به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پاپایا، خشکسالی های طولانی و عدم دسترسی به منابع آب در سیستان و بلوچستان از مهمترین تهدیدهای بخش کشاورزی در این استان مرزی و محروم به شمار می رود اما در این میان شیوع آفات قرنطینه ای نیز موجب شده تا اندک باغات کشاورزی این منطقه نیز با خطر نابودی روبه رو شود، سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در آخرین گزارش خود، ضمن هشدار درباره شیوع آفت سرخرطومی خرما در نخلستان های جهان، اعلام کرد که در 10 سال گذشته آفت سرخرطومی خرما  به یک چالش جهانی تبدیل شده است.

سوسک سرخرطومی قاتل پنهان نخیلات کشور

سوسک سرخرطومی حنایی خرما که با عنوان سرخرطومی آسیایی یا شپشه نخل ساگو نیز شناخته شده، نوعی سوسک جونده است از مهم‌ترین آفات نخیلات در قاره‌های آسیا، آفریقا و اروپا به شمار میرود و در سال 1369با نهال‌های آلوده‌ وارداتی از کشور عمان وارد ایران شد و برای نخستین بار وجود آن ، بر روی درختان خرمای شهرستان سراوان در سیستان و بلوچستان به ثبت رسید.

این حشره در اصل بومی مناطق استوایی آسیا است که به دلیل عدم رعایت مسائل قرنطینه ای به آفریقا و اروپا نیز راه یافته است و در سال ۱۹۸۰ در سواحل دریای مدیترانه مشاهده شد و در سال ۱۹۹۴ برای اولین بار در اسپانیا ثبت شده و در فرانسه در سال ۲۰۰۶ همچنین این حشره در ایتالیا، مراکش، تونس، و دیگر کشورهای آفریقایی شمالی جزو آفات مهم قرار دارد، این سوسک حتی با گذر از اقیانوس آرام خود را به قاره آمریکا رساند و با استفاده از همان قانون عدم رعایت مسائل قرنطینه ای توانست در ژانویه ۲۰۰۹ بسیاری از نخیلات و درختان موز و نارگیل کوراسائو را نابود کند.

این حشره وارد تنهٔ درخت خرما می‌شود و تونل‌هایی را در داخل تنه درخت خرما ایجاد می‌کند و بعد از بلوغ شروع به تخم‌گذاری می‌کند و قادر است تا بیش از ۲۰۰ تخم بگذارد و به سرعت تکثیر شود، تخمگذاری ماده‌ها غالباً در تاج نخل و در محل اتصال برگ‌های جوان به ساقه یا در قسمتهای زخمی تنه انجام می‌شود، لارو سوسک حنایی می‌تواند سوراخهای به طول یک متر در تنه درخت خرما ایجاد کرده و پس از تضعیف و در نهایت مرگ یک درخت به سوی درخت دیگر پرواز میکند، این حشره، آفت مهم در نخلستان‌ها، از جمله نخل نارگیل، خرما و درخت پالم است اما بیشترین آسیب های گزارش شده  از سوی این حشره برای درختان خرما بوده است.

با وجود اعلام سازمان حفظ نباتات کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور، سازمان جهاد کشاورزی و دیگر مراجع مسئول، همچنان نخلستان‌داران کشور با تصور اینکه درختان نخل کشورهای عربی از کیفیت مناسب‌تری برخودار هستند اقدام به قاچاق پاجوش این درختان با لنج به کشور می‌کنند، غافل از اینکه همراه با ورود این پاجوش‌ها این آفت قرنطینه‌ای را وارد کشور و باغات خود می کنند تا تنها در عرض دو سال مرگ خاموش درختان نخل خود را ببینند.

آموزش کشاورزان و کارشناسان برای مقابله با سوسک سرخرطومی درختان خرما

در همین رابطه رییس سازمان حفظ نباتات کشور در حاشیه بازدید از نخلستان های شهرستان سرباز در گفت و گو با خبرنگار پاپایا، اظهار داشت: سوسک سرخرطومی درختان خرما، 20 سال پیش از کشور پاکستان وارد نخلستان های شهرستان سراوان شد که در این مدت تلاش شد تا با حفظ نکات قرنطینه ای از خروج آن به دیگر استانها و مناطق جلوگیری شود اما متاسفانه در حال حاضر این آفت اغلب نخلستان های سیستان و بلوچستان را تهدید می کند.

