سبك زندگي بر مبناي تكنولوژي نيز يكي از همين زمينه‌هاي تحت‌تأثير است؛ مثلا اگر در گذشته يا زمان پدران و مادرهاي ما پاتوق بچه‌هاي محل يا محل تجمع‌شان براي بازي، كوچه‌ها، زمين‌هاي خاكي و... بود، اما امروزه جايش را محل‌هايي به نام گيم‌نت‌ها گرفته‌اند؛ جايي كه نه‌تنها بچه‌ها دور هم جمع مي‌شوند و از طريق شبكه‌هاي ديجيتال با يكديگر بازي مي‌كنند بلكه محلي شده براي قرار‌ها و ملاقات‌هاي هر روزه بچه‌هاي محل. شايد پدر‌ها و مادر‌ها بار‌ها در جواب اينكه كجا مي‌روند، كلمه گيم‌نت را از بچه‌هايشان شنيده باشند. شما پدر و مادر‌ها هم در اين گزارش مي‌توانيد با ما همراه شويد تا بدانيد فرزندانتان براي بازي به چه جور جاهايي مي‌روند.

وقتي وارد فضاي گيم‌نت مي‌شوم با اينكه از نظر سني با حاضران، اختلاف زيادي دارم، اما هيچ واكنشي از جانب افرادي كه پشت دستگاه‌هاي كامپيو‌تر و كنسول‌هاي بازي نشسته‌اند، مشاهده نمي‌كنم. گيم‌نت در منطقه‌اي در اطراف تهران واقع شده است. مسئول و صاحب آن يك پسر جوان به نام علي است. اين گيم‌نت، محلي با ۲۰ دستگاه كامپيو‌تر و چند كنسول بازي در يك فضاي ۲۵ متري است. فضاي گيم‌نت با ديوار‌هاي سياهش و تزئينات عجيب و غريب سقفش، كاملا تاريك است. به گفته علي، علت تاريكي محيط اكثر گيم‌نت‌ها براي اين است كه نور اطراف مانع از ديد خوب بازيكنان نسبت به مانيتور‌ها مي‌شود.

جلوي هر دستگاه جا براي يك نفر هست كه با چشماني دوخته شده به مانيتور جلويش، به دور از هر آنچه در فضاي واقعي اطرافش اتفاق مي‌افتد، هرازگاهي به اتفاقات فضاي مجازي‌اي كه در آن غرق شده است، واكنش نشان مي‌دهد؛ مثل كوبيدن دستش روي ميز يا فرياد از سر هيجان يا ناراحتي. اما اين ظاهر قضيه است، به اين خاطر كه در فضاي مجازي و ديجيتال بازي‌ها تمام اين كاربران تنها با همكاري و كمك يكديگر مي‌توانند به جدال با مشكلاتي بروند كه سد راه پيروزيشان هستند. آنها قرار است يك كار تيمي را تجربه ‌كنند؛ كاري كه موفقيت و تحقق هدف آن به تك‌تك كاربران بستگي دارد.

تمام دستگاه‌هاي يك گيم‌نت از طريق شبكه داخلي با هم مرتبط هستند؛ از اين‌رو به اين مكان‌ها گيم‌نت يعني بازي‌هاي شبكه‌اي گفته مي‌شود. پس شما با هر تعداد نفراتي كه همراه داشته باشيد، مي‌توانيد يك بازي گروهي را انجام دهيد. اين گيم‌نت هم 2رديف ۱۰ تايي دستگاه تشكيل شده است كه افراد شركت‌كننده پشت‌به‌پشت هم مي‌‌نشينند. بازي در اين گيم‌نت با كيبورد انجام مي‌شود، البته گيم‌نت‌هايي هم هستند كه از امكانات بيشتر مثل دسته‌هاي پيشرفته بازي يا سيستم‌هايي مثل فرمان‌هاي الكترونيك هم بهره‌مند باشند. اين گيم‌نت‌ها فضايي كاملا مردانه دارد. وقتي از مسئول گيم‌نت مي‌پرسم اين روال معمول گيم‌نت‌هاست، مي‌گويد: «نه كاملا. در گيم‌نت‌هاي بالاي شهر هستند مكان‌هايي كه خانم‌ها هم براي بازي مراجعه مي‌كنند. البته اين گيم‌نت‌ها خدمات كامپيوتري هم ارائه مي‌دهند، از اين‌رو همه جور فردي را مي‌توانيد ببينيد كه در اين گيم‌نت‌ها تردد مي‌كنند».

