به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، سخنرانی جنجالی و پرتهدید ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل آخرین پرده موضع گیری های خاص و تبلیغات سیاسی پرهیاهوی رییس جمهوری آمریکا بود؛ اظهاراتی که یکی از مهمترین محورهای آن به ابراز دشمنی با جمهوری اسلامی ایران اختصاص یافت.
شدت و گزندگی حملات ترامپ به تهران و نیز توافق هسته ای ایران و 1+5 چنان بود که رهبر انقلاب آن را نشانه عصبانیت و درماندگی رهبران واشنگتن در برابر ایران دانستند و حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری ادبیات رییس جمهوری آمریکا را جاهلانه، زشت، کینه توزانه، مشحون از غلط و اتهامات بی پایه و نیز دور از شان سازمان ملل خواند.
«علی لاریجانی» رییس مجلس شورای اسلامی نیز در ابتدای جلسه علنی روز یکشنبه (دوم مهرماه) مجلس شورای اسلامی اظهار داشت ظاهرا ترامپ نیم قرن از تحولات دنیا عقب مانده است.
جدا از اظهارنظرهای رسمی از این دست، ابراز نگرانی مقامات و دیپلمات های کشورهای مختلف از جمله اروپایی ها از قاعده گریزی های ترامپ و نیز جدال لفظی که بارها بین رییس جمهوری آمریکا و «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی درگرفته، رفتارهای ترامپ موضوع بررسی و تحلیل های گوناگون قرار گرفته است.
در کشاکش رقابت های انتخاباتی و پس از پیروزی ترامپ، بارها از سوی متخصصان روانشناسی و علوم رفتاری در آمریکا انتشار نامه و درج مطالبی در رسانه های این کشور صورت گرفت؛ نوشته هایی که محتوای آن هشدار در خصوص سلامت روانی رییس جمهوری آمریکا و درگیری وی با بیماری «خودشیفتگی بدخیم» بود.
جست و جو میان گزارش های پرشماری که در روزنامه و رسانه های مختلف و بعضا معتبر در مورد روانشناسی ترامپ انتشار یافته اوصافی چون «برونگرایی شدید»، «چانه زنی خستگی ناپذیر»، «ناسازگاری»، «متمایل به بازیگری» و «خودنمایی» را برای رییس جمهوری آمریکا برمی شمرد.
دیگر ویژگی ترامپ را می توان «خشمی غیرمعمول» دانست که در وجود وی نهادینه شده و گاه شعله ور می شود. همین خشم درآمیخته با «غلیان احساسات» بود که به نوشته برخی رسانه های آمریکایی سبب صدور دستور حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی «الشعیرات» سوریه در اواسط فروردین ماه امسال شد. پس از این حمله، رسانه ها به نقل از چند مقام بلندپایه دولت ترامپ نوشتند وی با دیدن تصاویری از کودکان قربانی سلاح های شیمیایی و به ظن اقدام جنگنده های ارتش سوریه در بمباران شیمیایی دستور هجوم موشکی را صادر کرده است.
نمونه دیگر نمایش خشم رییس جمهوری آمریکا مربوط به تصاویری است که اوایل تابستان در صفحه توییتر او منتشر شد. ترامپ در این تصاویر در حاشیه رینگ کشتی کج، فردی را که لوگوی خبرگزاری «سی.ان.ان» روی سرش نمایش داده می شد مورد ضرب و شتم قرار داد تا عصبانیت خود را از رسانه هایی که دروغگو و متقلب می خواند آشکار سازد.
نگاه برخی رسانه ها به روانشناسی رییس جمهوری آمریکا معطوف به بررسی «زبان بدن» ترامپ در کمپین های انتخاباتی و دیدار وی با مقامات دیگر کشورها بوده است. به عنوان مثال، روزنامه گاردین در اوایل سال جاری میلادی بخش عمده موفقیت ترامپ را مربوط به شیوه های غیرمتعارف حرکات بدن و حالات چهره وی دانست.
