سرویس خارجی: همه پرسی استقلال کردستان عراق در میان موج گسترده مخالفت ها و اعتراضات داخلی، منطقه ای و بین المللی، در این اقلیم و همچنین استان کرکوک آغاز شد.
در این رابطه، منابع خبری اعلام کردند: در نخستین ساعات دیروز، مراکز رای‌گیری برای برگزاری همه‌پرسی استقلال منطقه کردستان عراق، با وجود مخالفت‌های داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، همزمان در داخل و خارج از مرزهای اداری این اقلیم، باز شدند.
به نوشته پایگاه خبری «شفق‌نیوز»، گروه هایی از شهروندان «کرد» ساکن استان های «دهوک»، «اربیل» و «سلیمانیه» در اقلیم کردستان عراق و همچنین استان «کرکوک» و مناطق کردنشین خارج از مرزهای اداری منطقه کردستان، پای صندوق‌های رای حاضر شدند.
کمیساریای عالی انتخابات اقلیم کردستان عراق، ۶۸ مرکز رای‌گیری را برای برگزاری این همه پرسی اعلام کرده بود و این روند را ۴۰۰ ناظر بین‌المللی و دو هزار ناظر محلی و ۱۵۹ رسانه خارجی و ۵۰۰ رسانه داخلی دنبال کردند. همچنین ۲۳ هزار و ۵۶۴ ناظر سیاسی نیز روند رای‌گیری را رصد کردند.کمیساریای عالی انتخابات اقلیم کردستان عراق همچنین افزود: برگه های اخذ رای نیز دارای دو گزینه بله به استقلال و نه به استقلال و به چهار زبان کردی، عربی، ترکمانی و سریانی بود.
در همین حال، خبرنگار «العربی الجدید» در اربیل اعلام کرد: همه‌پرسی جدایی منطقه کردستان عراق تحت تدابیر شدید امنیتی آغاز شد و نیروهای امنیتی کردی در نزدیکی مراکز رای‌گیری مستقر شدند. همزمان از بلندگوهای مساجد صدای تکبیر پخش و از شهروندان «کرد» به زبان کردی خواسته ‌شد که از منازل خود بیرون آیند و در همه‌پرسی استقلال شرکت کنند.
بیش از ۵ میلیون نفر حق مشارکت در این همه پرسی را در چهار استان «اربیل»، «دهوک»، «سلیمانیه » و «حلبچه» و نیز مناطق مورد منازعه در استان کرکوک دارند . برخی منابع خبری نیز شمار واجدین شرایط رای دادن در این همه پرسی را سه میلیون و ۹۰۰ هزار نفر اعلام کردند.
منابع خبری اعلام کردند که  «مسعود بارزانی»، رئیس منطقه کردستان عراق ، «نجم الدین کریم»، استاندار برکنار شده کرکوک و رئیس حزب «الاتحاد الاسلامی» از نخستین مقامات «کُرد» بودند که رای خود را درباره استقلال این منطقه به صندوق انداختند.
در همین حال، «ارشد صالحی»، رئیس جبهه ترکمان‌های عراق و نماینده مردم کرکوک در مجلس این کشوراعلام کرد: ترکمان‌های استان «کرکوک» همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق را تحریم کرده اند و نتایج آن را به رسمیت نخواهند شناخت.
صالحی افزود: نیروهای امنیتی وابسته به پیشمرگه و احزاب سیاسی کُرد در کرکوک، امنیت ترکمان‌ها را تامین نمی کنند و به دلیل اختلافات سیاسی میان ترکمان‌ها و کردها، تنها از کردها حمایت و حفاظت می کنند.رئیس جبهه ترکمان‌های عراق اعلام کرد که برای تامین امنیت جانی ترکمان‌های منطقه، از نیروهای خارجی و طرف‌های بین‌المللی درخواست پشتیبانی خواهد کرد.
در چنین شرایطی، برخی منابع در منطقه کردستان عراق، از توزیع برگه‌های جهت‌دار چند ساعت قبل از آغاز روند همه‌پرسی در برخی مناطق رای‌گیری خبر دادند.این منابع گفتند: برگه‌های رأیی به شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی استقلال داده شد که از قبل بر روی آنها گزینه «آری» نوشته بودند.
