نويسنده: مريم احمدي

اواخر تيرماه بود که قطار مسافربری خرمشهر به تهران در محدوده ایستگاه راه آهن میان آب به هفت تپه به دلیل شدت گرما و منبسط شدن ریل‌ها از خط خارج شد. اتفاقي که اگرچه تلفات جاني در پي نداشت اما زنگ هشدار وقوع مشکل جديدي در خطوط ريلي استان خوزستان را به صدا درآورد! خطوطي که به رغم اينکه يکي از پرتردد ترين محورهاي کشور محسوب مي شود اما از سالهاي دور به دليل داشتن قدمت زياد و فرسودگي و البته تعلل در بهسازي بارها بستر وقوع حوادث متعددي بوده است .

اما اين بار گويا افزايش طولي و ايجاد موج درخطوط ،سبب بروز چنين حادثه بي سابقه اي شده بود. چند روز بعد از وقوع حادثه مذکور، برای دومین بار قطار مسافری خرمشهر - تهران در ایستگاه شوش از ریل خارج شد. این حادثه هم خسارت جانی نداشت اما موجب مسدود شدن خط آهن اندیمشک - شوش - اهواز در محدوده ایستگاه شوش شد .

مسئولان اداره راه آهن استان خوزستان بررسي مداوم خطوط قبل از حرکت قطارها و رفع موج ايجاد شده رابه عنوان راهکاري براي پيشگيري از وقوع مجدد چنين اتفاقي مطرح کردند! راهکاري که اگرچه تنها راه حل موجود و البته فوري به نظر مي رسيد اما ظاهرا با دقتي که انتظار مي رفت اجرايي نشد و بي توجهي مسئولان، حادثه ديگري را رقم زد .

طبق اعلام مدیرکل راه آهن جنوب قرار بود برای جلوگیری از ایجاد چنین موج هایی برشهایی در خطوط ایجاد شود تا ازدیاد طول آن گرفته شود، همچنين استفاده از ماشین های درزین وحرکت آن جلوتر از قطارهای مسافرتی براي کنترل خطوط نيز از جمله راهکاري ديگر بود. توجه به تنظيم سرعت قطارها نيز در دستور کار قرار گرفت .

با اين وجود برای سومین بار در چند روز گذشته ، خروج 2 واگن قطار مسافربری از ریل در مسیر راه آهن ناحیه زاگرس در شمال خوزستان موجب مسدود شدن راه آهن تهران - خرمشهر شد .

قطار مسافری اهواز - مشهد با خروج از ريل به مصدوميت ده ها نفر از مسافران منجر شد . اتفاقي که اگرچه برخي مسئولان هنوز علت اصلي ان را نامشخص اعلام مي کنند اما کارشناسان و برخي منابع اگاه علت اين حادثه را نيز همچون دو اتفاق روزهاي گذشته فرار خط ها عنوان کرده اند !

ضرورتي که حذف شد !

اگرچه انبساط ريل ها و ايجاد موج در خطوط آهن در اثر گرماي شديد خوزستان تا حدي طبيعي به نظر مي رسد اما گزارشات جديد از اهمال کاري برخي مسئولان اداره راه اهن براي رفع نواقص خطوط پرتردد بين استان خوزستان با استانهاي همجوار پرده برمي دارد .

به عنوان نمونه از سالهاي گذشته به دستور مديريت راه اهن هر سال با شروع فصل سرما، به منظور بهبود حرکت قطار ها فاصله و درزهاي بين ريل هاي اهن در خطوط محدوده استان خوزستان کمتر شده و با شروع گرما و انبساط متاثر از گرما فاصله درزهاي بين ريل ها افزايش مي يابد. تعبيه درزهاي انبساط به منظور جلوگيري از خروج قطار از ريل از جمله الزاماتي بوده که در همه خطوط اهن به ويژه در مناطق گرمسير با دقت بسيار انجام مي شود. عملياتي که بنابه گفته کارشناسان راه آهن مستلزم صرف هزينه و بودجه است و متاسفانه طي سالهاي اخير به دليل کمبود بودجه و نبود نقدینگی حذف شده است !

ناگفته نماند که ايجاد موج در خطوط ريلي جنوب از ديرباز اتفاق ميافتاده اما چون حادثه و تلفاتي در پي نداشته جدي گرفته نشده است. عبدالكريم درويش زاده مدیرکل راه آهن جنوب با تاييد اين مطلب مي گويد: از سالهاي گذشته همواره در مناطق جنوب به دلیل دمای بالا موجهایی در خطوط ریلی ایجاد می شود اما چون این موجها ریز است، مشکلی ایجاد نمی کند اما در هفته هاي گذشته افزایش دما در این منطقه با فازايش بي سابقه به بيش از ۵۳ درجه رسيد. دمايي که مطمئنا روی ریل هاي اهني بالاتر است و شاید به حدود ۶۰ -۷۰ درجه نیز برسد . این دمای شدید حرارت که در ۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده است، موجهای بزرگی را در ریل ایجاد کرده که در اثر آن واگن هاي قطار از خط خارج شده اند !

با اين تفاسير شايد بتوان گفت اگرچه مسئولان به دليل بي سابقه بودن افزايش دماي هوا، تاکنون پیش بینی چنین اتفاقاتی را نکرده بودند اما حالا با برزو سه حادثه پي در پي انتظار می رود برای کنترل وضعیت های خطرساز تصميمات جدي تري بگيرند چرا که شايد حداث بعدي بدوت تلفات جاني نباشد!