چکیده

کودکان و نوجوانان، بیشترین و دائمی ‏ترین مخاطبان تلویزیون هستند، این درحالی است‏که بخش قابل توجهی از برنامه‏ ها برای بزرگسالان ساخته شده است و متناسب با درک و تجربه زیستی آنها نیست و ممکن است به رشد ذهنی، احساسی، اخلاقی و جسمی آنها لطمه بزند. برای حفاظت از کودکان در قبال برنامه ‏های نامناسب یا زیانبار، در اغلب کشورها، نظام درجه‏ بندی برنامه های تلویزیونی ایجاد شده است. این پژوهش با هدف شناخت مبانی نظری و نیز وجوه تشابه و تمایز این نظام در کشورهای اسلامی با کشورهای اروپایی و امریکایی، با روش اسنادی (شامل مطالعه قوانین، مقررات، سیستم ‏ها و فرایندهای قانون‏گذاری، اجرا، نظارت و کنترل) در کشورهای امریکا، فرانسه، مالزی و ترکیه انجام شده است. یافته ‏ها نشان می ‏دهد این نظام‏ ها در همه کشورها با استفاده از رده ‏بندی سنی، بر اساس نظام نشانه ‏ای مرکب از حروف، اعداد و علایم مثبت و منفی، تعریف‏ می‌شود که بر مبنای قانون و تحت حاکمیت نهاد تنظیم مقررات رسانه ‏ها (نهاد مستقل قانونی با وظایف قانون‏ گذاری، اجرایی و نظارتی ـ قضایی) و در چارچوب دستورالعمل‏ های مدون اجرا می‏ گردد و عمده تمایز آنها در خصوص ممنوعیت‏ ها و محدودیت‏ های محتوا و چگونگی تعیین و تعریف محتوای مشمول درجه ‏بندی بر حسب سنین مختلف، بر اساس نظام هنجاری جامعه، اعم از گفتار نامناسب، برهنگی، موضوعات و روابط بزرگسالان، روابط یا ارجاعات جنسی مجاز، بزه و ناهنجاری‏ هاست.

کلیدواژه ها: تلویزیون؛ کودکان؛ نظام درجه‏ بندی برنامه ها

نویسندگان:

علی اصغر کیا: دکترای علوم ارتباطات،دانشیار دانشگاه علامه طباطبایی

رضا بهنام راد: دانشجوی دکترای علوم ارتباطات ، دانشگاه علامه طباطبایی

فصلنامه پژوهش های ارتباطی - دوره 24، شماره 90، تابستان 1396.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.