به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، رویکردهای رئیس جمهوری آمریکا برای هیچ کارشناس سیاسی یا تحلیلگر رسانه ای قابل پیش بینی نیست. اگرچه نزدیکان وی همچون «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه و «نیکی هیلی» نماینده کاخ سفید در سازمان ملل همواره اعلام می کنند ترامپ تصمیم خود را گرفته است اما هنوز موضع و خط مشی آمریکا در این زمینه مشخص نیست.

**از پاره کردن برجام تا انجام دوباره آن
گویا تاکنون مقام های ارشد ایالات متحده به هیچ نتیجه ای برای تصمیم گیری نهایی در مورد برجام نرسیده اند یا اگر به راهکاری دست پیدا کرده اند نسبت به موفقیت آن تردید فراوان دارند. در خلال چند ماه اخیر رئیس جمهوری آمریکا از تصمیم برای پاره کردن برجام ابتدا به کناره گیری از آن و اکنون به گفت وگوی دوباره با ایران رسیده است. حال آنکه مقام های کشورمان آشکارا همه خط مشی های کاخ سفید را رد کرده اند.
تارنمای خبری تحلیلی محافظه کار«Townhall» در گزارشی با عنوان «سرگیجه خطرناک ترامپ بر سر توافق هسته ای با ایران» آورد: هنگامی که بحث توافق هسته ای مطرح می شود، دولت ترامپ به مجموعه از خواسته های متضاد و درهم تبدیل می شود. ترامپ در سازمان ملل برجام را بدترین توافق تاریخ ایالات متحده عنوان کرد اما به رغم این امر، تاکنون توافق برجام دوبار مورد تایید کاخ سفید قرار گرفته است. از سوی دیگر بسیاری از اعضای 1+5 هم قبول دارند ایران به توافق پایبند است و حتی آمریکا نیز این موضوع را تاحدود زیادی پذیرفته است.
همچنین به گفته تحلیلگران، اگر ترامپ برجام را مورد تایید قرار ندهد، توافقی را نقض کرده است که حتی بازرسان بین المللی هم بر درستی رفتار ایران در چارچوب آن صحه گذاشته اند. در چنین شرایطی رئیس جمهوری آمریکا این نکته را به ایران و دیگر طرف های توافق نشان می دهد که رویکرد واشنگتن نامناسب و غیرقابل درک است.
جالب اینجاست که همزمان از کاخ سفید سخن از گفت وگوهای بیشتر با ایران به گوش می رسد. به بیان کارشناسان، در حالی که همین توافق به درستی اجرا نشده است ایران چه نیازی خواهد دید که توافق دیگری را به امضا برساند. به نوشته رسانه های غربی اگر ترامپ به این رویه در قبال برجام ادامه دهد باید شاهد پیشرفت سریع برنامه های ایران بود. به نوشته این گزارش، توافق هسته ای با ایران پس از ارزیابی دیگر گزینه ها به هیچ عنوان بد نیست.
تارنمای روزنامه «کریستن ساینس مونیتور» نیز نوشت: گرچه رئیس جمهوری آمریکا مدت ها است که توافق هسته ای را تهدید می کند اما گویا گزینه دیگری را در پیش گرفته است و می خواهد ضمن تایید برجام، بر دیگر متحدان خود برای تغییر در این توافق فشار بیاورد.
این گونه به نظر می رسد که آمریکا می خواهد برخی از متحدان خود در هفت کشور دخیل در توافق را با خود همراه سازد. این روزنامه با بیان اینکه تاکنون بیشتر خط مشی های ترامپ در حد حرف بود، آورده است: با این حال بسیاری از مقام های رسمی در کنار تحلیلگران منطقه ای اعتقاد دارند اظهارات تند رئیس جمهوری آمریکا به معنی اقدام عملی وی برای بیرون کشیدن از توافق نیست.
ترامپ در راستای رویکرد جدید خود( تکرار مذاکره)، تلاش خواهد کرد تا انسجام جامعه جهانی در حمایت از برجام را دچار خدشه کند. البته هدف وی آغاز گفت وگو در همه جنبه های توافق 2015 نیست و برخی موضوع های خاص را هدف گرفته است.

