شهروند|   هر سال 50‌هزار ایرانی به دلیل مصرف دخانیات می‌میرند. این تازه‌ترین آماری است که وزارت بهداشت درباره آسیب‌های مصرف دخانیات به ایرانی‌ها اعلام کرده است. نشست خبری دیروز ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت پر از آمار و خبرهای تازه بود؛ ۵۰۰‌هزار مورد بستری در ‌سال به دلیل عوارض ناشی از دخانیات است؛ مرگ ناشی از تصادفات، ایدز، سلاح‌های سرد و گرم، مخدر و الکل کمتر از مرگ ناشی از سیگار و سایر دخانیات است، مصرف دخانیات خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را تا ۲.۴ و ریوی را تا ۲۳برابر در مردان افزایش می‌دهد و...
حریرچی دیروز درباره آمار مصرف سیگار و سایر مواد دخانی در ایران و جهان گفت: «سالانه هفت‌میلیون نفر در دنیا به دلیل مصرف دخانیات جان می‌بازند؛ یعنی هر 6 ثانیه، یک‌نفر. نیمی از مصرف‌کنندگان آن نیز به دلیل عوارض مستقیم و غیرمستقیم دخانیات جان خود را از دست می‌دهند. در ایران نیز سالیانه ۵۰‌هزار مورد مرگ ناشی از مصرف دخانیات ثبت می‌شود. همچنین ۵۰۰‌هزار مورد بستری در ‌سال به دلیل عوارض ناشی از دخانیات است.» او ادامه داد: «مرگ ناشی از تصادفات، ایدز، سلاح‌های سرد و گرم، مخدر و الکل کمتر از مرگ ناشی از سیگار و سایر دخانیات است. مصرف دخانیات خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی را تا ۲.۴ و ریوی را تا ۲۳برابر در مردان
 افزایش می‌دهد.»
تولد نوزادان کم‌وزن از مادران سیگاری
سخنگوی وزارت بهداشت با بیان این‌که ۹۰‌درصد موارد ابتلا به سرطان ریه ناشی از مصرف سیگار است، گفت: «وزن کودکان متولدشده از مادران سیگاری ۲۰۰ تا ۳۰۰گرم کمتر از وزن نرمال نوزادان است. همچنین هر وعده مصرف قلیان معادل مصرف ۱۰۰ تا ۲۰۰ نخ سیگار است. حضور در کنار کسی که قلیان می‌کشد، مانند مصرف 6 تا 8 نخ سیگار است. در کشور ما از ۷۹‌میلیون نفر، 8‌میلیون نفر به نوعی مصرف‌کننده مواد دخانی محسوب می‌شوند؛ یعنی ۱۴.۱۳‌درصد از مردم مصرف‌کننده سیگار، قلیان، پیپ و سایر مواد دخانی هستند.» او شیوع مصرف دخانیات را در مردان 25.16 و در زنان ۴‌درصد اعلام کرد: «مصرف دخانیات در زنان رو به افزایش است. در 5‌سال گذشته آمار مصرف دخانیات در ایران از 14.9 به 14.13 رسیده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که مصرف روزانه سیگار در 6‌سال گذشته از 10.9 به 10.1 کاهش پیدا کرده است، اما مصرف قلیان درحال افزایش است.» حریرچی گفت: «مصرف دخانیات در روستاها 15.44‌درصد و در شهرها 17.62‌درصد گزارش شده است که نشان‌دهنده مصرف بالای دخانیات در روستاهاست. ایران متعهد شده است که تا ‌سال ۱۴۰۴ به دلیل آمار بالای بیماری‌های قلب و عروق، ۳۰‌درصد مصرف دخانیات را کاهش دهد اما باید توجه کرد که مصرف سیگار در نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ساله افزایش کمی داشته که عمده آن در دختران نوجوان بوده است.» او با بیان این‌که آمار مصرف سیگار در دختران نوجوان از کمتر از یک‌درصد به 2.1‌درصد رسیده است، گفت: «این آمار در پسران از 5.1 به 4.8درصد کاهش پیدا کرده است. درحال حاضر 6.6درصد دختران ۱۳ تا ۱۵ساله سابقه مصرف قلیان دارند که این رقم در پسران 11.1‌درصد اعلام شده است. برآورد شده است که سالانه بین ۴۰ تا ۵۰‌میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود که به دنبال آن سالیانه ۱۰‌هزار‌ میلیارد تومان از ثروت ملی نیز دود می‌شود. همچنین حدود ۲۰ تا ۳۰‌میلیارد تومان در ‌سال صرف هزینه بهداشتی و سال‌های از دست‌رفته عمر افراد
 سیگاری می‌شود.»