يك گيم‌نت وقتي تبديل به يك گيم‌نت واقعي با كلي سر و صدا و پر از شور و هيجان مي‌شود كه بين 2تيم معروف محل، مسابقه‌اي در جريان باشد. آن وقت است كه شما احساس مي‌كنيد در يك سازمان امنيتي مخوف حضور داريد كه حاضران در محل تلاش مي‌كنند يك عمليات جهاني بزرگ را رهبري و سازماندهي كنند. در اينجا هم، 2تيم كه پشت به هم مي‌نشينند مي‌توانند با هم مسابقه بدهند يا با هم مقابله كنند. تيم‌ها قبل از شروع بازي‌اي كه مي‌خواهند انجام دهند، ياركشي مي‌كنند و سعي مي‌كنند اين كار را به‌گونه‌اي انجام دهند كه 2 تيم داراي توان يكسان باشند. آن وقت هر تيم براي خودش به ظاهر نقشه‌اي را طراحي مي‌كند. اعضاي تيم‌ها از طريق داد زدن با هم ارتباط برقرار مي‌كنند. وقتي از مسئول گيم‌نت مي‌پرسم آيا اين ميزان سروصدا طبيعي است؟ مي‌خندد و مي‌گويد: «خب اين جوري هيجانش بيشتر است و موقعيت ما طوري است كه صدا اطرافيان‌مان را اذيت نمي‌كند اما درستش اين است كه اعضاي گروه با تايپ كردن پيامشان روي صفحه مشترك يا از طريق هدست‌هاي موجود در بعضي گيم‌نت‌ها پيغامشان را به ديگر اعضاي گروه برسانند».

وقتي وارد يك گيم‌نت مي‌شويد در گفت‌و‌گوي بين افراد شركت‌كننده ممكن است كلماتي را بشنويد كه برايتان غريب و نا‌مفهوم است. البته جالب است بدانيد كه اكثر اين اصطلاحات انگليسي هستند كه به‌دليل چرخش زيادش در بين نوجوانان فارسي زبان، در تلفظ تا حدودي از حالت اصلي خود خارج شده و گاهي هم مفاهيمي غيراز آنچه معاني آنها مي‌گويند از آنها برداشت مي‌شود؛ مثلا «كلََن» به گروه‌هاي حرفه‌اي بازي‌هاي گيم‌نتي مي‌گويند، كه از اعضا و يك رهبر تشكيل شده‌اند و با يك نام معرفي مي‌شوند. اين اعضا در هماهنگي كامل با هم در يك بازي قرار دارند يا مثلا وقتي بازيكني به بازيكن ديگري گفت خط بگير، منظورش اين است كه با تفنگ دوربين‌دار خود محوطه‌اي را كه او مي‌خواهد در آنجا عمليات انجام دهد، پوشش دهد تا كارش را انجام دهد. اصطلاح «هدشات» هم به كشتن حريف با يك شليك به سر او مي‌گويند كه كار راحتي هم نيست و كسي كه بتواند اين كار را بكند، از محبوبيت برخوردار است. «نايف‌كردن» هم كشتن حريف از پشت و به آرامي به وسيله چاقو است. «فيري» يا free هم به فردي مي‌گويند كه آزاد است و مي‌تواند به‌راحتي در مانيتور شركت‌كننده‌ها سرك بكشد و از روي تقلب يا فضولي مكان اختفاي بازيكن‌ها را شناسايي كند.

اگر جزو كساني هستيد كه براي نخستين بار مي‌خواهيد سري به گيم‌نت محله‌تان بزنيد، با دقت به اين راهنما توجه كنيد. ابتدا شما بايد ثبت‌نام كنيد كه طي اين ثبت‌نام يك‌ آي‌دي و پسورد به نام خودتان دريافت مي‌كنيد. پسوردي كه از طرف مسئول گيم‌نت به شما داده مي‌شود براي امنيت حساب آي‌دي شماست. همچنين در دفعات بعد فقط با پرداخت پول و وارد كردن‌‌‌ همان‌ آي‌دي و پسورد مي‌توانيد بازي كنيد. حساب شما از ساعتي ۷۰۰ تا ۲هزار تومان به نسبت امكانات و مكان‌هاي گيم‌نت‌ها شارژ مي‌شود. شما با نشستن پشت دستگاه، فهرست بازي‌هاي ارائه شده در گيم‌نت را خواهيد ديد. اگر زياد وارد نيستيد، حتماً به سراغ صاحب گيم‌نت برويد.آنها آنجا هستند تا به شما كمك كنند و البته خودشان از بهترين بازيكنان گيم‌ها محسوب مي‌شوند كه كلي هم تجربه براي انتقال به شما دارند.

