واقعیت این است که ظرفیت های سرزمینی در کشورمان به قدری متنوع و گسترده است که هر زمانی بخشی از آن مورد توجه و اولویت قرار می گیرد، گاه صنعت اولویت می شود ، گاهی کشاورزی ، گاهی منابع معدنی ، گاهی نیروی انسانی و...
اما واقعیت تلخ که کام هر ایرانی را آزرده خاطر می کند ، نچشیدن شیرینی نتایج مورد انتظار است که تقریبا در بیشتر موارد تکرار می شود.
بویژه اینکه تکرار و استمرار این دیدگاه های اجرایی و مدیریتی ، نه تنها فرصت های جدید را خلق و نصیب کشور نکرده ، بلکه فراتر اینکه خود این سیاست ها به تهدید و بحران های جدی ختم شده ، از همین رو است که بعد از حدود چهار دهه امروزه بحران آب در کشور به امری غیرقابل انکار تبدیل شده است و کسی امروزه نمی تواند منکر چنین تهدید جدی در کشور باشد.
مع الاسف به نظر می رسد برای رهایی از وضع موجود باید به کند و کاش در چرایی شکست راهبردها و سیاست ها پرداخت و تا این دلایل به درستی واکاوی نشود ، انتظار از دستیابی به راه حل های درست و منطقی و نتایج ملموس غیرواقعی است.
زعفران به عنوان محصولی منحصربفرد که بیش از 96 درصد بازار و مصرف آن در دنیا منحصر در تولید در ایران است با همه دل نگرانی های مسوولان دولتی و خصوصی در دهه های اخیر در خصوص از دست رفتن انحصار تولید ان بوده اند هنوز هم وابسته به این سرزمین است.
گرچه با همه تلاش های انجام شده در حوزه های مختلف، افزایش وزن و حجم ارزی آن ظاهرا در سبد صادراتی و بویژه درآمد دلالان شاهد بوده ایم ، اما وضعیت تولیدکنندگان اصلی، تفاوت قابل ملاحظه و چشمگیری نیافته است.
با این وجود هنوز هم کشت و تولید زعفران همچون گذشته یکی از مزیت های راهبردی و فرصت های منحصربفرد ایران است .
حدود یک دهه است که از تشکیل شورای ملی زعفران می گذرد ، ( دیماه 1387 پیشنهاد و تاسیس شورای ملی زعفران ایران ) که با نگاهی به گفته های آن روز تصمیم گیران { غلامرضا شافعی رییس وقت اتاق بازرگانی مشهد که با معرفی کردن زعفران به عنوان کالای ملی گفت: تولید زعفران به عنوان یک کالای مهم صادراتی دارای مسائل و مشکلات فراوانی است که کمتر به آن پرداخته شده است.
شافعی با اشاره به این که مجموعه تولیدکنندگان زعفران بیش از هر زمانی نیاز به کمک دارند، گفت: ‌روستائیان دور افتاده‌ای که نه سواد کافی دارند و نه از نظر مالی در وضعیت مناسبی هستند بیش از هر زمان دیگری به کمک نیازمندند - مصدقی، دبیر کل وقت اتاق ایران ، نیز با اشاره به این که زعفران یک سرمایه تاریخی است که با ماهیت ملی ما ارتباط نزدیکی دارد گفت:‌ زعفران از محدود محصولات دارویی است که به جز مصارف صنعتی به عنوان یک محصول دارویی نیز عرضه می‌شود, به گفته وی ‌زعفران یک محصول نیست، یک فرهنگ و یک نماد است و باید به عنوان یک محصول مقدس به آن نگریسته شود}.، با وجود همه نکات مثبت و فعالیت های این شورا امروزه با این واقعیت مواجه می شویم که *چرا شورای ملی زعفران نتوانسته در مقوله سود برای تولید کننده با صادرکننده تعادل برقرار کند و همچنان کمترین سود عاید زعفرانکاران می‌شود؟
اما شاید بهترین پاسخ را بتوان از دیدگاه امروز جناب آقای غلامرضا شافعی بعد از یک دهه که از اتاق مشهد به ریاست اتاق بازرگانی ایران رسیده اند شنید...
