سيمين جم
مقام معظم رهبري بارها به مناسبت‌هاي مختلف در فرمايشاتشان درباره اهميت حفظ و صيانت از زبان فارسي و همچنين ضرورت ترويج آن در جهان تأكيد كرده‌اند.
مقام معظم رهبري، انقلاب اسلامي ايران را مروج زبان فارسي مي‌دانند و به زبان دوم دانشگاهي شدن فارسي در نقاطي از دنيا به بركت انقلاب اشاره مي‌كنند و در عين حال معتقدند كه زبان فارسي، حامل و رسانه پيام انقلاب است.
پژوهش خبري صدا و سيما بهمن ماه سال گذشته در بررسي و جمع‌بندي بيانات رهبر معظم انقلاب درباره «اهميت زبان فارسي» شش شاخص مهم را احصا كرده بود كه دقت در آنها بسيار جالب توجه و راهنماي خوبي براي تلاش در حوزه ترويج زبان فارسي است.
شاخص اول درباره «نفوذ و جاذبه زبان فارسي» است. رهبر معظم انقلاب به گسترده بودن نفوذ زبان فارسي در گذشته و مرز زبان فارسي از چين تا روم و آسياي صغير و ريشه داشتن زبان فارسي در تاجيكستان و هند و پاكستان و مصر و تركيه اشاره و تأكيد مي‌فرمايند كه نفوذ زبان فارسي طبيعي است نه سياسي.
«ظرفيت كم‌نظير زبان فارسي»، شاخص ديگري است كه از بيانات رهبر معظم انقلاب به دست مي‌آيد. رهبر انقلاب در اين باره ضمن اشاره به لزوم بهره‌گيري از ظرفيت تركيب‌پذيري استثنايي زبان فارسي، درباره بي‌سليقگي در ساخت تركيب‌هاي جديد هشدار مي‌دهند. ايشان همچنين زبان فارسي را نماد هويت ملي و مليت ايران و منتقل‌كننده فرهنگ مي‌دانند.
از هشدارها و توصيه‌هاي رهبر معظم انقلاب همچنين شاخص بسيار مهم «لزوم مراقبت از زبان فارسي» به دست مي‌آيد. ايشان با ابراز نگراني فراوان در خصوص تهاجم به زبان فارسي، درباره انحطاط آن هشدار مي‌دهند و توصيه‌هايي مي‌كنند كه برخي از آنها عبارتند از: اختصاص مكان و ضوابطي براي پالايش درست زبان فارسي، فارسي‌گويي شاعران در شعر، ننوشتن اسم فارسي با خط لاتين، درست ياد دادن زبان فارسي به فرزندان از كودكي، پرهيز از غلط‌گويي و تركيبات گرته‌برداري شده، پيشگيري از جزو زبان شدن غلط‌ها و تقويت فرهنگستان زبان.
«رسانه و زبان فارسي و اهميت فراوان زبان فارسي در راديو و تلويزيون» شاخص ديگري است كه از بيانات رهبر معظم انقلاب درباره زبان فارسي استخراج شده است. رهبر معظم انقلاب در اين باره به محورهاي مهمي اشاره مي‌كنند كه برخي از آنها عبارتند از: كاربرد درست زبان در برنامه‌هاي زنده، تعيين معيارهايي براي پرهيز از غلط‌گويي و غلط‌نويسي، تأمين راقي‌ترين سطح اداي فارسي در خبر و تفسير و...، لزوم گماشتن ويراستار در بخش‌هاي خبري.
«زبان علم شدن فارسي» نيز چندين بار در بيانات رهبر معظم انقلاب تأكيد شده است. ايشان به لزوم برنامه‌ريزي براي تبديل كردن زبان فارسي به زبان علم اشاره و تصريح مي‌كنند توليد علم در كشور براي افزايش نفوذ زبان فارسي بسيار مؤثر است. «تأثير انقلاب بر ترويج زبان فارسي» شاخص ديگر مورد نظر رهبر معظم انقلاب است. ايشان انقلاب اسلامي ايران را مروج زبان فارسي مي‌دانند و به زبان دوم دانشگاهي شدن فارسي در نقاطي از دنيا به بركت انقلاب اشاره مي‌كنند و در عين حال معتقدند كه زبان فارسي، حامل و رسانه پيام انقلاب است.