توصيه‌هاي دكتر رضا اميريان، استاد دانشگاه

بازي قرار است يك فعاليت تفريحي و البته سرگرم‌كننده باشد. درست مثل يك كتاب يا يك فيلم خوب كه هر چقدر بهتر باشد، مخاطبش را بهتر جذب مي‌كند و اگر هم قرار باشد چيزي به مخاطبش ياد بدهد، در آن راه موفق مي‌شود. درباره بازي هم همينطور است. بك بازي خوب بايد مثل يك كتاب خوب مقدمه روشن و بدنه قوي داشته باشد. در ‌‌نهايت هم به يك نتيجه‌گيري واقعي و البته مثبت نياز است كه بازي تأثير خودش را بگذارد. اگر يك بازي در كنار المان‌هاي تصويري، بتواند اين سه مورد را رعايت كند تبديل به يك دوست خوب براي بچه‌ها و يك كمك بزرگ براي خانواده‌ها مي‌شود.

اولين نكته‌اي كه بايد به آن توجه شود اين است كه بازي بايد مناسب با سن و شرايط كسي كه مي‌خواهد وقتش را با آن بگذراند، انتخاب شود. درصورتي كه يك بازي نامناسب با سن كودك يا نوجوان باشد، مطمئناً نه‌تنها تأثيرات خوبي نخواهد داشت بلكه باعث بروز مشكلاتي هم مي‌شود. اما ما در اينجا سعي مي‌كنيم درباره تأثيرات مثبتي حرف بزنيم كه بازي‌هاي مناسب با سن و سال كودكان روي آنها به جا مي‌گذارند. شايد مهم‌ترين كمكي كه بازي رايانه‌اي به كودكان مي‌كند بالا بردن قوه شناخت و درك مفاهيم آنها باشد. اين خيلي اشتباه است كه فكر كنيم بازي‌هاي رايانه‌اي هوش بچه‌ها را درگير نمي‌كنند؛ باور غلطي كه خيلي از پدر و مادر‌ها به آن معتقدند و فكر مي‌كنند اگر بچه‌هايشان در بازي‌هاي رايانه‌اي مهارت دارند، فقط به‌خاطر اين است كه در روز چند ساعت را به بازي كردن مي‌گذرانند و مهارتشان هيچ‌ربطي به استفاده آنها از هوش و البته خلاقيت‌شان ندارد. اتفاقا در همه اين بازي‌ها نكته‌هايي وجود دارد كه كودك براي فهميدن آنها بايد از هوش خودش كمك بگيرد. اتفاقا بدون هيچ اصرار بيروني خودش مي‌خواهد اين كار را انجام دهد تا بتواند بازي را ادامه بدهد و لذت ببرد. نكته ديگر كه خيلي مهم است، كمك به رفع مشكلات زباني و گفتاري و شنوايي بچه‌هاست. در تحقيقات وسيعي كه در خيلي از دانشگاه‌هاي دنيا انجام شده، ثابت شده كه بازي كردن به سبب بالا بردن اعتماد به نفس بچه‌ها كمك زيادي به رفع مشكلاتي از قبيل مشكلات زباني و گفتاري در بچه‌ها كرده است. مشكلاتي كه خود بچه بايد براي رفع آنها آمادگي داشته باشد و بدون كمك و خواست خودش نمي‌شود آنها را از بين برد، و بازي‌ها هم نقش قهرماني را بازي مي‌كنند كه براي پيدا كردن اين اعتماد به نفس حسابي به بچه‌ها كمك مي‌كنند.

در كنار همه اينها هم بحث تقويت حافظه است كه از نكات مهم به‌شمار مي‌رود. آن هم در شرايطي كه مشكل كندي و ضعف حافظه بسيار زيادشده است و در برابر آن، تكنيك‌هايي كه باعث مي‌شوند حافظه تقويت شود و در زمان طولاني حفظ شود، خيلي طرفدار پيدا كرده‌اند. حالا يكي از اين تكنيك‌ها براي كودكان و نوجوانان مي‌تواند بازي‌هاي رايانه‌اي مناسب با سن‌شان باشد. بازي‌هاي رايانه‌اي به كاربرانشان ياد مي‌دهند كه بايد حواس جمعي داشته باشند. بايد در لحظه حواسشان به همه‌‌چيز باشد و اين، باعث افزايش تمركز در اين افراد مي‌شود. در ‌‌نهايت تمركز روي كاري كه بايد انجام شود باعث تقويت حافظه مي‌شود. تكنيكي كه طبيعتا در ذهن كودك مي‌ماند و از آن براي انجام بقيه كار‌هايش هم استفاده مي‌كند.