به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، گرچه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا خرده گیری از توافق هسته ای با ایران را آغاز کرده است اما اتحادیه اروپا که سال گذشته اقدام به لغو تحریم های ایران کرد و خرید نفت از ایران را از سر گرفت، بر پایبندی به توافق هسته ای تاکید کرده است.
«ایان تایلور» مدیر ارشد شرکت «ویتول» در هفته ای که گذشت، اعلام کرد که اگر ترامپ برجام را تائید نکند، این اقدام بی تاثیر نخواهد بود اما بعید است اروپایی ها با او همراهی کنند، بنابراین احتمالا تاثیر این اقدام محدود خواهد بود.

شرکت های بزرگ نفتی جهان از جمله گلنکور و ویتول معتقدند که تشدید تحریم های آمریکا علیه تهران ممکن است مشتریان نفت ایران را بترساند، اما اختلالی در عرضه نفت این کشور به اروپا به وجود نخواهد آورد.
«پاتریک پویان» مدیرعامل شرکت توتال فرانسه نیز دراین باره گفت که این شرکت حتی در صورت تصمیم آمریکا به بازگرداندن تحریم ها علیه تهران برای ادامه پروژه گازی با ایران تلاش می کند.
وی گفت که این پروژه برای فرانسه اولویت دارد.
صنعت نفت ایران نیز اکنون در حال رشدی تدریجی و صادرات نفت و میعانات افزایش نشان داده است.
رویترز در هفته ای که گذشت گزارش کرد: طبق آمار گمرکی، واردات نفت کره جنوبی از ایران در ماه سپتامبر به یک میلیون و 830 هزار تن معادل 446 هزار و 148 بشکه در روز رسید که این میزان بیشترین رقم در 6 ماه گذشته به شمار می رود.
واردات نفت کره جنوبی از ایران در مقطع یادشده 22.8 درصد بیشتر از مدت مشابه پارسال است.
پیش بینی می شود که صادرات نفت بسیار سبک ایران معروف به میعانات نیز در ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر که پایین ترین رقم 5 ماه اخیر را به ثبت رساند، با یک درصد رشد به 297 هزار بشکه در روز برسد، اما عملیات تعمیرات در یک میدان نفتی مهم ایران همچنان میزان عرضه را محدود خواهد ساخت. این میزان در ماه جاری میلادی 295 هزار بشکه در روز است.
صادرات میعانات که در تولید محصولات پتروشیمی استفاده دارد، بعد از اتمام عملیات تعمیرات به 450 هزار بشکه در روز باز خواهد گشت، هرچند که این رقم همچنان پایین تر از میانگین صادرات روزانه 550 هزار بشکه ای میعانات ایران در 15 ماه گذشته خواهد بود.
پایگاه اینترنتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و منابع ثانوی این سازمان، در هفته اخیر حجم تولید نفت ایران را در ماه سپتامبر نسبت به ماه اوت با 900 هزار بشکه در روز افزایش، 3 میلیون و 827 هزار بشکه در روز اعلام کردند.
این رقم پایین تر از 3 میلیون و 830 هزار بشکه ای است که ایران در ماه ژوئیه تولید کرده بود.
گرچه آمارهای ارائه شده از سوی دولت ایران (منابع اولیه) نشان می دهد که حجم تولید نفت این کشور در ماه سپتامبر با 3 هزار بشکه افزایش به 3 میلیون و 848 هزار بشکه در روز رسیده بود. ایران می کوشد در پساتحریم، تولید و صادرات نفت خود را افزایش دهد و به میزان پیش از تحریم ها برساند.

