کتایون ملکی: معادن زغال‌سنگ را باید در دسته معادن پرخطر جای داد زیرا این معادن زیرزمینی بوده و وجود گاز در آن می‌تواند عاملی برای رخ داد حوادث باشد اما متاسفانه گاهی خطای انسانی و نبود تجهیزات ایمنی نیز در کنار عوامل محیطی قرار گرفته و حوادث ناگواری را رقم می‌زند.

حادثه تلخ زمستان‌یورت در اردیبهشت امسال زنگ خطری بود که باعث شد توجه به موضوع ایمنی در معادن بیش از گذشته شود. حال با توجه به تاکید وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره ایمنی معادن به ویژه معادن زغال‌سنگ، جلسه بررسی راهکارهای ایمنی معادن با حضور مهدی کرباسیان رئیس هیات عامل ایمیدرو، جعفر سرقینی معاون معدنی و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، نادعلی اسماعیلی رئیس سازمان نظام مهندسی معدن و جمعی از مدیران مربوط به بخش ایمنی معادن وزارتخانه برگزار شد.

از آموزش کارگران غافل نشویم
به گزارش صمت، ایمنی مهم‌ترین موضوع در فعالیت‌های معدنی و صنایع معدنی است زیرا خطر، هر لحظه در کمین انسان است و غفلت از آن می‌تواند اتفاقاتی را رقم زند که گاهی جبرانی برای آنها وجود ندارد. در واقع توجه به ایمنی ضامن جان و مال افراد خواهد بود. این موضوع با نگاهی به حادثه انفجار در معدن زمستان‌یورت به خوبی قابل درک خواهد بود. در این اتفاق ۴۳ کارگر معدنی جان خود را از دست داده و خانواده‌های زیادی عزادار شدند و این همان قسمتی است که دیگر قابل جبران نخواهد بود اما در آن سوی ماجرا این حادثه منجر به تعطیلی معدن شد که تعدادی از کارگران را بیکار کرد. درنتیجه توجه به مسائل ایمنی، ادامه کار را در کنار حفظ جان کارگران تضمین می‌کند. هرچند توجه کارفرما به موضوع ایمنی و همچنین نظارت از سوی سازمان‌های مربوط در بخش معدن همچون سازمان نظام مهندسی معدن یکی از ارکان مهم به شمار می‌رود، اما بی‌تردید آموزش کارگران در این مسئله نقش بسیار پررنگی ایفا می‌کند. در همین زمینه، سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) نیز به عنوان سازمان توسعه‌ای و بازوی اجرای وزارت صنعت، معدن و تجارت در بخش معدن، در ۴ سال دولت یازدهم تلاش کرد با برگزاری دوره‌های آموزشی برای معادن به ویژه معادن بخش خصوصی، میزان حوادث را در این بخش کاهش دهد زیرا فعالیت معدنی و صنایع معدنی را می‌توان جزو مشاغل پرخطر دانست که حوادث رخ داده در آن توانسته جان کارگران زیادی را بگیرد. همچنین ورود ۴۰۰ گازسنج به کشور برای معادن زغال‌سنگ از اقداماتی بود که ایمیدرو در زمینه کاهش حوادث معادن آن را اجرایی کرد.

توجه ایمیدرو به تامین فضای کاری ایمن
با توجه به مطالب یاد شده، رئیس هیات عامل ایمیدرو در جلسه بررسی راهکارهای ایمنی معادن، توجه به ضوابط ایمنی معادن را حیاتی خواند و در این باره گفت: با توجه به تاکید دکتر شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت در زمینه ایمنی معادن و توجه به استانداردهای این بخش، جلسه نظارت بر ایمنی معادن به ویژه معادن زغال سنگ تشکیل شد. وی افزود: نیروی انسانی از سرمایه‌های ارزشمند اقتصاد کشور به شمار می‌رود و یکی از موضوعات مهم در بخش معدن، رعایت استانداردهای لازم برای حفظ امنیت کارگران و معدنکاران است. رئیس هیات عامل ایمیدرو اظهار کرد: بررسی شاخص‌های ایمنی معادن به ویژه در معادن زغال سنگ، زمینه‌ساز جلوگیری از بروز حوادث ناگوار در حوزه معدن خواهد بود. در این راستا تامین فضای کاری ایمن مورد توجه ایمیدرو است و این سازمان بخشی از سرمایه خود را به زیرساخت‌های مربوط به حوزه ایمنی معادن به ویژه زغال سنگ اختصاص داد. به گزارش صمت پیش‌تر نیز کرباسیان درباره اهمیت ایمنی در معادن اظهار کرد: توجه به مقوله ‌«اچ‌اس‌ای» بسیار مهم است. این حوزه جزو حوزه‌هایی است که به شدت به آن اصرار داشته و معتقدم در حوزه ‌«اچ‌اس‌ای» نرمش جایز نیست، زیرا این حوزه مرتبط با جان انسان‌هاست. همچنین در جلسه یاد شده، کرباسیان با بیان اینکه درحال‌حاضر از حدود ۲۰۰ معدن زغال‌سنگ، ۱۱۰ معدن فعال است گفت: با توجه به نیاز ذوب آهن اصفهان و صنعت فولاد به زغال‌سنگ، ضروری است که معادن راکد این بخش فعال شوند. وی تصریح کرد: وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی، نقش قانونی در ایمنی و نظارت معادن به ویژه معادن زغال‌سنگ دارد و انتظار می‌رود به درستی در این بخش نقش‌آفرینی کند.