این منابع افزودند: افراد کارمند در این مناطق نیز تهدید شدند که در صورت عدم شرکت در همه‌پرسی استقلال کردستان عراق، اخراج می‌شوند.همزمان، «گوران»، دومین حزب بزرگ منطقه کردستان عراق با صدور بیانیه محتاطانه‌ای، از همه‌پرسی جدایی این منطقه حمایت کرد.جماعت اسلامی کردستان عراق نیز به رغم مخالفت با زمانبندی اجرای همه پرسی، در آن شرکت کرد و به آن رای مثبت داد.
در چنین شرایطی، شورای عالی همه‌پرسی کردستان عراق، سند ۱۵  بندی «دولت آینده کردستان» را منتشر کرد.
در این رابطه، «خلیل ابراهیم»، عضو شورای همه‌پرسی که حکومت منطقه کردستان عراق وی را برای نظارت بر همه‌پرسی استقلال تعیین کرده است، در نشست خبری خود در شهر اربیل گفت: دولت آینده کردستان، دولتی فدرال خواهد بود.
وی افزود: این دولت حقوق کردها، ترکمن‌ها، عرب‌ها، کلدانی‌ها، سریان، آشور، ایزدی‌ها، مسیحیان و مسلمانان و همچنین کاکائی‌ها، یهود، زردشت‌ها و مندائی‌ها را تضمین خواهد کرد.ابراهیم همچنین مدعی شد که در دولت آینده کردستان، پنج زبان کردی، عربی، ترکمانی، سریانی و ارمنی زبان رسمی خواهد بود و اقلیت‌های غیر کرد مناطق خود را اداره خواهند کرد.
از طرفی، «نیچروان بارزانی»، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق با بیان اینکه اقدامات و تهدیدهای حیدر العبادی علیه این اقلیم یادآور اقدامات صدام علیه کردهاست، تاکید کرد: هدف ما از برگزاری همه پرسی ، دست یافتن به استقلال از راه مسالمت آمیز و دموکراتیک است.وی گفت: این همه پرسی فقط تصمیم چند حزب «کرد» نیست بلکه خواسته همه ملت کردستان است و ما تمایل داریم به استقلال از راه مسالمت آمیز و دموکراتیک به دور از خشونت دست یابیم. نخست‌وزیر اقلیم کردستان افزود: ما به دنبال گفتگو با بغداد نیز هستیم.
نیچروان بارزانی ادامه داد: تصمیمات «حیدرالعبادی» در واکنش به برگزاری همه‌پرسی به منزله تحمیل تحریم‌هایی ‌جمعی علیه ملت کردستان است و تجارب تاریخی نشان می‌دهد که تحمیل تحریم‌های جمعی علیه ملت‌ها هیچ نتیجه‌ای در پی نخواهد داشت.در همین حال،کمیساریای عالی همه پرسی کردستان عراق در پایان ساعت رای گیری این رفراندوم اعلام کرد: میزان مشارکت در همه پرسی استقلال ۷۶ درصد بوده است.
گسیل پیشمرگه ها به کرکوک
رسانه های عراق از گسیل گروه بزرگی از نیروهای پیشمرگه مجهز به سلاح های سبک و سنگین از «اربیل» به «کرکوک»، استان نفت خیز و متشنج شمال بغداد خبر دادند.
در این راستا، السومریه نیوز به نقل از منابع خود از اربیل گزارش کرد که یک نیروی بزرگ از پیشمرگه، اربیل را به مقصد کرکوک ترک کردند و هدف از این انتقال نیرو حفاظت از صندوق های رای و حمایت از شهروندان اعلام شده است.
در همین حال، ترکمان های کرکوک، انتقال گسترده نیروهای پیشمرگه از مناطق اقلیم کردنشین به کرکوک در خلأحضور نیروهای ارتش و پلیس فدرال عراق را به بهانه همه پرسی، تلاشی برای اشغال رسمی این شهر توصیف کردند.
همچنین، منابع خبری اعلام کردند که گروه بزرگی از کردهای مسلح در سطحی گسترده با لباس های غیر نظامی (لباس پیشمرگه و پلیس کردستان عراق) در سطح شهر کرکوک ظاهر شدند و فضای این شهر را بیش از همیشه امنیتی کردند.