قیمت سیگار در ایران، ارزان‌تر از ۱۸۱ کشور دنیا
سخنگوی وزارت بهداشت با بیان این‌که هر ۱۰‌درصد افزایش مالیات بر دخانیات، 5‌درصد از آمار مصرف سیگار را کاهش می‌دهد، گفت: «قیمت سیگار در ایران ۲۰‌درصد کشورهای تولید‌کننده اصلی است. یعنی کشورهای آمریکا و انگلیس این کار را در کشور خود 5 برابر گران‌تر از ایران می‌فروشند. در ایران قیمت سیگار از ۱۸۱ کشور دنیا ارزان‌تر است. مالیات بر سیگار در کشورهای مختلف ۷۰‌درصد قیمت را در برمی‌گیرد. اگر بخواهیم قیمت‌ دخانیات را کنترل کنیم، باید قیمت فروش در سوپرمارکت‌ها را بالا بریم.» حریرچی با اشاره به همکاری مناسب برخی استان‌ها در زمینه برخورد با واحدهای متخلف عرضه‌کننده دخانیات، ادامه داد: «در برخی از استان‌ها همکاری کم است و مالیات و جرایم بازدارنده نیستند. در تهران واحدهایی وجود دارند که پنج تا هفت بار پلمپ شده‌اند، اما با پرداخت رقم جریمه یک تا دو‌میلیون تومان مجددا فعالیت خود را شروع کرده‌اند. فروش سیگار به صورت نخی نیز ممنوع است، اما جریمه آن ۲۲ تا ۸۶‌هزار تومان است.» حریرچی با بیان این‌که تمام مالیات دریافتی از فروش ۱۰‌هزار‌میلیارد تومان سیگار در ایران ۶۰۰‌میلیارد تومان بوده است، گفت: «مالیات بر سیگار باید به‌طور مستقل وضع شود تا بازدارنده باشد. بعضی می‌گویند که افزایش مالیات باعث افزایش قاچاق می‌شود اما قاچاق را هم می‌توان کنترل کرد. بعضی هم می‌گویند، افزایش مالیات بر دخانیات به افراد فقیر فشار وارد می‌کند اما وقتی قیمت سیگار بالا رود، اول فقرا و نوجوانان مصرف سیگار را کاهش می‌دهند.» او ادامه داد: «هزینه مصرف سیگار را دولت می‌پردازد؛ به همین دلیل باید کاری کنیم که افراد سیگاری هزینه مصرف سیگار را خودشان بپردازند. با توجه به برخی از لابی‌ها بعضی از قوانین مربوط به دخانیات ضعیف وضع شده است. جریمه‌های مربوط به واحدهای متخلف مربوط به ‌سال ۹۲ است. در استان‌هایی که در زمینه کاهش مصرف دخانیات موفق عمل کرده‌اند، قوه‌قضائیه و سایر نهادها همکاری کرده و حداکثر جریمه را اعمال کرده‌اند.»
طرح وزارت بهداشت برای افزایش مالیات بر دخانیات
حریرچی درباره چگونگی تصویب مالیات بر دخانیات در برنامه ششم توسعه هم توضیح داد: «درباره میزان مالیات بر دخانیات مورد نظر ما پیشنهادات مختلفی مطرح شد اما در صحن علنی مجلس پیشنهاد مطرح‌شده، تغییر یافت و مالیات بر دخانیات از در کارخانه مطرح شد. این درحالی است که قیمت خرده‌فروشی با قیمت در کارخانه دخانیات اختلاف زیادی دارد. درحال حاضر این قانون اجرا می‌شود اما ما پیشنهاد کرده‌ایم که نمایندگان طرح دیگری ارایه کنند که افزایش مالیات بر دخانیات سالیانه مدنظر قرار گیرد. همچنین جریمه کسانی که غیرقانونی سیگار می‌فروشند نیز، افزایش یابد.» حریرچی با اشاره به ابلاغیه وزارتخانه‌های بهداشت و صنعت، معدن تجارت در زمینه ممنوعیت واردات تنباکو از کشورهای دیگر و مخالفت صنف مربوطه با این ابلاغیه، گفت: «ما این موضوع را پیگیری می‌کنیم اما امیدواریم دستورالعمل ما اجرایی شود. »