شناسهٔ خبر: 22034581 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: جوان | لینک خبر

«پلیس بد» برجام به‌دنبال دلالی مذاکرات غیرهسته‌ای

فرانسه: برای فشار موشکی و منطقه‌ای به تهران می‌رویم

روزنامه جوان

تكه‌های ظاهراً جدا از استراتژی جدید دولت امریكا در حال نمایان شدن است...

صاحب‌خبر -
تكه‌های ظاهراً جدا از استراتژی جدید دولت امریكا در حال نمایان شدن است؛ توافق هسته‌ای تابستان 1394 با ایران دست‌نخوره باقی می‌ماند ولی زمینه یك اجماع اروپایی - امریكایی برای گشودن مسیر مذاكره غیر‌هسته‌ای با ایران فراهم می‌شود. قرار است طی یكی دو هفته آینده وزیر خارجه فرانسه به ایران بیاید، كسی كه دولت او در مذاكرات ایران و 1+5 در نقش «پلیس بد» ظاهر شد. ژان آرو لودریان در تازه‌‌ترین موضع‌گیری خود گفته كه در سفر به تهران فرصت خواهد داشت مقام‌های ایرانی را برای مصالحه بر سر برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای خود تحت فشار بگذارد.

به گزارش «جوان» دولت‌های اروپایی بعد از یك هفته تاخت و تاز كم‌سابقه به نطق جمعه قبل دونالد ترامپ رئیس‌جمهور امریكا در مورد ایران، لایه جدیدی از سیاست اروپایی در مورد ایران را نمایان كردند. رهبران 28 دولت اروپایی روز پنج‌‌شنبه در بیانیه‌ای مشترك از توافق هسته‌ای با ایران به همان شكلی كه هست حمایت كردند و درباره تبعات‌« لغو برجام...  برای امنیت امریکا، متحدان اروپایی و منطقه‌» هشدار دادند. با این حال آنها می‌گویند از برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران نگرانند و خواستار گشوده شدن مسیری جداگانه برای مذاكره درباره این دو موضوع شده‌اند. رهبران انگلستان، آلمان و فرانسه به عنوان تروئیكای اروپایی روز پنج‌‌شنبه بعد از نشست سران 28 كشور اتحادیه اروپایی در بیانیه‌ای جداگانه گفته‌اند:‌ «ما خود را متعهد به برجام و عملی کردن آن می‌دانیم‌» و تأكید، كرده‌اند كه حفظ برجام در راستای منافع ملی و امنیتی سه کشور است. آنگلا مركل، امانوئل ماكرون و ترزا می‌ در بیانیه خود از امریكا خواسته‌اند پیش از هر تصمیمی‌ پیامدهای تضعیف برجام در رابطه با امنیت امریکا و متحدان این کشور را مورد بررسی قرار دهند. با این حال، سه دولت اروپایی می‌گویند كه نگرانی امریكا از برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران برایشان قابل درك است و گفته‌اند: «در حالی‌که ما از حفظ برجام حمایت می‌کنیم، نگرانی خود را درباره برنامه موشک‌های بالستیکی ایران و فعالیت‌های منطقه‌ای این کشور که مغایر مصالح امنیتی اروپا است، بیان می‌کنیم.» 

اروپاییان یك گام پیشتر گذاشته و گفته‌اند كه آماده‌اند با امریكا درباره برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای ایران‌ همکاری تنگاتنگ‌ داشته باشند و از ایران خواسته‌اند، همانند برنامه هسته‌ای خود، در این مورد نیز وارد مذاكره شود: «ما از ایران انتظار داریم که در گفت‌وگویی سازنده برای پایان‌بخشی به فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده شرکت ‌کند و در راه دستیابی به راه‌حل‌های مشترک بکوشد.» در حالی كه ژان آرو لودریان، وزیر خارجه فرانسه طی یكی دو هفته آتی قرار است به تهران سفر كند، او روز پنج‌‌شنبه در نشستی مشترك با یوكیو آمانو، مدیركل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته كه در سفر به تهران قصد دارد مقام‌های ایرانی را برای مصالحه بر سر برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای خود تحت فشار بگذارد. وزیر خارجه فرانسه گفته است: «ما به زودی این فرصت را خواهیم داشت كه قویاً ایران را در مورد این دو موضوع (موشكی و فعالیت‌هایش در خاورمیانه) تحت فشار بگذاریم و بعد از آن باید بتوانیم تبعات آن را ترسیم كنیم.‌» اشاره وزیر خارجه فرانسه به «تبعات آن» ‌ظاهراً در پاسخ به پرسش خبرنگار رویترز است كه از او پرسیده كه آیا پاریس نیز آنگونه كه امریكا خواسته، می‌خواهد سپاه را تحت تحریم قرار دهد؟ لودریان بدون تأیید یا رد این موضوع گفته است: «سایر فعالیت‌های ایران نیز جدی است، ولی جزو توافق (هسته‌ای) نیستند.»
   