همچنین، برخی گزارش های دریافتی به نقل از اهالی «کرکوک» حاکی است که این شهر همچنان متشنج است و اهالی ترکمان و عرب در خانه های خود مانده اند و این شهر به جولانگاه کاروان های تبلیغاتی «کرد» تبدیل شده که با پرچم های کردستان و اسرائیل در خیابان های آن رژه می روند.
برخی منابع محلی اعلام کردند: اوضاع شهر «طوزخورماتو» در استان نفت خیز کرکوک نیزبه شدت متشنج شده است. همزمان، برخی منابع گفتند که اولین درگیری مسلحانه میان نیروهای وابسته به مسعود بارزانی و اتحادیه میهنی کردستان عراق، در روستای «رحمت آباد» در شمال کرکوک رخ داده است. در چنین شرایطی، جولان نیروهای «کرد» درخیابان های کرکوک و حتی «طوز خورماتو» باعث رعب ترکمان ها به ویژه شیعیان شد، به طوری که در«طوز خورماتو»، نیروهای الحشد الترکمانی و «بدر» به صورت گسترده با خودروهای خود در خیابان ها براه افتادند و شبه رژه براه انداختند.یک فرمانده نظامی در این خصوص گفت: این حرکت نیروهای شیعه ترکمان، اقدامی برای اعلام حضور و شکستن جو رعب و وحشت کردها بود.
از طرفی، منابع آگاه از محاصره تاسیسات نفتی در استان نفت خیز کرکوک عراق از سوی نیروهای مسلح وابسته به « بارزانی»، رئیس منطقه کردستان عراق خبر دادند.
به نوشته پایگاه خبری «SNG »، نیروهای مسلح کردی، در استان کرکوک، در اطراف تاسیسات نفتی این شهر مستقر شدند و این اقدام پس از آن صورت گرفت که بغداد از اربیل خواست که تاسیسات نفتی مذکور را به دولت مرکزی تسلیم کنند.بر اساس این گزارش، نیروهای مسلح کردی، تمامی راه‌های منتهی به میدان‌های نفتی «خباز»، «کرکوک » و «باباکرکر» را بستند و تدابیر شدید امنیتی در این مناطق برقرار کردند.
از سویی، همزمان با برگزاری همه پرسی در کرکوک، برخی عناصر داعش نیز به این شهر حمله کردند و تعدادی از مکان ها را اشغال کردند.منابع خبری گفتند: در پی حملات داعش به شهر کرکوک و ادامه درگیری ها، مقام های عراقی در این شهر مقررات منع آمد و شد اعلام کردند.
تهدید ترکیه
همزمان با برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق، ترکیه تهدیدات خود را علیه رهبران « اربیل» افزایش داد. در این رابطه، «رجب طیب اردوغان»‌ رئیس جمهوری ترکیه گفت: همه‌پرسی جدایی کردستان عراق، غیرقابل قبول است و او هرگز اجازه تشکیل یک دولت مستقل کردی را نخواهند داد. وی افزود: ترکیه تمامی گزینه‌ها برای ممانعت از تشکیل دولت کُردی را روی میز قرار داده است.
اردوغان تاکید کرد: هیچ کشوری حامی جدایی کردستان از عراق نیست و فقط رژیم صهیونیستی از تشکیل دولت کُردی مستقل در شمال عراق حمایت می‌کند و ترکیه هیچ ارزشی برای آن قائل نیست.
رئیس جمهوری ترکیه همچنین با بیان اینکه ارتش ترکیه تمامی اقدامات لازم در مرز را انجام داده، گفت : در صورت نیاز به اقدام نظامی مشابه عملیات «سپر فرات» در شمال عراق، آنکارا در انجام آن هرگز تردید نخواهد کرد.اردوغان با بیان اینکه نمی‌پذیرد یک دولت تروریستی در مرزهای جنوبی‌ ترکیه تشکیل شود، تاکید کرد : به زودی مرزهای ترکیه با عراق به طور کامل بسته خواهد شد.
وی همچنین از قطع واردات نفت از منطقه کردستان در آینده نزدیک خبر داد و افزود: زمانی که این اتفاق بیافتد، اقتصاد آنها نیز فرو خواهد ریخت. همچنین، روسای جمهوری ترکیه و روسیه ضمن گفتگوی تلفنی درباره همه پرسی جدایی کردستان عراق، بر لزوم حفط تمامیت ارضی عراق و سوریه تاکید کردند.