محمد علی باغستانی با تاکید بر اینکه ردیابی ، شناسایی و بیولوژی این آفت از اقدامات ضروری برای مبارزه با آن است، بیان کرد: با همکاری سازمان حفظ نباتات کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور و سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان برنامه ای آموزشی برای شناسایی و مقابله با این آفت اجرا خواهد شد تا علاوه بر کارشناسان، کشاورزان نیز با راه های مقابله و شناسایی آن آشنا شوند تا در هر شهرستان، کارشناسان متخصص به کشاورزان در امر ضدعفونی کردن و مراقبت از درختان کمک کنند.

وی همچنین برای تامین سموم مورد نیاز کنترل سوسک سرخرطومی درختان خرما قول مساعد داد و افزود: سازمان حفظ نباتات کشور همواره برای کمک به کشاورزان و کنترل آفات آماده بوده است.

پاجوش های آلوده مهمترین عامل گسترش آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما

مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی استان نیز در گفت و گو با خبرنگار ما، با تاکید بر اینکه به هیچ عنوان این آفت از سیستان و بلوچستان به دیگر نقاط کشور منتقل نشده است، اظهار داشت: بنا بر گزارشات رسیده، آفت سوسک سرخرطومی حنایی خرما در نخلستان های هرمزگان و فارس نیز مشاهده شده است که البته علت آلودگی این نخلستان ها، وارد کردن پاجوش های آلوده خرما از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و عدم توجه به هشدار های سازمان جهاد کشاورزی بوده است.

غلامحسین تیموری با اشاره به دلایل آلودگی دیگر نخلستان های سیستان و بلوچستان، خاطرنشان کرد: آلودگی نخلستان های خرما در راسک، فنوج و نیکشهر هم بیشتر از پاجوش هایی بوده که از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و کشور عمان وارد شده است.

وی با بیان این مطلب که لارو این حشره بیشترین تخریب را در نخل خرما به جا میگذارد، بیان کرد: سوسک سرخرطومی حنایی خرما در بخش های از نخل که دچار جراحت مانند زخمهای ناشی از هرس و یا جداکردن پاجوش شده است، تخم گذاری می کند و به دلیل گسترش سریع این آفت در برخی مواقع تعداد لاروهای داخل نخل به 6 هزار لارو نیز می رسد که با اشتهایی سیری ناپذیر درخت را از داخل خورده و موجب توخالی شدن درخت و از بین رفتن آن می شود.

تیموری در پایان با اشاره به اینکه بیش از 50هزار نخل سیستان و بلوچستان در خطر حمله این آفت قرار دارد، تصریح کرد: معمولاً اثرات ناشی از وجود این آفت در درختان به سادگی قابل مشاهده نیست و تنها زمانی کشاورز متوجه وجود سوسک حنایی خرما می شود که برگ‌ها پژمرده شده و یا به صورت کامل درخت از داخل خالی شده و می‌افتد، پس لازم است کشاورزان عزیز به نکات ایمنی توجه داشته و در صورت مشاهده هرگونه فعالیت این آفت، مراتب را به کارشناسان این مرکز گزارش دهند.

 احیای نخلستان های مرزی کشور با حضور کارشناسان بسیجی

 خرداد ماه امسال کارشناسان و مربیان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان با حضور در نقطه صفر مرزی میرجاوه موفق به  نجات 10 هزار اصله درخت نخل از آلودگی به این آفت شدند.

رئیس سازمان بسیج مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان در گفتگوی با یک سایت محلی در این زمینه اظهار داشت: آفت سوسک سرخرطومی حنایی نخل از آفت های مهم نخلستان های سراسر دنیا محسوب می شود که متاسفانه سال گذشته شاهد آلودگی چندین نخلستان میرجاوه  به این آفت بودیم.

نوفرستی با تاکید بر این مطلب که اکنون 10 هزار اصله نخل میرجاوه از وجود این آفت پاکسازی شده است بیان داشت: اولین عامل موفقیت در این پروژه خود کشاورزان بودند که با اعتمادی که به حضور بسیج در رفع این معضل از کشاورزی منطقه داشتند و متقاضی اجرای این طرح در مبارزه با آفت سوسک سرخرطومی حنایی نخل بودند، به طوری که کشاورزان نمونه و مالکان و معتمدین منطقه با مراجعات متعدد به  سازمان بسیج مهندسین کشاورزی استان خواستار ورود جدی بسیج در این مسئله شدند.

وی اضافه کرد: دومین عامل موفقیت در این پروژه رویکرد بسیجی کارشناسان ما در این طرح بود که با احساس مسئولیت و حتی بدون دریافت وجهی تحت عنوان حق الزحمه حاضر شدند به صورت داوطلبانه و به مدت 4 ماه پیوسته،  قدم به قدم در کنار کشاورزان در نخلستان ها آفت کش بزنند و نخل به نخل درختان آلوده را پاکسازی کنند.

انتهای پیام/