چندی پیش هم خبرگزاری «آسوشیتدپرس» در تحلیلی از زبان بدن رییس جمهوری آمریکا کوشید تا ابعاد و زوایای گوناگونی را از روحیات و شخصیت وی نمودار سازد؛ از جمله نحوه دست دادن ترامپ در نخستین دیدار با «امانوئل ماکرون» رییس جمهوری فرانسه نمایشی از تلاش برای قبولاندن قدرت به طرف مقابل از دید تحلیلگران این رسانه بود. در اجلاس خردادماه سران ناتو نیز نوع رفتارهای ترامپ نشانه ناسازگاری، انزوا و در عین حال قدرتنمایی برآورد شد.
نکته دیگری که رفتارهای ترامپ را به دور از قاعده متداول نقش و جایگاه وی به تصویر می کشد مداخله دادن اعضای خانواده در امور ریاست جمهوری است. پس از آنکه «جرد کوشنر» داماد و مشاور ارشد ترامپ به عنوان مسوول مذاکرات سیاسی- اقتصادی آمریکا با برخی از کشورها تعیین شد، تکیه زدن «ایوانکا ترامپ» دختر رییس جمهوری آمریکا بر کرسی او در اجلاسِ تیرماه سران گروه 20 قدرت اقتصادی جهان در هامبورگ خبرساز شد و واکنش های بسیاری را به دنبال داشت. از دید برخی ناظران، رفتارهایی از این دست بی اعتمادی ترامپ به سیاستمداران و دولتمردان آمریکایی و در عین حال گرایشات خانوادگی وی را نمایان می سازد.
نکته دیگری که در مورد شخصیت ترامپ قابل توجه به نظر می رسد رفتارهایی است که بسیاری آن را کودکانه توصیف کرده اند از جمله «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه چند روز پیش مجادله بین ترامپ و کیم جونگ اون را به دعوای دو کودک در مهد کودک تشبیه کرد و خواستار خویشتنداری دو طرف شد. در همین زمینه روزنامه «واشنگتن پست» اواسط مردادماه محتوای مکالمه ترامپ با رییس جمهوری مکزیک را منتشر ساخت که در آن رییس جمهوری آمریکا از همتای مکزیکی اش می خواهد وانمود کند کشورش هزینه های احداث دیوار حائل بین دو کشور را پذیرفته است.
به نوشته این رسانه، ترامپ تصریح کرده هزینه ساخت این دیوار به عنوان یکی از شعارهای انتخاباتی خود را به نحوی تامین خواهد کرد و انتظار دارد رییس جمهوری مکزیک دیگر در این باره مخالفتی به عمل نیاورد.
با توجه به آنچه گفته شد ترامپ را می توان پدیده ای منحصر به فرد در دنیای سیاست به شمار آورد که بر حسب عوامل مختلف یا شاید اتفاق رهبری ایالات متحده آمریکا به عنوان رهبر خودخوانده سلسله مراتب بین المللی را در دست گرفته است. تصمیمات ترامپ اما الزاما به معنای رفتار سیاست خارجی آمریکا نخواهد بود.
نظریه پردازانی چون «جیمز روزنا» از عناصر گوناگون در تصمیم سازی سیاست خارجی دولت سخن به میان می آورند که عبارتند از متغیر فرد به عنوان اصلی ترین مقام تصمیم گیرنده، نقش به معنای هنجارها و قواعد حاکم بر جایگاه تصمیم گیرنده، ساختار و فرایند سیاستگذاری نظام سیاسی، محیط ملی به معنای افکار عمومی، مقدورات و محذورات کشور و نیز محیط بین المللی. به همین خاطر نقش ترامپ را باید جزیی از فرایند شکل گیری سیاست خارجی واشنگتن به حساب آورد. البته این به معنای نفی رفتارشناسی ترامپ برای پیش بینی تصمیمات وی نیست و از این طریق حتی می توان برای مهار رییس جمهوری پرحاشیه آمریکا چاره جویی کرد.

پژوهشم**9279**1601**خبرنگار: سید محمد موسی کاظمی **انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearchهمراه شوید.