همانطور كه در كلام مقام معظم رهبري آمده است: امروز ملت‌هاي دنيا سعي مي‌كنند موجودي‌هاي خود را در همه زمينه‌هاي علمي، معرفتي و فلسفي از طريق زبان‌هاي خود به ديگر ملت‌ها معرفي كنند، ملت ايران نيز زماني مي‌تواند به اين هدف نائل آيد كه زبان فارسي بتواند در دنيا جايگاه شايسته‌اي براي خود بيابد. گسترش جغرافيايي و رواج اين زبان در دنيا متوقف بر اين است.
تأكيدات و بيانات رهبر معظم انقلاب درباره اهميت زبان فارسي حداقل به بيش از 20 سال پيش برمي‌گردد تا جايي كه ايشان در ديدار با جمعي از استادان ادبيات فارسي در كشورهاي مشترك‌المنافع در هجدهم بهمن سال 72 بار فرهنگي زبان فارسي را در فرهنگ و تمدن جهاني در خود توجه دانستند و فرمودند: اين بار حقيقي وجود دارد كه در ميراث‌هاي فرهنگي ملت‌ها آنچه كه به زبان فارسي در دسترس انسان‌ها وجود دارد از بسياري از زبان‌هاي ديگر بيشتر است و زبان فارسي رايج حدود هزار و 200 سال ذخيره فرهنگي برجسته دارد كه مي‌توان از آن براي پيشبرد فرهنگي بشري استفاده كرد و به آن غنا بخشيد.
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي همچنين در شانزدهم دي سال 74 در ديدار با اعضاي مجمع بين‌المللي استادان زبان فارسي از زبان فارسي به عنوان رمز هويت ملي نام بردند و فرمودند: زبان فارسي در واقع جويبار پرفيض از گنجينه عظيم مواريث فرهنگي ايرانيان و ملت‌هاي فارسي زبان است و براي ملت‌هاي ديگر نيز پديده‌اي بسيار بزرگ و شكوهمند محسوب مي‌شود. گفتني است با توجه به اهميت صيانت از زبان فارسي و تأكيدات روشنگرانه مقام معظم رهبري در اين زمينه كتابي با عنوان «كلمه طيبه»، شامل گزيده‌اي از بيانات رهبر معظم انقلاب در اهميت گسترش زبان و ادبيات فارسي در جهان، منتشر شده است.
∎
مقام معظم رهبري بارها به مناسبت‌هاي مختلف در فرمايشاتشان درباره اهميت حفظ و صيانت از زبان فارسي و همچنين ضرورت ترويج آن در جهان تأكيد كرده‌اند.
مقام معظم رهبري، انقلاب اسلامي ايران را مروج زبان فارسي مي‌دانند و به زبان دوم دانشگاهي شدن فارسي در نقاطي از دنيا به بركت انقلاب اشاره مي‌كنند و در عين حال معتقدند كه زبان فارسي، حامل و رسانه پيام انقلاب است.
پژوهش خبري صدا و سيما بهمن ماه سال گذشته در بررسي و جمع‌بندي بيانات رهبر معظم انقلاب درباره «اهميت زبان فارسي» شش شاخص مهم را احصا كرده بود كه دقت در آنها بسيار جالب توجه و راهنماي خوبي براي تلاش در حوزه ترويج زبان فارسي است.
شاخص اول درباره «نفوذ و جاذبه زبان فارسي» است. رهبر معظم انقلاب به گسترده بودن نفوذ زبان فارسي در گذشته و مرز زبان فارسي از چين تا روم و آسياي صغير و ريشه داشتن زبان فارسي در تاجيكستان و هند و پاكستان و مصر و تركيه اشاره و تأكيد مي‌فرمايند كه نفوذ زبان فارسي طبيعي است نه سياسي.
«ظرفيت كم‌نظير زبان فارسي»، شاخص ديگري است كه از بيانات رهبر معظم انقلاب به دست مي‌آيد. رهبر انقلاب در اين باره ضمن اشاره به لزوم بهره‌گيري از ظرفيت تركيب‌پذيري استثنايي زبان فارسي، درباره بي‌سليقگي در ساخت تركيب‌هاي جديد هشدار مي‌دهند. ايشان همچنين زبان فارسي را نماد هويت ملي و مليت ايران و منتقل‌كننده فرهنگ مي‌دانند.