**مخالفت جدی اروپا و روسیه با تکرار مذاکره
کاخ سفید در ادامه همین بهانه جویی ها، اکنون موضوع مذاکرات دوباره با ایران را مطرح کرده است. مقام های ارشد ایران مخالفت صریح خود را با این موضوع اعلام کرده اند؛ رئیس جمهوری ایران نیز در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد که این توافق از سوی شورای امنیت تایید شد و سرنوشت آن نمی تواند از سوی یک یا دو کشور تعیین شود.
گذشته از این حتی مقام های کشورهای عضو 1+5 هم با این امر مخالفت می کنند. «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرده است که هیچ نیازی به گفت وگوهای دوباره با ایران بر سر توافق هسته ای وجود ندارد زیرا این توافق به موضوع هسته ای پرداخته است. به نوشته تارنمای «یورواکتیو» وی گفت: ما همگی توافق کردیم و همه طرف ها در حال اجرای توافق هستیم.
نخستین دیدار «رکس تیلرسون» و «محمدجواد ظریف» وزرای امور خارجه آمریکا و ایران به همراه دیگر اعضای این توافق هم در نیویورک برگزار شد اما نتیجه ای از این نشست حاصل نشد. استدلال موگرینی که مسئول نشست وزیران امور خارجه 1+5 با ایران بود، این است که راه اندازی دوباره مذاکرات وقتی که جهان با تهدید کره شمالی روبرو است «غیرعقلانی» است.
بخش انگلیسی «صدای آمریکا» نیز در گزارشی از مخالفت روسیه با انجام دوباره گفت وگوها با ایران خبر داد و نوشت: «سرگی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه توافق با ایران را موضوعی تمام شده دانست که از سوی شورای امنیت نیز مورد تایید قرار گرفته است. وی انجام دوباره مذاکرات را بی توجهی به برجام تفسیر کرد.

**بهانه جویی شرم آور آمریکا
تنها استدلالی که برای نقص در این توافق از سوی آمریکا بیان می شود این است که توافق مسیر هسته ای شدن ایران را به طور کامل نبسته است. ترامپ ادعاهای بسیار زیادی را در مورد ایران مطرح کرد اما پس از مدتی آن ها را پس گرفت یا تعدیل کرد.
تارنمای نشریه «اسلیت» در گزارشی نوشت دونالد ترامپ هیچ دلیل مناسبی برای تجاوز به توافق هسته ای ندارد. دلایلی که دولت وی ارائه می کنند نادرست هستند و حتی امنیت را برای آمریکا به ارمغان نمی آورند. گرچه رئیس جمهوری آمریکا تصمیم خود را برای خروج از توافق هسته ای گرفته است اما همه منطق و استدلالی را که مشاوران نزدیک وی برای توجیه این اقدام بیان می کنند ظاهری و خودتخریبی هستند.
این گزارش با اشاره به این موضوع که اولویت برجام تایید پایبندی ایران به توافق هسته ای بود، افزود: اگر آمریکا در زمینه عادی سازی شرایط جدی بود می بایست به بانک های ایرانی کمک کند تا بتوانند فعالیت خود را با استانداردهای جهانی هماهنگ کنند. اما این اتفاق رخ نداد.
به نوشته این نشریه، بهانه آفرینی مقام های آمریکا به نحو شرم آوری نامطلوب است زیرا توافق هسته ای با ایران توافقی دقیق بوده است. در این شرایط حتی اگر ترامپ به اعتمادسازی علاقه ای ندارد باید به منافع ملی آمریکا بیشتر فکر کند و آن را تضعیف نکند.

پژوهشم**9130 **1601**خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.