این تحول را می توان حاصل چند رخداد در منطقه و داخل سرزمین های اشغالی دانست : نخست اینکه پروژه اخوانی کردن منطقه که باعث دلخوشی برخی از مقامات حماس شده بود به شکست انجامید و مشخص شد که این پروژه دامی بر سر راه این جنبش بوده است .دوم اینکه پروژه براندازی در سوریه نیز به شکست انجامید و این کشور و محور مقاومت از این پروژه سر بلند بیرون آمدند و بار دیگر ابتکار عمل را درمدیریت منطقه به دست گرفتند. از این دید ترمیم و تقویت روابط میان ایران و حماس می تواند  سرآغازی برای ترمیم و تقویت روابط میان این جنبش با سوریه نیز باشد.سوم اینکه در امریکا دولتی بر سرکار آمده که از صهیونیست ها هم صهیونیست تر شده و از رویکرد اعلامی این کشور در اجرای طرح تشکیل دو دولت برای حل بحران فلسطین عقب نشینی کرده و در واقع کابینه ترامپ به خصوص نمایندگان آن در امور حل بحران فلسطین به بخشی از کابینه نتانیاهو تبدیل شده اند.  در واقع خطری که از این ناحیه متوجه فلسطین شده تنها خاص یک گروه و جناح نیست بلکه کل موجودیت فلسطین را تهدید می کند.چهارم اینکه فتح و حماس با توجه به چالش های داخلی و تهدیدهای بیرونی به خصوص از ناحیه رژیم صهیونیستی و دولت ترامپ به آشتی مجدد با یکدیگر روی آورده اند و توافقنامه آشتی نیز در این زمینه به امضاء رسانده اند و با توجه به اینکه در بستر سازی این توافق بازیگرانی چون مصر ، امارات عربی متحده ، عربستان ، امریکا و رژیم صهیونیستی به طور مستقیم و غیر مستقیم نقش داشته اند که این طبعا سوء برداشت هایی را در محور مقابل ایجاد می کرد از این رو به نظر می رسد یکی از اهداف سفر حماس در سفر به تهران و یا دیگر کشورها از جمله قطر تلاش برای برداشتن این سوء برداشت ها است.در این راستا به نظر می رسد حماس در تلاش است از سیاست اتحاد و ائتلاف در منطقه خداحافظی کند و نوعی از سیاست بی طرفی مثبت را برای همکاری با همه بازیگران رقیب در پیش بگیرد اما بعید به نظر می رسد وضعیت خاص منطقه و ماهیت مسائل مورد منازعه چنین امکانی را فراهم کند. بر این اساس به نظر می رسد حماس در عمل چاره ای جز انتخاب یکی از دو رویکرد در منطقه و فلسطین نخواهد داشت و با توجه به  اینکه رژیم صهیونیستی با توسعه طلبی روند سازش را به شکست کشانده لذا تنها راهی که پیش روی این جنبش و دیگر گروههای مقاومت و حتی مردم فلسطین باقی مانده  گزینه مقاومت است و این واقعیت با نگاهی به عملیات خودجوش فلسطینی ها در سرزمین های اشغالی به خصوص در قدس قابل تشخیص است .

 -------------------------------

احمدکاظم زاده