از هشدارها و توصيه‌هاي رهبر معظم انقلاب همچنين شاخص بسيار مهم «لزوم مراقبت از زبان فارسي» به دست مي‌آيد. ايشان با ابراز نگراني فراوان در خصوص تهاجم به زبان فارسي، درباره انحطاط آن هشدار مي‌دهند و توصيه‌هايي مي‌كنند كه برخي از آنها عبارتند از: اختصاص مكان و ضوابطي براي پالايش درست زبان فارسي، فارسي‌گويي شاعران در شعر، ننوشتن اسم فارسي با خط لاتين، درست ياد دادن زبان فارسي به فرزندان از كودكي، پرهيز از غلط‌گويي و تركيبات گرته‌برداري شده، پيشگيري از جزو زبان شدن غلط‌ها و تقويت فرهنگستان زبان.
«رسانه و زبان فارسي و اهميت فراوان زبان فارسي در راديو و تلويزيون» شاخص ديگري است كه از بيانات رهبر معظم انقلاب درباره زبان فارسي استخراج شده است. رهبر معظم انقلاب در اين باره به محورهاي مهمي اشاره مي‌كنند كه برخي از آنها عبارتند از: كاربرد درست زبان در برنامه‌هاي زنده، تعيين معيارهايي براي پرهيز از غلط‌گويي و غلط‌نويسي، تأمين راقي‌ترين سطح اداي فارسي در خبر و تفسير و...، لزوم گماشتن ويراستار در بخش‌هاي خبري.
«زبان علم شدن فارسي» نيز چندين بار در بيانات رهبر معظم انقلاب تأكيد شده است. ايشان به لزوم برنامه‌ريزي براي تبديل كردن زبان فارسي به زبان علم اشاره و تصريح مي‌كنند توليد علم در كشور براي افزايش نفوذ زبان فارسي بسيار مؤثر است. «تأثير انقلاب بر ترويج زبان فارسي» شاخص ديگر مورد نظر رهبر معظم انقلاب است. ايشان انقلاب اسلامي ايران را مروج زبان فارسي مي‌دانند و به زبان دوم دانشگاهي شدن فارسي در نقاطي از دنيا به بركت انقلاب اشاره مي‌كنند و در عين حال معتقدند كه زبان فارسي، حامل و رسانه پيام انقلاب است.
همانطور كه در كلام مقام معظم رهبري آمده است: امروز ملت‌هاي دنيا سعي مي‌كنند موجودي‌هاي خود را در همه زمينه‌هاي علمي، معرفتي و فلسفي از طريق زبان‌هاي خود به ديگر ملت‌ها معرفي كنند، ملت ايران نيز زماني مي‌تواند به اين هدف نائل آيد كه زبان فارسي بتواند در دنيا جايگاه شايسته‌اي براي خود بيابد. گسترش جغرافيايي و رواج اين زبان در دنيا متوقف بر اين است.
تأكيدات و بيانات رهبر معظم انقلاب درباره اهميت زبان فارسي حداقل به بيش از 20 سال پيش برمي‌گردد تا جايي كه ايشان در ديدار با جمعي از استادان ادبيات فارسي در كشورهاي مشترك‌المنافع در هجدهم بهمن سال 72 بار فرهنگي زبان فارسي را در فرهنگ و تمدن جهاني در خود توجه دانستند و فرمودند: اين بار حقيقي وجود دارد كه در ميراث‌هاي فرهنگي ملت‌ها آنچه كه به زبان فارسي در دسترس انسان‌ها وجود دارد از بسياري از زبان‌هاي ديگر بيشتر است و زبان فارسي رايج حدود هزار و 200 سال ذخيره فرهنگي برجسته دارد كه مي‌توان از آن براي پيشبرد فرهنگي بشري استفاده كرد و به آن غنا بخشيد.
حضرت آيت‌الله خامنه‌اي همچنين در شانزدهم دي سال 74 در ديدار با اعضاي مجمع بين‌المللي استادان زبان فارسي از زبان فارسي به عنوان رمز هويت ملي نام بردند و فرمودند: زبان فارسي در واقع جويبار پرفيض از گنجينه عظيم مواريث فرهنگي ايرانيان و ملت‌هاي فارسي زبان است و براي ملت‌هاي ديگر نيز پديده‌اي بسيار بزرگ و شكوهمند محسوب مي‌شود. گفتني است با توجه به اهميت صيانت از زبان فارسي و تأكيدات روشنگرانه مقام معظم رهبري در اين زمينه كتابي با عنوان «كلمه طيبه»، شامل گزيده‌اي از بيانات رهبر معظم انقلاب در اهميت گسترش زبان و ادبيات فارسي در جهان، منتشر شده است.
نظر شما