دورخیز ریاض

دولت عربستان در شرایطی که خود درگیر جنگ یمن و کشمکش سیاسی با قطر بود سعی کرد با یک دورخیز جدید در تحولات سوریه ایفای نقش کند. به همین منظور ریاض از سه هیات معارضان دعوت کرد تا مذاکرات مثمر‌ثمری را طی چند روز در ریاض داشته باشند. یکی از هیات‌ها به رهبری قدری جمیل از طرف مسکو آمده بود. هیات دوم به رهبری جمال سلیمان از سوی قاهره و هیات سوم به رهبری جورج صبرا از طرف ریاض آمدند. دستور کار اصلی این نشست‌ها بررسی راهکارهای تدوین یک قانون اساسی جدید برای سوریه و نیز تعیین تکلیف جایگاه بشار اسد رئیس‌جمهور کنونی در دوران انتقالی بود.

پیش‌تر استفان دی‌میستورا، فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه از گروه‌های مخالف سوری خواسته بود هیات مشترکی را برای تعیین استراتژی مذاکرات در آینده تعیین کنند. مذاکراتی که به گفته دی میستورا «عمل‌گراتر» از گذشته باشد. این مذاکرات قرار است در آینده در ژنو برگزار شود. تاکنون هشت دور مذاکرات مخالفان سوری در ژنو نتیجه‌ای در بر نداشته است. به موازات این تحولات مذاکراتی در آستانه جریان دارد که زیر نظر ایران و روسیه است. این مذاکرات تاکنون موفق شده در بخش‌هایی از سوریه آتش بس برقرار کرده و در مناطق زیادی شعله‌های جنگ را خاموش سازد. عربستان سعودی به جای همکاری و کمک به مذاکرات آستانه تلاش می‌کند با زدن ساز مخالف خود بحران سوریه را مدیریت کند .

علت شکست مذاکرات

احمد رمضان، یکی از اعضای هیات مخالفان سوری می‌گوید، نمایندگان گروه مورد حمایت مسکو، از امضای هر طرحی دال بر کناره‌گیری اسد و این که او هیچ نقشی در دولت انتقالی نداشته باشد، سرباز زدند. رمضان افزود: تا حد زیادی توافق میان هیات مذاکرات و هیات گروه مورد حمایت قاهره به دست آمد، اما نمایندگان گروه مورد حمایت مسکو بدون تلاش برای ملحق کردن نمایندگانی از دو گروه به هیات مذاکرات سختگیری کردند. سرنوشت اسد، نقطه اختلاف گروه‌های مخالف سوری است. هیات مخالفان برای مذاکرات که تحت حمایت عربستان است، بر کناره گیری اسد اصرار دارد اما دو گروه دیگر موضع نرم‌تری دارند.

پیش از نشست ریاض، یک مسئول بلندپایه سعودی از هماهنگی ریاض و مسکو درباره سوریه استقبال کرد و آن را تحولی مهم خواند. وی ادعا کرد، گروه‌های معارض سوری در تلاش هستند، تیم واحدی را برای شرکت در مذاکرات آتی ژنو در ماه اکتبر تشکیل دهند. جلسات مشترک گروه مخالفان سوری (تریبون ریاض، مسکو و قاهره) چندین ساعت در ریاض ادامه یافت و در مجموع سه جلسه برگزار شد. حتی در یکی از این جلسات، عادل المردود، سرپرست وزارت خارجه عربستان در صدر تیم دیپلماتیک وزارت خارجه این کشور حضور پیدا کرد. هرچند ابتدا گفته می‌شد گروه‌های مذکور برسر تدوین یک قانون اساسی جدید توافق کرده اند و تنها بر سر سرنوشت بشار اسد با هم اختلاف دارند اما سرانجام معلوم شد، حتی برسر تدوین یک قانون اساسی جدید توافقی حاصل نشده است، زیرا گروه وابسته به مسکو گفته بود، قانون اساسی فعلی باید ملاک عمل قرار گرفته و در مواردی اصلاح شود.

هیات مورد حمایت مسکو با این که رئیس‌جمهوری سوریه در دوره انتقالی نقشی نداشته باشد، مخالفت کرد. جالب این که مخالفان سوری حتی موفق به تشکیل هیاتی واحد برای مشارکت در نشست آتی ژنو نشدند .

تحولات میدانی سوریه

همزمان با نشست بی‌حاصل ریاض، نیروهای ارتش سوریه و متحدانش از زمین و هوا تروریست‌های تکفیری را تحت تعقیب قرار داده‌اند و هر روز شکست تازه‌ای بر آنها تحمیل می‌کنند. به گزارش خبرگزاری صدا و سیما از تدمر، در نبرد سنگین ارتش و نیروهای مقاومت سوریه با تروریست‌های تکفیری داعش ـ که نزدیک به یک هفته به طول انجامید ـ مسیر استراتژیک تی 3 به تی 2 آزاد شد. ارتش سوریه و نیروهای هم‌پیمان به پیشروی در عمق منطقه بادیه ادامه دادند و بر دامنه مناطق تحت سیطره خود در ریف شرقی حمص افزودند.

در جریان این عملیات‌ها، تلفات جانی بسیاری به داعش وارد و انبارهای مهمات آنان در مناطق کوهستانی شرق حمص منهدم شد. نیروهای سوری دو روز پیش کنترل شهرک مهم حمیمه در ریف شرقی حمص را به دست گرفتند؛ شهرکی که از حیث ارتباطی بسیار اهمیت دارد. ارتش سوریه، روز جمعه گذشته مرحله نخست عملیات نظامی خود به سمت ریف جنوبی رقه، ریف شرقی حماه و ریف شرقی حمص را تکمیل و داعش را در منطقه عقیربات در ریف شرقی حماه محاصره کرد.