**اوپک
خوشبینی ها به توافق جهانی کاهش تولید و موفقیت آن در احیای توازن بازار نفت رو به افزایش است، بنابراین «فاتح بیرول» رئیس آژانس بین المللی انرژی، هفته اخیر مهر تاییدی بر آن زد و میزان کنونی پایبندی اعضای سازمان اوپک به توافق کاهش تولید را 86 درصد اعلام کرد.
به گفته بیرول، میزان پایبندی ها بیشتر از گذشته است و خواه ناخواه اوپک در ماه نوامبر (آبان - آذر) توافق را تمدید می کند، در این صورت در سال آینده میلادی شاهد توازن در بازار نفت خواهیم بود.
البته شرکت «گازپروم نفت» روسیه که از کاهش سطح تولید نفت خود ناراضی به نظر می رسد، اعلام کرده است تمدید این توافق به ضرر این شرکت است و برنامه جهانی کاهش تولید باید کوتاه مدت باشد.
بلومبرگ هفته اخیر به نقل از منابع آگاه نوشت که اوپک انتظار دارد تلاش هایش مازاد عرضه جهانی را تا پایان سه ماه سوم سال 2018 میلادی از بین ببرد.
اوپک مازاد عرضه نفت کشورهای پیشرفته را در ماه اوت امسال 171 میلیون بشکه گزارش کرد اما این سازمان معتقد است که بازگشت تدریجی توازن عرضه و تقاضا، مازاد عرضه را در سال آینده میلادی کاهش خواهد داد. این مسئله با فرض باقی ماندن سطح تولید نیجریه و لیبی در مقدار کنونی و رشد روزانه تولید نفت شیل آمریکا تا 500 هزار بشکه است.
این در حالی است که این سازمان پیش بینی می کند که در سال آینده، جهان روزانه به 33 میلیون و 60 هزار بشکه از نفت خام این سازمان نیاز خواهد داشت که این رقم نسبت به برآورد پیشین 230 هزار بشکه در روز افزایش یافته است.
از انجا که محدود شدن تولید نفت در سال آینده میلادی منجر به کسری عرضه خواهد شد و توافق کاهش تولید این سازمان به همراه سایر تولیدکنندگان سبب می شود، بازار از حالت اشباع خارج شود اما اوپک برآورد خود از تقاضا برای نفت خام این سازمان در سال 2018 را بار دیگر افزایش داد.
اوپک در گزارش ماهانه خود که هفته اخیر منتشر شد، اعلام کرد: بازار در زمستان با کاهش ذخایر سوخت و کاهش دما، تقویت خواهد شد و تقاضا برای تقطیرات نفتی برای مصرف گرمایشی بالاتر خواهد رفت.

**چین همچنان نفت وارد می کند
آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرد؛ چین که در سال 2017 میلادی با سرعتی بی سابقه در حال ساخت مخازن ذخیره سازی نفت بوده است، واردات نفت خود را در سال جاری میلادی ادامه داد و سطح ذخایر آن در 6 ماه آینده رکوردشکنی می کند.
این کشور از سال 2015 میلادی حدود 24 میلیارد دلار صرف ساخت ذخایر نفت خود کرده است و منابع مختلف، میزان ظرفیت ذخیره‌سازی این کشور را تا یک میلیارد بشکه تخمین زده‌اند.
با در نظر گرفتن 850 میلیون بشکه رقم برآورد شده از میزان ذخایر کنونی چین، این کشور احتمالا در شش ماه آینده به خرید ادامه می‌دهد تا ذخایرش به یک میلیارد بشکه برسد.
واردات نفت چین در ماه سپتامبر برای دومین بار به بالاترین رقم تاریخی خود رسید؛ این میزان 37 میلیون تن معادل 9 میلیون بشکه در روز اعلام شد. میزان واردات نفت این کشور در ماه اوت پایین ترین میزان در هشت ماه پیش از آن، یعنی هشت میلیون بشکه در روز بوده است.
ذخایر نفت چین، اکنون برابر با میزان کل ذخایر نفت ژاپن و کره جنوبی است.