رئیس‌جمهور ترکیه تصریح کرد: ما ۹۱۱کیلومتر مرز با سوریه داریم. هرگز اجازه تاسیس چنین کشوری را در مرزهایمان نمی‌دهیم. همانطور که گفتم یک شب ناگهانی وارد می‌شویم. ما این کار را در عملیات سپر فرات در سوریه انجام دادیم همه گزینه‌ها در عراق و سوریه برای ما روی میز است. ما گام‌های جدیدی برمی‌داریم ۲۰۰۰کیلومتر مربع را از وجود داعش پاک کردیم و برای چنین کاری در عراق خویشتنداری نمی‌کنیم.
همزمان، نخست وزیر ترکیه نیز در سخنانی ضمن انتقاد شدید از برگزاری همه پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق از دولت مرکزی تصریح کرد: آموزش نیروهای پیشمرگه در« بعشیقه» را تعلیق می کنیم.«بینالی ییلدریم» همچنین ادامه داد: ترکیه قصد دارد بعد از برگزاری همه پرسی اقلیم کردستان عراق، روابط نزدیکتری با دولت مرکزی بغداد برقرار کند. وی همچنین اعلام کرد: رئیس‌جمهوری و رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه برای بررسی این مسأله در آینده نزدیک به ایران می روند.
وزیر خارجه ترکیه نیز در مواضعی کم سابقه، اقلیم کردستان عراق را به عملیات نظامی تهدید کرد.
در این رابطه، چاووش اوغلو تهدید کرد: در صورت وقوع هر اقدامی علیه ترکمان‌ها در منطقه کردستان عراق، در این منطقه عملیات نظامی انجام می دهند.وزارت خارجه ترکیه همچنین با صدور بیانیه ای اعلام کرد: همه پرسی اقلیم کردستان عراق غیرمشروع است و نتایج آن را به رسمیت نخواهیم شناخت. در این بیانیه همچنین تاکید شده است: در صورت سوءاستفاده و تهدید امنیت ترکیه توسط گروه های تروریستی و همچنین در صورتی که هر گونه تهدیدی متوجه امنیت ملی ترکیه شود، از تمامی حقوق خود در چارچوب حقوق بین الملل و مجوزی که مجلس کبیر ملت ترکیه داده است، استفاده خواهیم کرد.
وزارت خارجه ترکیه همچنین در این بیانیه ضمن هشدار به شهروندان خود در خصوص سفر به استان های خارج از محدوده کنترل اقلیم کردستان عراق، از تمامی اتباع ترکیه‌ای حاضر در مناطق «دهوک»، «اربیل» و« سلیمانیه» نیز خواست تا هرچه سریعتر آنجا را ترک کنند. در همین حال، « کمال قلیچداراوغلو»، رهبر حزب اپوزیسیون ترکیه از حزب حاکم کشورش خواست که در اتخاذ تدابیر مقابله علیه دولت منطقه‌ای کردستان عراق به دلیل برپایی رفراندوم استقلال خویشتنداری کند.
در چنین شرایطی، رسانه‌های ترکیه‌ای اخبار ضد و نقیضی از بسته شدن گذرگاه مرزی «خابور» با کردستان عراق منتشر کردند. خبرگزاری «آناتولی» اما به نقل از وزیر تجارت ترکیه نوشت که مرز بسته نشده است بلکه تدابیر امنیتی و کنترلی شدیدی بر عبور و مرورها در این گذرگاه اعمال می‌شود.
از سوی دیگر، با تشدید مواضع رهبران ترکیه علیه اقلیم کردستان عراق، ارتش این کشور نیز تحرکات نظامی و رزمایش های خود را در مرزهای شمال عراق و نزدیک اقلیم کردستان این کشور افزایش داد.
همزمان، ارتش ترکیه اعلام کرد که چند پایگاه گروه تروریستی «پ.ک.ک» را در مناطق «زاپ» و «آواسین باشیان» در شمال عراق هدف قرار داده است. درپی این حمله، انبارهای تسلیحات و زاغه مهمات متعلق به «پ.ک.ک» نابود شدند.
