کارسوق جایگزینی برای واژه‌ی workshop و به معنی یک دوره‌ی آموزشی کوتاه‌مدت درباره‌ی موضوعی خاص است.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در ایران برگزاری کارسوق‌ها یا کارگاه‌های تخصصی از سطح دانشگاه آغاز شد. پس از مدتی به عنوان یک عامل مؤثر در شناسایی و رشد بیشتر دانش‌آموزان خلاق در سطح پیش از دانشگاه  نیز ادامه یافت.

کارسوق سبب می‌شود که عده‌ی زیادی بتوانند در مدتی کوتاه از امکانات آموزشی در سطح بالا بهره ببرند. همچنین کارسوق موجب افزایش ارتباط علمی بین دانش‌آموزان مدارس مختلف و یا حتی دانش‌آموزان شهرهای مختلف می‌شود، همچنین این کارسوق های موقعیتی است برای بها دادن به دانش‌آموزان شهرستانی.

برپاکنندگان کارسوق‌ها با توجه به فوق‌برنامه بودن این حرکت، رها از قیود برنامه‌ی کلاسیک آموزشی و بر اساس مفاهیم شهودی و نو، در بیان زیبایی‌های پنهان علوم پایه و ارائه‌ی دقیق و علمی جریان‌های مختلف علوم و احیاناً معرفی راه برای شروع سریع‌تر دانش‌آموزان به تحقیقات جدی، برنامه‌های خود را تنظیم می‌کنند. 

بدین‌سان می‌توان بخش‌هایی از علوم را که بی‌جهت از ارائه‌ی آن به دانش‌آموزان با کژاندیشی و به بهانه‌ی سطح‌بالا بودن و عدم امکان فهم توسط بچه‌ها، خودداری می‌شود به آن‌ها عرضه کرد و با انجام آزمایش‌های متعدد در موضوعات علمی بر مبنای سیر تاریخی آن، امکان لمس و شهود را برای دانش‌آموزان به طور عینی و انفرادی فراهم آورد.

بر اساس این گزارش، مدرسان و گردانندگان کارسوق‌ها عمدتاً دانشجویان دانشگاه‌ها هستند که بیشتر آن‌ها موفقیت‌هایی را هم در المپیادها و یا جشنواره‌ی خوارزمی و... به دست آورده‌اند. این افراد از نظر سنی به بچه‌ها نزدیک‌تر بوده و در نتیجه هم‌دلی و نزدیکی بیشتری با آن‌ها دارند.

یکی از موفقیت‌های خاص این حرکت آموزشی- منطقه‌ای، کشف و ملاحظه‌ی استعدادهای بکر و ناب در شهرستان‌ها است. در سخت‌ترین آزمون‌های ورودی به کارسوق، بچه‌های شهرستانی به خوبی موفق شده و بالاترین حدنصاب‌های ممکن را کسب می‌کنند. 

مخاطبین و شرکت‌کنندگان در کلاس‌های کارسوق الزاماً از نفرات ممتاز هر پایه‌ی تحصیلی در مدارس نیستند. از این رو برای سنجش علمی همه‌ی مدارس و آشنایی دانش‌آموزان با سؤالاتی نو و تقویت عمومی شهود و تفکر در بچه‌ها، برای هر کارسوق آزمونی عمومی گذاشته می‌شود که هر چند وظیفه‌ی سنگین تصحیح و برگزاری را به دنبال دارد، ولی شناخت دقیق‌تری از شرکت‌کنندگان ارائه می‌کند.

هر کارسوق شامل «سخنرانی‌های عمومی برای همه‌ی شرکت‌کنندگان»، «سخنرانی‌های موازی اختصاصی که شرکت‌کنندگان به انتخاب خود در آن‌ها حضور می‌یابند» و «نشست‌های مختلف» است.

هر دانش‌آموز شرکت‌کننده مجموعه‌ای شامل کارت شناسایی، اسامی همه‌ی شرکت‌کنندگان، قلم و کاغذ، خلاصه‌ی سخنرانی‌ها و فرم انتخاب سخنرانی اختصاصی دریافت کرده و در مدت کارسوق نیز متن و سایر جزوه‌های لازم در اختیارش قرار می گیرد.

شرکت‌کنندگان از رتبه‌ی خود در آزمون ورودی مطلع نبوده و اطلاعات آماری کارسوق‌ها برای بهینه‌سازی روش‌های آموزشی و سایر کاربردها به حوزه‌های مربوط ارجاع می شود.

نمونه‌هایی از کارسوق‌های دانش‌آموزی در ایران

نخستین کارسوق‌های دانش‌آموزی در ایران توسط سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان (سمپاد) در سال ۱۳۷۱ برگزار شدند. در سال‌های اخیر نیز این سازمان کارسوق‌های ملی گوناگونی را با حضور دانش‌آموزان برگزیدهٔ مدارس سمپاد سراسر کشور برگزار کرده است، از جمله کارسوق ملی نجوم و کارسوق ملی عصب‌شناسی.

گروه کارسوق ریاضی نیز متشکل از تعدادی از دانشجویان دانشکده علوم ریاضی دانشگاه صنعتی شریف است که با حمایت برخی از استادان این دانشکده تأسیس شده است و هر ساله برنامه‌های پنج‌روزهٔ آشنایی با ریاضیات را برای دانش‌آموزان دبیرستانی مدارس تهران برگزار می‌کند. این گروه برنامه‌هایی را نیز در مدارس سمپاد شاهرود و رشت و بندرانزلی برگزار کرده است.

گروه‌های غیررسمی و ثبت‌نشده بسیاری نیز از دانشجویان وجود دارند که در شهرهای مختلف کارسوق برگزار می‌کنند. گاهی اوقات دانشجویان شهرستانی که در دانشگاه‌های تهران درس می‌خوانند، در مدرسهٔ سابق خود در شهرستان کارسوق برگزار می‌کنند. به عنوان مثال دانش‌آموختگان سمپاد یزد در سال‌های گذشته کارسوق‌هایی در زمینه‌های لینوکس، علوم رایانه، نجوم و رباتیک را به صورت منظم برگزار کرده‌اند.

 برگزاری کارسوق ژنتیک توسط ستاد توسعه زیست‌فناوری

به طور مثال کارسوق ژنتیک توسط ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی برای دانش‎آموزان پایه هشتم با هدف هدایت تحصیلی و آشنایی آنها با دنیای گسترده علم زیست‌فناوری برگزار شد. کارسوق ژنتیک در 4 قطب برگزار شد که قطب چهارم آن در تهران برگزار شده و دانش آموزان برتر پایه هشتم از استان های تهران، البرز و قزوین در آن شرکت کردند.

مهم ترین هدفی که برای برگزاری این کارسوق در نظر گرفته شده هدایت تحصیلی دانش‌آموزان بود؛ زیرا بیشتر دانش‌آموزان نخبه و برگزیده به سمت رشته های پزشکی گرایش دارند به همین دلیل در این کارسوق دنیای وسیع علم زیست فناوری به آنها معرفی شد تا با دید بازتر و با علم بیشتر اقدام به انتخاب رشته تحصیلی در دانشگاه کنند.

از دیگر اهداف تعیین شده برای این کارسوق، آموزش فعالیت‌های گروهی و تیمی و نحوه تحقیق و پژوهش غیر درسی به دانش‌آموزان بود. 

پایان پیام/23