به گزارش ایسنا، برخلاف کشورهای پیشرفته، عوامل متعددی وجود دارد که مانع شکوفایی کارآفرینی در کشورهای کمتر توسعه‌یافته مانند ایران شده است و وضعیت کارآفرینی در این کشورها خوب نیست و عملاً این مهم چندان نقشی در توسعه آنها ندارد. 

ترکیب جمعیتی جوان کشور، ضرورت ایجاد فرصتهای شغلی و نیز نوسان بهای نفت سه عامل عمده ای هستند که موجب می شوند سیاستگذاران و تصمیم سازان کلان کشور به منبع درآمد سهل الوصول دیگری به جز نفت بیندیشند و بی شک آن منبع جز ابتکار، خلاقیت و نوآوری چیز دیگری نیست. 

اکنون در عرصه جهانی، افراد خلاق، نوآور و مبتکر به عنوان کارآفرینان منشا تحولات بزرگی در زمینه‌های صنعتی، تولیدی و خدماتی شده‌اند و از آنها نیز به عنوان قهرمانان ملی یاد می‌شود. چرخهای توسعه اقتصادی همواره با توسعه کارآفرینی به حرکت درمی‌آید. در اهمیت کارآفرینی همین بس که طی بیست سال (1980 - 1960) در یکی از کشورهای جهان سوم (هند) تنها 500 موسسه کارآفرینی شروع به کار کرده‌اند و حتی بسیاری از شرکتهای بزرگ جهان برای حل مشکلات خود به کارآفرینان روی آورده‌اند. 

علیرضا دریکوند، کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی و مدرس دانشگاه علمی کاربردی لرستان درخصوص وضعیت کارآفرینی در ایران و موانع پیش روی آن گفت: فقدان مهارت در فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار از عمده عوامل بیکاری است. 

وی اضافه کرد: این فارغ‌التحصیلان توقعشان بر این است که فقط با مدرک دانشگاهی می‌توانند موفق به ایجاد اشتغال و یافتن منبع درآمدزایی بشوند، در صورتی که واقعیت چیز دیگری است، به طوری که حتی برخی دارندگان مدارک عالیه نیز به درد بیکاری مبتلا شده و برای خود گزینه حذف مدرک در ازای استخدام با حقوق اندک را برگزیده‌اند و این مسأله به گونه‌ای است که گویی جوانان فارغ‌التحصیل بی‌توجه به نیاز بازار راه دیگری را می‌روند و به هنگام فارغ‌التحصیل شدن با نیازهای بازار کار بیگانه‌اند. 

این کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی افزود: برخی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نیز همچنان به پای مدرک خود می‌مانند به امید روزی که آگهی استخدام‌های پیاپی دریچه‌ای به رویشان بگشاید اما در بسیاری موارد فقدان مهارت‌های نوین و بازارمحور، تک‌بعدی و نداشتن مهارت‌های متنوع، توقعات و توهمات ناشی از انتظارات اجتماعی و خانوادگی از افراد، جذب بازارکار شدن، اشتغال و درآمدزایی را برایشان دشوار کرده است. 

وی با اشاره به اینکه عصر مدرک‌گرایی گذشته و عصر کارآفرینی سال‌هاست که شروع شده است، یادآور شد: خصوصیت عصر کارآفرینی این است که جویندگان کار علاوه بر مدرک باید مهارت‌های موردنیاز بازارکار، مهارت‌های فردی و بین فردی، کار تیمی، مهارت‌های متقاعد کردن، نوآوری، خلاقیت، امید، شناخت محیط، سازگاری مدیریت برخورد و شناخت فرصت و ایجاد آن را داشته باشند. 

خاطرات کارآفرینان موفق مطالعه شود 

دریکوند خاطرنشان کرد: متأسفانه بسیار دیده می‌شود که دانش‌آموختگان از رشته تحصیلی خود یک سری محفوظات می‌دانند که منطبق با کاربرد رشته در بازار نیست و این قضیه حتی در رشته‌های تخصصی و فنی که در آمار بیکاری رشته‌های دانشگاهی در رتبه‌های اول هستند، صدق می‎کند.  یکی از روش‌های توصیه شده برای کارآفرین شدن خواندن خاطرات کارآفرینان موفق است. 

این کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی اظهار کرد: واقعیت این است که موفقیت راهی طولانی، دشوار و پرزحمت است و چه فراوانند آنان که در این راه موفق نمی‌شوند. عده‌ای در این راهِ موفقیت جزو تماشاگرانند و افرادی در این راه بازنده‌اند و عده کمی موفق می‌شوند و برخلاف آنچه که تصور می‌شود، موفقیت یک‌شبه به وجود نمی‌آید. 

توقع موفقیت زودهنگام و سهل‌الوصول، یک بیماری است 

دریکوند با اشاره به اینکه در علم مدیریت توقع موفقیت زودهنگام و سهل‌الوصول خود یک بیماری است، ادامه داد: راه موفقیت شکست هم دارد، نیاز به تمرین و ممارست، تحمل و تعهد در راه رسیدن به هدف دارد. 

این مدرس کارآفرینی یادآور شد: باید به خودمان و جوانان جویای کار یادآوری کنیم که برای موفقیت در راه کارآفرینی باید ابتدا مدیریت بر خود را بیاموزند؛ مدیریت بر رفتار، کردار، هیجانات، احساسات، عملکردها، تعیین هدف زندگی و مسیر رسیدن به هدف و اینکه در این مسیر چه اقداماتی را باید انجام داد. 

کارآفرینی در کشور یتیم است 

مجید ایزدی، رئیس کانون کارآفرینی کشور در این باره گفت: متأسفانه مبحث کارآفرینی در کشور یتیم است و در 12 هزار قانون مختلف مجلس شورای اسلامی حتی یک بار هم واژه کارآفرینی قید نشده است. 

وی ادامه داد: شرایط مطلوبی برای کارآفرینی و کارآفرینان در کشور وجود ندارد و متأسفانه مسئولان دولتی در این رابطه همراهی نکرده‌اند. هیچ برنامه کامل، جامع و استراتژیکی در زمینه کارآفرینی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی وجود ندارد. در تمام دنیا کارآفرینان مبنای کاری هستند و خط مشی کشور را تعیین می‌کنند. 

مفهوم کارآفرینی در ایران درست تعریف نشده است 

حسین سلاحورزی، نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در این باره گفت: متأسفانه کارآفرینی نتوانسته است در فرایند توسعه کشور نقش ایفا کند. 

وی با بیان اینکه نزدیک 15 سال است که مفهوم کارآفرینی در کشور ترویج یافته است، افزود: اولین خطا و ظلمی که در کشور به بحث کارآفرینی شد، در تعریف مفهوم آن بود. درواقع در ایران مفهوم بسیط کارآفرینی به اشتغالزایی و ایجاد شغل تنزل پیدا کرد. 

سلاح‌ورزی با اشاره به اینکه در گذشته اغلب ما در مقابل مفهوم کارآفرینی ذهنمان به سمت ایجاد شغل می‌رود، تصریح کرد: این در حالیست که اشتغالزایی تنها یکی از ابعاد کارآفرینی است و مفهوم کارآفرینی توأم با خلاقیت، نوآوری و پذیرش ریسک است. 

مهاجرت سالانه 20 هزار نفر از استان‌های زاگرس‌نشین به دلیل بیکاری

هوشنگ بازوند، استاندار لرستان با تأکید بر این نکته که کارآفرین صرفاً به دنبال ایجاد شغل نیست، در این رابطه گفت: مادامی که درون‌زا بودن اقتصاد را تقویت نکنیم، نمی‌توانیم به اهدافمان نائل شویم. 

بازوند با اشاره به اینکه سالانه 20 هزار نفر از استان‌های زاگرس‌نشین ناگزیرند به خاطر بیکاری از سرزمین‌هایشان کوچ کنند، ادامه داد: حضور و فعالیت کارآفرینان در این استان‌ها به ایجاد اشتغال و جلوگیری از مهاجرت کمک می‌کند. 