تشدید مخالفت ها با همه پرسی
همزمان با برگزاری همه پرسی استقلال کردستان عراق، مخالفت های داخلی و بین المللی با آن نیز افزایش یافت. در این راستا، نخست وزیر عراق در پیامی تلویزیونی که ابتدا با ترجمه کردی و سپس زبان اصلی – عربی – منتشر شد با مردم «کرد» کشورش سخن گفت. وی ضمن انتقاد از «فساد مسئولان کُرد»، اظهار داشت که کشورش هرگز نتایج همه‌پرسی جدایی این منطقه را به رسمیت نخواهد شناخت.حیدرالعبادی گفت : به رغم اینکه منطقه کردستان یک چهارم نفت عراق را دریافت می‌کند ولی حقوق کارمندان این منطقه را پرداخت نکرده‌ است.وی از مردم کردستان خواست بپرسند پول نفتی را که رهبران آنها در این مدت فروخته‌اند به کجا برده اند؟
العبادی در این رابطه، بار دیگر تاکید دولت مرکزی بر حفظ تمامیت ارضی و انجام اقدامات لازم برای حفظ یکپارچگی عراق را یاد آور شد.
نخست‌وزیر عراق همچنین به نیروهای امنیتی دستور داد از شهروندان عراقی که در منطقه کردستان برای بله گفتن به همه‌پرسی تحت فشار قرار گرفته‌اند، حمایت کنند.
متعاقب این دستور العبادی، بخشی از نیروهای الحشد الشعبی راهی شمال شرق صلاح‌الدین شدند .در این رابطه، منابع خبری گفتند: تیپ ۲۳ الحشد الشعبی به دستور العبادی، برای مقابله با هر پیشامد ناگهانی علیه شهروندان عراقی به علت برگزاری همه‌پرسی استقلال کردستان، راهی منطقه «طوزخورماتو» در استان صلاح‌الدین شد.
از طرفی، دولت عراق در بیانیه‌ای از اقلیم کردستان این کشور خواست همه‌ گذرگاه‌های مرزی و فرودگاه‌های این منطقه را تحویل بغداد دهد.بغداد همچنین از کشورهای منطقه خواست خرید نفت از منطقه کردستان عراق را متوقف کنند.
رئیس‎جمهوری عراق نیز اعلام کرد که تصمیم مسعود بارزانی، رئیس منطقه کردستان برای برگزاری همه ‎پرسی «یک‎ جانبه» است.«فواد معصوم» گفت: بارزانی باید به میز مذاکره برگردد.
همچنین، رئیس مجلس عراق در واکنش به همه پرسی اقلیم کردستان گفت: یکپارچگی عراق، نگرانی اصلی ماست و ما از تمامیت ارضی کشور دست نخواهیم کشید.
«سلیم الجبوری» با اشاره به این که خواسته ما آن است که کردها در داخل مرزهای سرزمینی عراق همچنان باقی بمانند، تاکید کرد: درخواست برای همه پرسی اقلیم، درحالی صورت می گیرد که نمایندگان «کرد» پارلمان به حفظ یکپارچگی کشور سوگند خورده بودند.الجبوری با اشاره به اینکه مشکلات عراق با گفتگوهای پیوسته بین گروه های عراقی قابل حل و فصل است، تصریح کرد: اگر یکپارچگی کشور را حفظ نکنیم، همه بازنده ایم. وی همچنین اعلام کرد که همه پرسی اقلیم کردستان عراق بر انتخابات آینده تاثیر خواهد گذاشت.
پارلمان عراق همچنین در واکنش به برگزاری همه‌پرسی اقلیم کردستان، خواستار اعزام نیروهای ارتش این کشور به مناطق مورد مناقشه با اقلیم کردستان شد. پارلمان همچنین از دادگاه قانون اساسی عراق خواست تا موضوع برکناری «فواد معصوم»،رئیس جمهوری این کشور بررسی کند.
«نوری المالکی»، معاون رئیس جمهوری عراق نیز در شدیدترین حمله لفظی به همه پرسی در اقلیم کردستان عراق، از تبعات امنیتی جدایی اقلیم از عراق هشدار داد و به شدت از سیاست های جدایی طلبانه مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان عراق انتقاد کرد. وی گفت: همه پرسی، وحدت و تمامیت ارضی عراق را هدف قرار داده است و تبعات خطرناکی بر آینده عراق و اقلیم به همراه دارد.وی از دولت مرکزی عراق خواست که تمامی تدابیر لازم را برای جلوگیری از تکرار چنین رفتارهای غیر قانونی اتخاذ و «اربیل» را تحریم کند.
