به گزارش خبرگزاری فارس، روز گذشته دوشنبه سوم مهرماه مراسم رونمایی از کتاب «مجموعه نقدهای سینمایی خسرو دهقان» با عنوان «نسیه و نقد» با حضور سینماگران، مسئولان فرهنگی و هنری، ناشران و نویسندگان در تالار زنده یاد سیف اله داد خانه سینما برگزار شد.

این کتاب مجموعه نقدهای سینمایی خسرو دهقان درباره دردسرهای عظیم تئوری مولف در سینمای ایران و درباره فیلمسازانی چون امیر نادری، مسعود کیمیایی، واروژ کریم مسیحی، ناصر تقوایی، کامران شیردل و عباس کیارستمی است.

همچنین نقد فیلم های «دونده»، «مادیان»، «نیاز»، «هور در آتش»، «خاکستر سبز»، «رگبار»، «آرامش در حضور دیگران»، «بوی کافور عطر یاس»، «زیر نور ماه»، «سگ کشی»، «روسری آبی»، «حاجی واشنگتن»، و «لیلا» به عنوان نقد فیلم های سینمای ایران در این کتاب جمع آوری شده است.

از دیگر بخش های کتاب «نسیه و نقد» که به سینمای جهان تعلق دارد، می توان به نقد فیلم های «لورل و هاردی»، «جلاده ها نیز می میرند»، «پنجره رو به حیاط»، «پرندگان»، «جیب بر خیابان جنوب»، «توت فرنگی های وحشی»، «مردآرام»، «جولیتای ارواح»، «2001: ادیسه فضایی» و «زیستن» اشاره کرد.

در ادامه این مراسم فیلم «نسیه و نقد» ساخته پیام مستوفی و مرجان گلستانی برای حضار به نمایش در آمد.

پیام فضلی نژاد نیز به بهانه برگزاری این مراسم نوشته است:

مشکل اصلی سینمای ایران، سینمای ایران است!

محمدصالح علا، شاعر معاصر، تعبیر جالبی درباره خسرو دهقان دارد: «خسرو، شرف و عصمتِ نقد سینما در ایران است. گرچه دهقان همیشه فیلمسازان را بی‌رحمانه نقد می‌کرد و جگر آن‌ها را بیرون می‌کشید، اما در مقابل او، من مدیرکل ماچ و بوسه بودم! سعی می‌کردم دل همه را به دست بیاورم.»

همینطور است. نقدهای گزنده خسرو دهقان بر سینمای عباس کیارستمی از موضع یک نویسنده معتبر و فراجناحی در دهه ١٣٧٠، جریان نقدنویسی آن روزگار را دگرگون کرد و نوع نگاه او سبب گشت تا روند تبدیل فیلمسازان مشهور به بت‌های مقدس کندتر شود، هرچند که متوقف نشد.

خسرو گرچه طنز و سینما را به هم آمیخت و به لحنی نو در سبک نگارش و نقدفیلم رسید، اما پشت لحن طنزآمیز خسرو یک جهانِ سرشارِ از تامل و پرسش پنهان بود و برخلاف نظر احمدطالبی‌نژاد که گمان می‌کند این سبک برآمده از سبک‌سری و مشنگی است، سبک خسرو برآمده از حکمت و دقتی هنرمندانه بود که با زبانی سرشار از مطایبه و امثال و حکم بیان می‌شد. رضاکیانیان می‌گوید «دهقان ابتدا چند صد کلمه می‌نوشت. بعدها چند ده کلمه ‌نوشت. پس از مدتی نوشته‌هایش به چند خط رسید و ناگهان تبدیل به حکمت شد! یک خط می‌نوشت و بقیه تفسیرش می‌کردند که منظور استاد چه بوده است.»

درباره خسرو می‌توان تا حدى با فریدون جیرانی موافق بود: او گویى نقش سیداحمد فردید را در عالم سینما بازی می‌کند؛ منتقدی اثرگذار و جریان‌ساز که بیش از آنکه نقدهای روشمند طولانی بنویسد، به گزیده‌گویی حکمت‌آمیز روی آورده و به اعتبار چهار دهه کوشش فرهنگی مسئولانه، صدای مستقل او هنوز شنیده می‌شود.

من افتخار داشتم از ١٨ سالگی از استاد خسرو دهقان بیاموزم. سال ١٣٧٩ که مجله «فیلم و هنر» را منتشر می‌کردیم، گفتگوى مفصلی با او داشتم. دهقان معتقد بود که برخلاف نظرات رایج که مشکل سینمای ایران را فیلمنامه یا اصناف و یا... می‌دانند، مشکل اصلی هیچ‌ یک از آن‌ها نیست، بلکه «مشکل سینمای ایران، سینمای ایران است» چرا که این سینما یک پدیده وارداتی است و طبعا همه عوارض وارادتی بودن خود را تحمیل می‌کند.

دیشب که مراسم رونمایی کتاب او و اکران فیلم‌ مستند زندگى‌اش در خانه سینما سبب دیدار شیرین ما پس از سال‌ها شد، گمان کردم که در میانه سیاهی‌های این روزگار، هنوز انسان‌های شریفی نفس می‌کشند که باید وجودشان را قدر دانست. از رفیق نازنینم، پیام مستوفی عزیز، کارگردان این فیلم هنرمندانه که سبب این دیدار شد، سپاسگذارم و امیدوارم مستندهای دیگر او نیز در آینده آینه‌ای شفاف از شرافت‌هایهنر ما باشد.»

انتهای پیام/