تجهیزات نوسازی شوند
جعفر سرقینی، معاون معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در جلسه بررسی راهکارهای ایمنی معادن با بیان اینکه تامین ایمنی نیروی کار در حوزه معدن ضروری است اعلام کرد: بخشی از تجهیزات معادن نیاز به نوسازی دارند و دولت برای تحقق این مهم برنامه‌ریزی کرده است. به گزارش صمت، تجهیزات در زمینه ایمنی، بسیار مهم است اما متاسفانه در سال‌های تحریم ورود تجهیزات دشوار بود که امروز با اجرایی شدن برجام این اتفاق آسان‌تر از گذشته اجرایی می‌شود. خوشبختانه دولت نیز در این زمینه برنامه‌ریزی‌های خوبی انجام داده تا نوسازی تجهیزات در معادن به ویژه معادن زغال‌سنگ محقق شود.

تشکیل کمیته برای ایمنی معادن
در این جلسه نادعلی اسماعیلی، رئیس سازمان نظام مهندسی ضمن ارائه گزارش ایمنی معادن که به تازگی تهیه شده اظهار کرد: پیشنهاد می‌شود برای ارتقای ایمنی، تسهیلات مربوط به تجهیزات معادن یاد شده ارائه شود. وی افزود: معدنداران با مشکل کمبود نقدینگی روبه‌رو هستند و این موضوع باعث شده است در تامین تجهیزات این حوزه با مشکل روبه‌رو شوند. بررسی مشکلات اقتصادی معادن زغال سنگ، پرداخت نشدن به موقع طلب‌ها، تقویت نظارت میدانی از معادن زغال سنگ و توجه به مقوله آموزش در این بخش از جمله مواردی بود که حاضران در جلسه بر آن تاکید کردند. به گفته کرباسیان، ایمیدرو قراردادهایی برای آموزش ایمنی معادن زغال‌سنگ در ۵ استان منعقد کرده است. همچنین با محوریت ایمیدرو، شورای سیاستگذاری و راهبری آموزش تخصصی ایمنی این معادن با مشارکت دستگاه‌های دولتی و تشکل‌ها ایجاد شده است. علاوه بر این در آبان نیز دوره مدیریت ریسک(خطرپذیری) در بخش ایمنی و بهداشت حرفه‌ای با تاکید بر معادن زغال‌سنگ با حضور استادان دانشگاه از آلمان برگزار خواهد شد. در این جلسه مقرر شد کمیته‌ای از معاون وزیر کار در امور ایمنی معادن، معاون معدنی وزارتخانه، رئیس هیات عامل ایمیدرو، رئیس سازمان نظام مهندسی و سایر دستگاه‌های مربوط، سندیکا و انجمن زغال سنگ برای پیگیری مسائل مربوط به ایمنی معادن تشکیل شود. همچنین سازمان نظام مهندسی با راه‌اندازی کارگروه‌های تخصصی ایمنی و با مدیریت رئیسان سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت و همراه با تیمی از وزارت کار و نظام مهندسی معدن، مسائل ایمنی معادن را مورد بررسی و پیگیری قرار خواهند داد. از سوی دیگر انجمن زغال سنگ با همکاری نظام مهندسی، نیازهای معادن و روش‌های تامین مالی برای خرید تجهیزات مربوط به ایمنی معادن را بررسی و راهکار ارائه خواهند کرد.