سیستم تصویربرداری تراهرتز (THz) برای اولین بار در دنیا اواخر دهه 1990 برای انواع تصویربرداری پزشکی از جمله تشخیص سرطان‌های سطحی پوست و سینه، تصویربرداری سوختگی، پایش رطوبت پوست، طیف‌سنجی لایه نشانی داروها، تشخیص حفره‌ها و پوسیدگی دندان و اندازه‌گیری رطوبت قرنیه مطرح شد.
تاکنون با 'امواجی با طول موج کم و ظرفیت بالا' تنها از طریق فناوری هایی همچون الکترونیک، اپتیک و مایکروویو آشنا بوده ایم؛ زیرا هر روز به نوعی با ادواتی که در این رنج فرکانسی قرار دارند سروکار داریم. اما با پیشرفت فناوری نیاز به ادواتی با ظرفیت بیشتر و پهنای باند بالاتر احساس می شود. باند تراهرتز که به نام' گپ تراهرتز' شناخته می شد به طیف فرکانسی گفته می شود که در آن امواج الکترومغناطیسی، در محدوده فرکانسی بالاتر از فناوری شناخته شده الکترونیک (بالاتر از فرکانس های مایکروویو) و پایین تر از فرکانس اپتیک (پایین تر از رنج مادون قرمز) قرار دارد.
تصویربرداری تراهرتز اهمیت زیادی دارد؛ زیرا نه تنها امواج در این باند می توانند مانند اشعه ایکس-ری به داخل مواد نفوذ کنند بلکه تشعشع آنها برخلاف تصویربرداری توسط امواج پرانرژی ایکس-ری غیر مضر است.
امواج تراهرتز همچنین اطلاعات ارزشمندی درباره ماده مورد تصویربرداری می دهد و کاربردهای پزشکی مانند تصویربرداری از غدد سرطانی را شامل می شود که زندگی افراد را تحت تأثیر قرار می دهد.
به گزارش روز شنبه گروه علمی ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه صنعتی شریف، در گستره الکترومغناطیس، طول موج‌های تراهرتز بین میکروموج‌ها و نور مادون قرمز قرار می‌گیرند و نور موجود در این ناحیه برای کاربردهای زیستی ایده‌آل است زیرا بر خلاف پرتوهای ایکس، حامل انرژی زیادی نیست و به بافت‌ها آسیب نمی‌رساند.
سلول های سرطانی، عموما نور تراهرتز را بیش از سلول‌های سالم جذب می‌کنند؛ یعنی می‌توان از تصویربرداری تراهرتز برای تشخیص بافت سرطانی از بافت سالم بهره برد.
دکتر مهدی فردمنش عضو هئیت علمی دانشگاه صنعتی شریف و مجری این طرح گفت: با توجه به حساسیت های موجود، قدرت استراتژیک این سنسورها و مسئله تحریم، امکان وارد کردن فناوری تصویربرداری تراهرتز به کشور وجود نداشت و نمی توانستیم به آن دست یابیم. اما پس از تلاش ها و پژوهش های بیش از 6 ساله در دانشگاه صنعتی شریف اکنون ایران تنها کشوری است که توانسته برای اولین بار در خاورمیانه و جهان اسلام به این فناوری دست یابد.
وی یادآور شد: تنها چند کشور این فناوری را دارند و دستیابی ایران به فناوری سنسورهای ابررسانای تصویربرداری تراهرتز بسیار مهم است.
این استاد دانشکده مهندسی برق به تاریخچه این تحقیقات در دانشگاه صنعتی شریف اشاره کرد و افزود: تحقیق و پژوهش در زمینه تصویربرداری توسط این سنسورها با جاذب های طیفی را از سال 1990 در سطح بین المللی آغاز کردم. فاز اول تحقیقاتمان در دانشگاه صنعتی شریف از 6 سال پیش در قالب یک تیم تحقیقاتی متشکل از دانشجویان دانشگاه آغاز شد و پس از چهار سال به فناوری آشکارسازهای فوق حساس مادون قرمز و ابررسانا رسیدیم.
«فاز دوم تحقیقات نیز از حدود دو سال پیش آغاز و اکنون پس از گذشت کمتر از دو سال موفق به ساخت سنسور و طراحی جاذب های فوق-مواد (متامتریال) تراهرتز و سیستم مربوطه جهت تصویربرداری مادون قرمز و تراهرتز شدیم».
علمی**9157
تنظیم: منصوره شوشتری**انتشار: محتشمی
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با کانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me