مسلما این رویکرد بر اساس سیاست توسعهگرا استوار بوده که با نگاهی جامع به سیاست خارجی از زوایای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ارتباطی و همچنین از رهگذر تعامل بین سیاست خارجی و سیاست امنیتی کشور توانسته فعالانه به اهداف و منافع ملی جمهوری اسلامی ایران نائل آید. مسلما در این رهگذر نهتنها همکاری و تعامل بین نهادهای دخیل در عرصه سیاست خارجی با محوریت وزارت امور خارجه لازم است، بلکه بهرهگیری از ظرفیت نهادهای غیردولتی برای پیشبرد اهداف سیاست خارجی و توازن بین مناسبات دوجانبه و سیاستهای چندجانبه همچنان در دستور کار قرار خواهد گرفت تا بتوانیم از ظرفیتهای هر دو عرصه، دوجانبه و چندجانبه حداکثر بهرهبرداری را بهعمل بیاوریم. مسلما وزارت امورخارجه با پشتوانه اندیشکدههای مختلف موجود در کشور تلاش دارد تا به بهرهگیری از توان نخبگی کشور و استفاده از ظرفیتهای کارشناسی موجود اهتمام بورزد و در این میان تلاش دارد به بازسازی درونی از رهگذر استفاده از کارشناسان جدید و دانشجویان و فارغالتحصیلان رشتههای علوم سیاسی و روابط بینالملل همت گمارد تا بتواند همچنان به تداوم پویایی در سیاست جذب نیرو اهتمام کند. به نظر میرسد وزارت امورخارجه به دلیل اینکه سیاستهای خود را براساس سیاستهای کلان جمهوری اسلامی ایران دنبال کرده و همواره براساس منافع ملی و اهداف ملی کشور عمل میکند، در این زمینه کمتر دستخوش تغییر و دگرگونی بوده و خواهد بود.
یکی دیگر از مصادیق دیپلماسی انقلابی نیز کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی است. اقتصاد مقاومتی بر سه پایه برونگرایی، درونزایی و اقتصاد دانشبنیان استوار است. برونگرایی و تعامل با جهان خارج، یکی از رویکردهای عمده وزارت امورخارجه است و تکیه بر ظرفیت و توان ملی و تعامل با دستاندرکاران اقتصادی کشور برای تقویت و فعال کردن دیپلماسی اقتصادی،نقش وزارت خارجه را در این زمینه قابل توجه کرده و در رابطه با فراهم آوردن بستر لازم برای تقویت اقتصاد دانشبنیان وزارت امورخارجه تمام تلاش خود را برای تعامل بین نخبگان ایران و نخبگان بینالمللی برای افزایش ظرفیتهای علمی و فناوری کشور در چارچوب دیپلماسی این فناوری مبذول خواهد داشت.
همچنین با توجه به اینکه منطقه غرب آسیا دستخوش تحولات و دگرگونیها و نوسانات و افت و خیزهای فراوانی است، سیاست خارجی کشور با نهایت دوراندیشی و احتیاط و به دور از شتابزدگی تلاش خواهد کرد با رویکردی سنجیده متناسب با ظرفیتهای ملی و با هدف اینکه بیشترین فایده و کمترین هزینه برای کشور را دربر داشته باشد، به سیاست تنشزدایی با همسایگان تداوم ببخشد و در عین حال هممنطقهگرایی و میانمنطقهگرایی را تقویت کند.
دکتر محمدرضا دهشیری / استاد دانشگاه
نظر شما