ابراهیم جعفری، وزیر خارجه عراق نیز تاکید کرد: هیچ کشوری نیست که با همه پرسی مخالفت نکرده باشد و عراق برآمده از یک روند دموکراتیک بر پایه قانون اساسی است .وی در ادامه افزود: همین نکته بس که اقلیم کردستان عراق از تمامی جهانیان و جهان عرب و سازمان همکاری اسلامی و شورای امنیت و کشورهای غربی تنها مخالفت را در خصوص همه پرسی استقلال شنیده است.
فراکسیون «الاحرار» وابسته به جناح صدر در پارلمان عراق نیز مسئولیت وارد کردن این کشور به موج تنش های شوم در اثر همه پرسی کردستان را متوجه شخص مسعود بارزانی دانست.
سخنان سید «عمار حکیم»
سید «عمار حکیم»، رئیس ائتلاف ملی عراق با انتقاد از برگزاری همه‌پرسی جدایی در کردستان عراق، تأکید کرد: مردم کردستان بیش از همه، از استقلال متضرر خواهند شد.
وی گفت: ما بسیار صبر کردیم و تلاش‌های زیادی برای منصرف کردن رهبران کردستان از برگزاری همه‌پرسی و عمل به قانون اساسی عراق انجام دادیم. سید عمار حکیم که در مراسم عزاداری امام حسین (ع) سخنرانی می‌کرد با انتقاد از اصرار مقامات کردستان بیان داشت: تحمیل یکجانبه دیدگاه‌ها هرگز نتیجه نخواهد داد و همه خواهند دید که مردم کردستان در صورت برگزاری همه‌پرسی، بیشترین ضرر را متحمل خواهند شد.
رئیس ائتلاف ملی عراق، مردم کردستان را مورد خطاب قرار داد و گفت: ما از روی دلسوزی به مردم کردستان می‌گوییم شما دوست ما هستید و جای شما در دل‌های ماست ولی همه‌پرسی استقلال به نتیجه نخواهد رسید.وی پرسید: سازندگی و بازسازی در منطقه کردستان به کدامین اموال بوده، مگر نه این است که با پول نفت عراق بوده است پس چگونه است که ما را الآن به صدام تشبیه می‌کنند و متهم به مشارکت در عملیات انفال می‌شویم؟سید عمار حکیم افزود: رها شدن از این مسائل سخت است؛ چرا که ما همچنان در میانه نبرد با تروریسم و خنجرهای داعش هستیم و الآن خنجر همه‌پرسی نیز به آن اضافه می‌شود؟ وی ادامه داد: کجاست آن وفا و انصاف، کجاست آن شراکت و برادری؟همزمان با این سخنان سید «عمار حکیم»، گردان‎های حزب ‎الله عراق نیز در بیانیه ‎ای اعلام کردند: همه‌پرسی برای جدایی منطقه کردستان از عراق را به رسمیت نمی‎شناسد، زیرا نتایج آن به نفع اسرائیل و شخص بارزانی خواهد بود.
گردان ‎های حزب الله عراق افزودند: بارزانی در نتایج این همه پرسی، دستکاری و تقلب می کند. حزب الله عراق از مردم «کُرد» خواست با این توطئه مقابله و سناریوی جدایی کردستان مخالفت کنند تا عراق به صورت واحد باقی بماند وعراقی‏‎ها در کنار یکدیگر همزیستی مسالمت آمیز داشته باشند.
«هاشم الموسوی»، سخنگوی جنبش «نجباء» عراق نیز که یکی از گروه های الحشد الشعبی به شمار می آید عنوان داشت: دولت مرکزی عراق باید از جایگاه کشور محافظت کرده و اقدامات بازدارنده فوری علیه مسعود بارزانی اتخاذکند.وی در ادامه افزود: ما از حیدر العبادی به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح می خواهیم در استان کرکوک حالت فوق العاده اعلام و یک فرمانده نظامی برای اداره آن تعیین کند. «مقتدا صدر»، رهبر جریان صدر عراق نیز ضمن محکوم کردن برگزاری همه پرسی کردستان عراق، خواستار تسلط بر تمامی گذرگاه‌های عراق شد. وی همچنین در بیانیه ای، خواستار آماده باش کامل نیروهای نظامی و امنیتی در کشور شد. از طرفی، «هادی العامری» دبیرکل سازمان «بدر» عراق، با بیان اینکه برگزاری همه‌پرسی کردستان عراق، توطئه بزرگی علیه وحدت کشور محسوب می‌شود، بر مقابله با آن تأکید کرد.وی گفت: باید مقابل این توطئه بزرگ بایستیم و اجازه ندهیم تا این توطئه به بار بنشیند.عامری افزود: این توطئه وحدت و یکپارچگی عراق را هدف قرار داده و به هر قیمتی شده اجازه نمی‌دهیم تا به سرانجام برسد.