ماكرون با پیام مهم
امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه اولین نفری بود که مذاکره مجدد با ایران را پیش کشیده بود. ماكرون قرار است بعد از سفر وزیر خارجه فرانسه، اوایل سال آینده میلادی (بهمن ماه 1396) به تهران بیاید و شبكه فرانس 24 هفته قبل به نقل از مقام‌های فرانسوی نوشت كه او در سفر به تهران، «پیام مهمی» را با خود به همراه دارد. پیش از این، اواخر شهریورماه، یک مقام ارشد فرانسوی گفته بود ماکرون در ملاقات با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پیشنهاد مذاکرات هسته‌ای جدید با ایران پس از سال 2025 را مطرح کرده است. ظاهراً پاریس بعد از ایفای نقشی كه دیپلمات‌های ایرانی از جمله محمد‌جواد ظریف در مذاكرات هسته‌ای منجر به برجام، چندان از آن رضایت نداشتند، در حال تبدیل شدن به میانجی برای گشودن مسیری جدید از مذاكرات بر سر برنامه موشكی است؛ موضوعی كه مقام‌های ایرانی گفته‌اند تمایلی برای مذاكره بر سر آن ندارند. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه هفته قبل گفت: «ما در بحث هسته‌ای تصمیم گرفتیم فقط یک موضوع را حل کنیم که همین موضوع نیز 13 سال طول کشید و تصمیم گرفتیم راجع به دیگر موضوعات وارد بحث نشویم. دلیل اینکه آمادگی مذاکره درباره مسائل دفاعی را نداریم، این است که ایران هشت سال جنگ تحمیلی را تحمل کرد. انواع پیشرفته‌‌‌ترین سلاح‌‌ها در اختیار دشمن قرار گرفت و از دسترسی ایران به کمترین سلاح دفاعی جلوگیری شد و ما را به این سمت سوق دادند که نیاز دفاعی را خودمان تأمین کنیم.»
   
تحریم امریكا، فشار اروپا
پیش‌تر، اواسط مهرماه برخی منابع امریکایی گفته بودند که سه کشور اروپایی طرف مذاکره با ایران بر سر برجام ابتدا با دولت ترامپ و بعد از آن با کنگره امریکا مذاکره کرده‌اند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریكا نیز جمعه شب قبل در سخنرانی خود در مورد ایران گفت تیمی از مقام‌های کاخ سفید را مأمور کرده تا در همکاری نزدیک با کنگره و متحدین امریکا آنچه را که او «حفره‌های جدی‌ برجام» نامید، برطرف کنند. حالا ركس تیلرسون، وزیر خارجه امریكا نیز تأیید كرده كه امریكا شش ماه است با طرف‌های اروپایی برای ایجاد یك راهبرد جدید در مورد ایران در حال مذاكره است:‌ «ما برای شش ماه در حال کار با اروپایی‌‌ها بوده‌ایم و آنها در این فرآیند (فرآیند ایجاد راهبرد جدید) همراه ما بوده‌اند، البته این ضرورتاً بدان معنا نیست که آنها کاملاً با ما اتفاق نظر دارند.» تیلرسون می‌گوید: «حالا که سیاست جدید در قبال ایران ترسیم شده، ما یک فرآیند رسمی‌تری را با آنها(اروپایی‌ها) آغاز خواهیم کرد». تحت چنین شرایطی، به نظر می‌رسد دولت امریكا در مرحله كنونی ضمن پذیرفتن حساسیت‌های طرف‌های اروپایی در مورد توافق هسته‌ای با ایران، می‌خواهد آنها را برای همراه شدن با امریكا در مورد برنامه موشكی و سیاست‌های منطقه‌ای خود متقاعد كند. براساس گزارش وال‌استریت ژورنال، تیلرسون پنج‌‌شنبه شب در سخنانی كه بازتاب درك نگرانی اروپایی‌ها است، تأکید کرد که دولت دونالد ترامپ در جست‌وجو و تلاش برای ایجاد اختلال در تعاملات تجاری اروپا با ایران نیست. او گفت: «رئیس‌جمهور (ترامپ) کاملاً واضح و روشن کرده است که او در نظر ندارد در تعاملات تجاری که شاید اروپایی‌‌ها با ایران در دست اقدام داشته باشند، دخالت کند.

او کاملاً صریح و روشن بوده است. شما (اروپایی‌ها) آنچه را که می‌خواهید انجام دهید.‌» با این حال، واشنگتن در مسیری جداگانه در تلاش است با اعمال تحریم‌هایی جدید، ایران را برای ورود به مسیر جدیدی از مذاكرات، تحت فشار بگذارد. هربرت مک‌مستر، رئیس شورای امنیت ملی امریکا، روز پنج‌‌شنبه در «‌بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها‌» گفته است که ایالات متحده تجارت را برای سپاه پاسداران دشوار کرده است و بنا دارد کار را از این هم سخت‌تر کند. مایک پمپئو، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی امریکا(سیا) هم گفته كه توافق هسته‌ای نتوانسته رفتار ایران را در منطقه تغییر دهد و در این باره «‌اتفاق‌نظر عمده‌ای‌» بین همپیمانان امریکا وجود دارد که باید «‌فعالیت‌های تنش‌زای جمهوری اسلامی‌» را خنثی کرد. سناتور «لیندسی گراهام‌» پا از این هم فراتر گذاشته و گفته كه جمهوریخواهان در مجلس سنا به دنبال ارائه طرحی هستند تا درپی آن شرایط جدیدی به مصوبه پیشین این مجلس که اجازه بازبینی مجدد توافق هسته‌ای ایران را می‌داد، اضافه کنند. وی با بیان اینکه همراه با سناتور «تام کاتن»، عضو کمیته خدمات مسلح و سناتور «باب کورکر‌»، رئیس کمیته روابط خارجی سنا مشغول کار روی این قانون جدید علیه ایران هستند، افزود: «این قانون تحریم‌های برداشته شده را دوباره بازمی‌گرداند، اگر ایران به ساخت موشک‌های بالستیک قاره‌پیما ادامه دهد.»

نظر شما