رئیس اتاق بازرگانی ایران که خود در حدود یک دهه پیش از طراحان شورای زعفران بوده است در آخرین گفت وگو در این خصوص با بیان اینکه طرح جامع زعفران که از دولت قبل باقی‌مانده هنوز به سرانجام نرسیده، گفت: بازار زعفران در خراسان رضوی { بزرگترین بازار داخلی کشور } در تصرف دلالان است.
غلامحسین شافعی زعفران را فخر صادرات خراسان‌رضوی اعلام و خاطرنشان کرد: با وجود اینکه این محصول با مرغوب‌ترین کیفیت در خراسان‌رضوی کشت می‌شود، اما شاهد هستیم بدون فرآوری و تولید محصولات جانبی از آن به کشورهای دیگر ارسال شده و سایر کشورها از مزایای آن‌ها بهره‌برداری می‌کنند.
رئیس شورای ملی زعفران تأکید کرد: طرح جامع زعفران که از دولت قبلی باقی‌مانده است هنوز به سرانجام نرسیده و با اینکه زعفران اقتصادی‌ترین محصول کشاورزی در خراسان رضوی هنوز نظارت درستی روی امورات آن انجام نشده و شاهد هستیم بازار آن را نیز دلال‌ها کنترل می‌کنند.
رئیس اتاق بازرگانی ایران می افزاید: وجود زعفران در سبد صادراتی خراسان رضوی سرانه صادراتی استان را افزایش داده اما نسبت به سایر محصولات به آن توجهی نشده و باید بتوان در مورد فرآوری آن برای افزایش ارزش افزوده تولیدی از آن استفاده کرد.
واقعیت این است که ظاهرا هنوز برای رسیدن به نقطه مطلوب و نتایج ملموس فرسنگ ها فاصله است و همچون یک دهه قبل باید گزارش هایی با سر تیترهایی چون' قاچاق پیاز زعفران ایران به افغانستان !، وضعیت قرمز طلای سرخ ایران ، سود سودای طلای سرخ ایرانی در جیب ماتادورها، طلای سرخ همچنان بدون شناسنامه! ، طلای سرخ ایران با تصمیم های اشتباه رنگ می بازد ، تهدید تولید طلای سرخ با قاچاق پیاز زعفران ، پشت پرده قاچاق طلای سرخ ایران ، خرید زعفران ایرانی از چشم‌بادامی ها! ، افغانستان زعفران ایران را صادر می‌کند! ، مرگ تدریجی زعفران ایران به دست سوداگران ، اذعان وزارت جهاد به قاچاق پیاز زعفران ، زعفران ایران به کام دیگران ، روش های سنتی نگهداری پیاز زعفران کار دست طلای سرخ داد، کاهش فروش داخلی طلای سرخ ، خطر در کمین طلای سرخ ایران ، واردات زعفران تکذیب شد ، قاچاق پیاز زعفران غارت میراث 3000 ساله ایران ، یغمای طلای سرخ ایرانیان ، قصه پر دردی که ادامه دارد ، قاچاق پیاز زعفران همچنان ادامه دارد ، از «مشتری پرو پاقرص نفت ایران» تا «نرخ سود بانکی کماکان جذاب‌تر از بازار دلار» ، 96 درصد زعفران دنیا در ایران تولید می‌شود، ، احتمال لغو ممنوعیت صادرات پیاز زعفران ، تهدید مهاجرت خاموش در انتظار زعفران ' را همچنان در رسانه های کشور باید به نظاره نشست.
به نظر شما حلقه مفقوده وضعیت موجود و تکرار واگویه های این چنینی چیست ؟ و چه باید کرد؟
**مسئول دفتر ایرنا در تربت حیدریه
/1042/1744