در همین حال، مردم عراق در اعتراض به این برگزاری همه پرسی، در منطقه «الخالص» واقع در استان «دیاله» تظاهرات کردند.تظاهرکنندگان با سر دادن شعارهایی علیه برگزارکنندگان همه پرسی، خواستار توقف فوری آن شدند. در چنین شرایطی، «ولید المعلم»، وزیر خارجه سوریه نیز در سخنانی تأکید کرد: دمشق همه پرسی استقلال اقلیم کردستان از دولت مرکزی بغداد را مردود می داند.وی در این خصوص گفت: ما با هر اقدامی که منجر به تجزیه عراق شود مخالف هستیم و موضع خود را به دولتمردان سوری ابلاغ کرده ایم. ولید المعلم همچنین اظهار داشت: دمشق تنها عراق واحد را به رسمیت می شناسد از سویی، هواپیمایی «قطر ایرویز» کشور قطر نیز پروازهایش را به منطقه کردستان عراق لغو کرد.
حمایت رژیم صهیونیستی از همه پرسی
رژیم اشغالگر قدس علیرغم تمامی مخالفت های داخلی، منطقه ای و بین المللی با همه پرسی استقلال « اربیل»، از برگزاری رفراندوم استقلال کردستان عراق و تجزیه این کشور حمایت کرد.
در این راستا، «نتانیاهو»، نخست وزیر رژیم صهیونیستی، استقلال کردهای عراق را ذخیره‌ای استراتژیک برای اسرائیل خواند. رسانه‌های اسرائیلی از بنیامین نتانیاهو نقل کردند که علت حمایت تل‌آویو از استقلال کردستان از عراق این است که آنها یک ذخیره استراتژیک برای اسرائیل به حساب می‌آیند. در این رابطه، شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد: بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این رژیم یک ماه قبل به اعضای کنگره آمریکا گفته بود که یک علت قانع کننده برای وی و اسرائیل جهت حمایت از کردها وجود دارد و آن عبارت از اینکه کردها طرف‌های همپیمان اسرائیل هستند و در منطقه میان عراق و ترکیه، سوریه و ایران قرار دارند و این مساله یک ذخیره استراتژیک برای اسرائیل به حساب می‌آید. ظهمچنین، کانال ۱۰تلویزیون رژیم صهیونیستی گزارش داد: اسرائیل تنها طرفی است که حمایت کامل خود از همه پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق را اعلام کرده است .
تلویزیون رژیم صهیونیستی همچنین عنوان کرد: به جز اسرائیل هیچ طرف دیگری رسماً و علنا حمایت خود را از همه پرسی جدایی کردستان عراق اعلام نکرده است. از سویی،«فرانکلین گراهام» رهبر فرقه مسیحی ـ صهیونیست آمریکا از ترامپ، رئیس جمهوری این کشور خواست تا از همه پرسی استقلال اقلیم کردستان عراق حمایت کند.در همین حال، شماری از صهیونیست ها با تجمع مقابل سفارت آمریکا در تل آویو و با حمل پرچم های منتسب به اقلیم کردستان عراق ، حمایت خود را از برگزاری همه پرسی در این اقلیم ابراز داشتند.
تحولات میدانی
در تحولات میدانی نیز،وزارت دادگستری عراق اعلام کرد: ۴۲ محکوم به دست داشتن در انفجار  های تروریستی عراق به دار آویخته شده اند.از طرفی،ارتش عراق و نیروهای پیشمرگه یک توافقنامه نظامی در خصوص نبرد آزاد سازی «الحویجه» از اشغال گروه تروریستی داعش امضا کردند.