در گذشته آموزش و پرورش، مأموریت اصلی دانشگاه‌ها بوده و به مرور زمان با بروز تحولاتی ازجمله کاهش اعتبارات ملی دانشگاه‌ها و پدیدار شدن نقش‌های جدید برای این مراکز آموزشی در نظام تولید این مسئولیت به تدریج تغییر یافته است به طوری که امروزه بحث دانشگاه‌های نسل سوم(کارآفرین) در کشورهای کمترتوسعه‌یافته و دانشگاه‌های نسل چهارم در کشورهای پیشرفته مطرح است. 

لزوم ترویج کارآفرینی دربین خانواده‌ها

سعید فرح‌بخش، رئیس دانشگاه علمی کاربردی لرستان نیز در این رابطه تأکید بر ضرورت لزوم ترویج کارآفرینی در بین خانواده‌ها گفت: کارآفرینی فرهنگی است که از خانواده شروع و در دوران مدرسه و دانشگاه نهادینه می‌شود. 

وی با بیان اینکه توسعه کشور در گرو اشتغال است، تصریح کرد: ایجاد اشتغال نیز به خلاقیت بستگی دارد؛ کشورهای توسعه‌یافته این مرحله را طی کرده و به زیرساخت‌های اقتصادی در سیستم‌های آموزشی در مقاطع مختلف توجه خاصی داشتند و به محیط‌های آموزشی و دانشگاهی نگاه عمیق‌تر در حوزه کارآفرینی دارند.

فرح‌بخش ادامه داد: درواقع کارآفرینی فضا و شرایطی است که افراد، دانشجویان و دانش‌آموزان در مقاطع مختلف باید آن را تجربه کنند و زمان آن رسیده است که در بین خانواده‌ها، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها فرهنگ کارآفرینی نهادینه شود.  یکی از نقش‌های کارآفرینی ایجاد شرایطی است که منجر به توسعه و پیشرفت کشور شود. کشوری پیشرفت نمی‌کند مگر اینکه دانش‌آموزان، دانشگاهیان و جوانان آن با مشارکت خلاقانه و ورود به عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی فعالیت کنند. 

وی افزود: علاوه بر خلاقیت، جسارت نیز مهم است. کارآفرینان می‌توانند سرمایه‌های سرگردان را ساماندهی کرده و به سمت توسعه هدایت کنند که منجر به ایجاد اشتغال و تولید در کشور خواهد شد. هدایت ایده‌ها به سمت پیشرفت با توجه به شعار سال منجر به تولید اشتغال و کارآفرینی که زمینه‌ساز توسعه متوازن همه‌جانبه است، خواهد شد. 

تبدیل تهدید بیکاری فارغ‌التحصیلان با کمک ایده‌های کارآفرینان به فرصت 

رئیس دانشگاه علمی کاربردی لرستان اظهار کرد: با توجه به مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بیکاری فارغ‌التحصیلان کشور می‌توان با استفاده از طرح‌ها و ایده‌های کارآفرینان این تهدید را به فرصت تبدیل کرد. 

وی گفت: عمل‌گرایی لازمه کارآفرینی است و زمینه کارآفرینی در دانشگاه‌های ایران ضعیف است که باید آن را تقویت کنیم. 

با توجه به نقش و اهمیت کارآفرینی و سابقه درخشان کارآفرینان در توسعه بسیاری از کشورها و با توجه به مشکلات اقتصادی زیادی که کشور ما با آن مواجه بوده، ترویج و اشاعه مفهوم کارآفرینی، بسترسازی برای فرهنگ حامی کارآفرینی و مهمتر از همه تربیت افراد (به ویژه تحصیلکردگان) کارآفرین سازمانی برای تمامی جوامع بــه خصوص برای جوامع درحال توسعه ای مانند ایران از اهمیت و ضرورت حیاتی برخوردار است. 

گزارش از ساناز رباطی خبرنگار ایسنا 

انتهای پیام