حسین بنیادی، نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین مسایل مرتبط با حوزه‌های قرآن‌پژوهی، نگاه به قرآن برای پاسخگویی به نیازهای جدید دوره معاصر است گفت: این مسئله خواه ناخواه باید از سوی علما و فضلا و اهالی قرآن مورد بررسی قرار بگیرد و البته کارهای علمی در این خصوص نیز تا حدی انجام شده است.

وی افزود: اگر بخواهیم به محتوای قرآن کریم به عنوان قضایای شخصیه نگاه کنیم در این صورت برای پاسخگویی به نیازهای روز نتیجه نخواهیم گرفت؛ زیرا فلسفه نزول قرآن، نجات‌بخشی انسان و رساندن او به سعادت دنیا و آخرت در بعد فردی و اجتماعی است و اساسا فرد بدون زیست اجتماعی امکان حیات ندارد بنابراین قرآن هم این واقعیت را مد نظر دارد.

بنیادی با تاکید بر رسالت جهانی اسلام و آورنده این دین بیان کرد: اگر نگاه به قرآن کریم و روایات به صورت قواعد کلیه باشد، می‌توانیم مسایل و موضوعات مستحدثه جامعه را پاسخ بدهیم البته چگونگی استفاده از آیات تطبیق با قرآن کریم نیازمند روش صحیح و ابداع روش‌های جدید است.

این استاد حوزه علمیه و عضو مجمع عالی تفسیر حوزه قم عنوان کرد: امروزه اگر در مسایل مختلف بحث می‌شود آسیب کار، نداشتن روش و روش‌های جدید برای پاسخگویی به موضوعات مبتلابه روز است؛ اگرچه علما و فضلا کتبی در باب قواعد تفسیری نوشته‌اند و روز به‌روز نیز در حال تکامل است ولی احساس نیاز ما به این مسئله کاملا مشهود و محسوس است.

نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین ادامه داد: اگر چه ما رو به بهبودی هستیم ولی روش تفسیر غیر از چیزی است که در گذشته مرسوم بوده است و باید قواعدی برای تفسیر ایجاد شود که مبتنی بر نیازهای معاصر باشد.

بنیادی تصریح کرد: اگر بخواهیم به روش‌های جدید در این باب دست بیابیم باید کارگروه‌هایی تشکیل شود، زیرا کارهای فردی در این زمینه جواب نمی‌دهد و اگر جوابگو هم باشد شاید برد چندانی نداشته باشد.

نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم عنوان کرد: باید همان‌طور که در فقه، قواعد فقهی داریم علم اصول برای اجتهاد در فقه راه‌اندازی شده است، باید قواعد تفسیر نیز تدوین و تنقیح شود تا ضمن پاسخگو بودن به نیازهای جدید بتواند مانع ورود برخی از مسایل ناسازگار با آیات قرآن شود.

این استاد تفسیر و علوم قرآنی حوزه علمیه قم بیان کرد: کار در این زمینه سیر صعودی دارد ولی وضعیت موجود راضی‌کننده نیست و باید تلاش‌ها به گونه‌ای انجام شود تا بتوانیم قرآن را وارد متن زندگی مردم کنیم و حکم قرآنی در مور مسایل مختلف سیاسی و اجتماعی از کتب الهی استخراج کنیم.

بنیادی اظهار کرد: ما نگاهمان به انقلاب اسلامی، نگاهی تمدنی است و پیام آن را به تبعیت از اسلام، جهانی می‌دانیم، بنابراین تلاش علمی ما هم باید متناسب با این نگاه و ظرفیت باشد که همت بیشتری را طلب می‌کند.

این محقق و قرآن‌پژوه عنوان کرد: اینکه چگونه مفاهیم قرآن کریم را تفسیر کنیم بسیار مهم است و ابزار و روش نو لازم دارد البته ما در زمینه علوم قرآنی نیز که می‌تواند به فهم محتوای قرآن کمک کند کوتاهی‌هایی داشته‌ایم و نباید از آن هم غافل شویم.

وی افزود: باید مرزهای ورود به قرآن را بشناسیم و متن را بفهمیم و چگونگی ارایه محتوای آن را هم بشناسیم و به خصوص باید برای نحوه عرضه مسایل به قرآن کار جدی علمی صورت گیرد و طبق فرمایش معصومین(ع) و بزرگان قرآن را به نطق در آوریم.

استاد مجمع عالی تفسیر حوزه عنوان کرد: غالبا استادان و فعالان عرصه قرآن‌پژوهی در دوره معاصر روش استنطاقی را به تعبیر معصومان(ع) به کار می‌گیرند ولی باید به این مسئله هم توجه داشت که قرآن کریم کتابی ذوبطون و براساس برخی روایات، دارای هفت و هفتاد بطن است که یقینا بطون آن باید توسط روایات معصومین(ع) و در دوره ظهور روشن شود.

وی ادامه داد: بنابراین ما با ظاهر قرآن که برای ما حجیت دارد سر و کار داریم و از طرفی روایاتی نیز وجود دارند که می‌توانیم وارد برخی از بطون آیات نیز شویم ولی همین روش استنطاقی نیز نیازمند تنقیح مناط و قواعد و جعل قاعده‌های جدید است که خود آن مقوله جدیدی در اجتهاد و استنباط محسوب می‌شود و کاری علمی و دشوار است.

بنیادی تاکید کرد: مهم‌ترین کاری که باید در شرایط کنونی صورت بگیرد بحث تنظیم قواعد تفسیر و به خصوص با روش استنطاقی موضوعی است و تجربه نیز نشان می‌دهد که کار گروهی در این عرصه موفقیت ‌بیشتری خواهد داشت.