**قیمت نفت
قیمت جهانی نفت نیز در هفته گذشته در پی احتمال دوام واردات نفت چین، اعمال تحریم نفتی اتحادیه اروپا علیه کره شمالی و همچنین افزایش درگیری میان عراق و اقلیم کردستان افزایش یافت.
درباره واردات نفت چین آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرد؛ این کشور که در سال 2017 میلادی با سرعتی بی سابقه در حال ساخت مخازن ذخیره سازی نفت بوده است، واردات نفت خود را در سال جاری میلادی ادامه دهد و سطح ذخایر آن در 6 ماه آینده رکوردشکنی کند.
اتحادیه اروپا نیز در هفته گذشته در پی قدرتمندترین آزمایش های هسته ای کره شمالی و در واکنش به برنامه موشک های بالستیک این کشور، در یک حرکت نمادین، فروش نفت و فرآورده های نفتی به این کشور را ممنوع کرد.
از سوی دیگر، تولید روزانه نفت عراق در هفته اخیر و در پی افزایش درگیری ها با اقلیم کردستان 350 هزار بشکه کاهش یافت. گرچه در نهایت کنترل منطقه نفتخیز کرکوک به دست دولت مرکزی عراق افتاد و این کشور از دو برابر شدن تولید نفت میدان های این منطقه در آینده نزدیک خبر داد.
موارد ذکر شده قیمت نفت را در هفته اخیر صعودی کرد. تهدیدهای دونالد ترامپ برای لغو توافق هسته ای با ایران نیز در افزایش قیمت های این کالا بی تأثیر نبوده است.
رشد قیمت جهانی نفت در این مقطع در حالی رخ داد که اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیش بینی کرد که تولید روزانه نفت شیل ایالات متحده در ماه نوامبر به رکورد 6 میلیون و 120 هزار بشکه ای برسد اما گویا این خبر بر روند قیمت نفت بی تأثیر بود.
بانک آمریکایی «گلدمن ساکس» اکنون بالا ماندن قیمت نفت را در سال جاری میلادی انتظار می کشد، گرچه بانک جهانی پیش بینی می کند که میانگین قیمت این کالا در سال 2017 میلادی به 53 دلار برسد.
این بانک آمریکایی انتظار دارد که قیمت نفت خام برنت با توجه به افت سطح ذخیره سازی ها و توافق کاهش تولید اوپک، در سطح بالا باقی بماند.
این بانک برآورد خود را از قیمت نفت برای پایان سال جاری میلادی و سال 2018 میلادی بدون تغییر و در سطح 58 دلار اعلام کرد و گفت که انتظار دارد اوپک، عرضه نفت را چنان تنظیم کند که سطح ذخیره سازی ها را کاهش دهد، اما نه آنقدر که به درآمد و سهم بازار این سازمان آسیبی وارد شود.
بانک جهانی نیز پیش بینی کرد که میانگین قیمت های جهانی نفت در سال جاری میلادی به 52 تا 53 دلار برای هر بشکه برسد (24 سنت بالاتر از 2016 میلادی). با این همه انتظار می رود که با توجه به کاهش چشمگیر مازاد عرضه نفت، قیمت این کالا تا پایان سال جاری میلادی نزدیک به 60 دلار برسد.
«گری راس»، بنیانگذار موسسه «پیرا انرژی» و رئیس بخش تحلیل نفت موسسه پلتس معتقد است که مازاد عرضه جهانی نفت به طور قابل توجهی کاهش یافته و منجر به رشد قیمت های این کالا شده است.
راس پیش بینی کرد که قیمت نفت خام برنت تا پایان 2017 میلادی از 60 دلار فراتر برود و در پنج سال آینده به 70 دلار برسد.

**تقاضا برای نفت
باتوجه به گسترش انرژی های تجدیدپذیر انتظار می رود که رشد تقاضا برای نفت در سال های آینده رو به کاهش بگذارد.
دبیرکل سازمان اوپک در این باره پیش بینی می کند که تقاضا برای نفت در جهان در پنج سال آینده با سرعتی مطلوب به رشد خود ادامه دهد و پس از آن این روند کاهش می یابد، زیرا تجدیدپذیرها از هر گونه انرژی دیگری سریعتر در حال گسترش هستند.
وی انتظار دارد که میانگین رشد تقاضا برای نفت تا سال 2022 میلادی یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز باشد، در فاصله 2035 تا 2040 میلادی این رقم دوباره به 300 هزار بشکه در روز برسد و سهم سوخت های فسیلی در سبد انرژی جهان تا 2020 میلادی به کمتر از 80 درصد و تا 2040 به 75.4 درصد خواهد رسید.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با کانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
اقتصام **1070** 6075*خبرنگار: فریبا بابائی ** انتشار: زهرا هجینی نژاد