش گفته بودند که شورشیان مسلح مخالف اسد در انباری سلاحهای شیمیایی را ذخیره کرده بودند و ارتش سوریه بدون آنکه از این موضوع آگاه باشد، این انبار را بمباران کرده است. در سپتامبر سال جاری، در چهاردهمین گزارشی که کارشناسان سازمان ملل از سال ۲۰۱۱ تاکنون ارائه دادهاند، گفته بودند که ۳۳ حمله شیمیایی را شناسایی کردهاند که ۲۷ مورد آن را ارتش سوریه انجام داده است.
در پیشنویس آمریکا گفته شده بود که سوریه دیگر نباید سلاح شیمیایی توسعه دهد و تولید کند و همه کشورهای پشتیبان سوریه باید در این زمینه همکاری کنند. آمریکا خواهان تمدید مأموریت گروه مشترک کمیسیون تحقیق سازمان ملل به مدت دو سال شده بود.
در طرح روسیه تمدید فعالیت «مکانیسم تحقیق مشترک» بهمدت شش ماه، با امکان تجدید آن در نظر گرفته شده بود. روسیه همچنین اعزام گروه کارشناسان بینالمللی به منطقه خانشیخون سوریه برای تحقیق درباره حمله شیمیایی به این منطقه را پیشنهاد داده و گفته بود کارشناسان همچنین از پایگاه هوایی شعیرات سوریه دیدار کنند تا ادعای نگهداری گاز سارین بهکار گرفتهشده در حمله شیمیایی خانشیخون در این مرکز نظامی بررسی شود.
«مکانیسم تحقیق مشترک» (جیآیام) در گزارشی که روز ۲۷ اکتبر، ۵ آبان، به شورای امنیت سازمان ملل ارائه داد، تأیید کرد که دولت سوریه در حمله شیمیایی به خانشیخون در استان ادلب سوریه مسئول است. روسیه پیش از این بارها گزارش «مکانیسم تحقیق مشترک» درباره حمله شیمیایی به خانشیخون را مورد انتقاد قرار داده و گفته بود فعالیت کارشناسان از راه دور صورت گرفته، آنها به سوریه نرفتهاند و فقط به نمونههای جمعآوریشده ازسوی نهادهای اطلاعاتی غرب اکتفا کردهاند.
نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، پس از وتوی روسیه گفت: کشور روسیه مانع شناسایی افرادی شده است که از سلاح شیمیایی استفاده کردهاند. او افزود: بشار اسد و گروه داعش میتوانند بدون هیچ نظارتی از سلاح شیمیایی استفاده کنند. نیکی هیلی همچنین گفت: بهرغم وتوی روسیه، آمریکا به دولت بشار اسد اجازه نخواهد داد از سلاح شیمیایی استفاده کند. در پی بالاگرفتن اختلافات میان روسیه و آمریکا بر سر تمدید مأموریت بازرسان شیمیایی در سوریه، ژاپن پادرمیانی کرده و پیشنویس قطعنامهای را ارائه کرده که تمدید 30روزه مأموریت ناظران در سوریه را در نظر گرفته است. این پیشنهاد ژاپن، به آمریکا و روسیه فرصت میدهد تا برای حل اختلافات خود بر سر مکانیسم ادامه تحقیقات و مشخصکردن عامل حملات شیمیایی در سوریه بیشتر مذاکره کنند. پیشنویس ژاپن تمدید 30روزه مأموریت کمیته تحقیقات شیمیایی در سوریه را پیشبینی کرده و از دبیرکل سازمان ملل میخواهد که در مدت 20 روز پیشنهادات خود را برای نوع و ادامه فعالیت این کمیته در سوریه ارائه دهد.
روسیه برای دهمین بار قطعنامه مربوط به سوریه را وتو کرد
صاحبخبر -
نظر شما