نهادهاي بين‌المللي ازجمله شوراي امنيت سازمان ملل و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بارها پايبندي ايران به برجام را اعلام كرده‌اند و حالا جهان منتظر است آمريكا به تعهدات خود عمل كند. دومين گزارش رئيس‌جمهور جديد آمريكا درباره اجراي برجام 2روز ديگر يعني دوشنبه قرار است منتشر شود؛

گزارشي كه اعلام عدم‌پايبندي ايران مي‌تواند به منزله كنار گذاشتن اجراي برجام از سوي آمريكا و به‌عبارتي پايان يافتن اين توافق هسته‌اي تلقي شود اما نشانه‌هايي وجود دارد كه از تمديد دوباره برجام توسط دونالد ترامپ خبر مي‌دهند. مجلس آمريكا دولت اين كشور را ملزم كرده هر سه‌ماه يك‌بار گزارشي از اجراي برجام ارائه دهد و از سوي ديگر تعليق تحريم‌هاي ايران توسط آمريكا هر سه‌ماه يك‌بار با فرمان رئيس‌جمهور انجام مي‌شود كه موعد بعدي اين اتفاق سه ماهه 29تير‌ماه خواهد بود.ترامپ كه ديروز به فرانسه سفر كرده بود در دومين سالگرد امضاي برجام هيچ صحبتي دراين‌باره نكرد اما ايران را به ياغيگري متهم كرد.

دونالد ترامپ در نوبت قبل 29فروردين‌ماه در نامه‌اي كه ركس تيلرسون وزير خارجه‌اش به پل رايان رئيس مجلس نمايندگان نوشت پايبندي ايران را اعلام كرده بود؛ نامه‌اي كه اگرچه امضاي تيلرسون زير آن بود اما بعدها فاش شد كه ترامپ شخصا در اين نامه دست برده و لحن آن را تند‌تر كرده است!

در همان زمان ترامپ به برخي سازمان‌ها و نهادهاي امنيتي زيرنظر شوراي امنيت ملي آمريكا ماموريت داد كه بررسي كنند آيا اجراي برجام توسط آمريكا به نفع منافع حياتي اين كشور خواهد بود يا نه؟ منابع آمريكايي مي‌گويند موعد گزارش اين نهاد‌هاي آمريكايي پايان تابستان است و به همين دليل با توجه به آماده نشدن اين گزارش مي‌توان احتمال داد كه ترامپ روز دوشنبه بر اجراي برجام و تمديد تعليق تحريم‌هاي ايران مهر تأييد دوباره خواهد زد.

از سوي ديگر يك منبع مطلع در وزارت خارجه با تأييد اين گمانه كه ترامپ دوباره برجام را تأييد خواهد كرد، يكي از دلايل اين احتمال را قانون تحريم‌هاي تازه سنا عليه ايران موسوم به اس 722عنوان مي‌كند چرا كه در زمان بررسي اين مصوبه، كارشناسان سنا و كنگره به‌صورت زيرپوستي تمام بند‌ها و عباراتي كه نقض صريح برجام به شمار مي‌رفتند را پاك كردند! قانون اس 722كه در مجلس نمايندگان آمريكا با مشكل قانوني مواجه شده اگر تصويب شود تحريم‌هاي جديدي عليه نهادها و افراد دخيل در برنامه موشكي و نظامي ايران وضع مي‌كند كه ايران اين نوع تحريم‌ها را ناقض روح برجام و ناقض فرمان رهبري به دولت كه شرط تأييد برجام را عدم‌تصويب هر نوع تحريم جديد به هر بهانه‌اي، مي‌داند.

نيكي هيلي نماينده آمريكا در سازمان ملل هشتم تيرماه كه شوراي امنيت براي بررسي برجام تشكيل جلسه داده بود اگرچه درباره برنامه‌هاي موشكي ايران جوسازي كرد اما درباره برجام 2جمله به‌كار برد كه خود نشانه ديگري از تمديد دوباره برجام توسط آمريكاست.

هيلي گفته بود: گفته‌ايم آمريكا در حال بررسي جامع سياست خود است. تا زماني كه آن بررسي تكميل شود ما به تعهدات برجام خود پايبنديم و انتظار داريم ايران نيز همين كار را انجام دهد. در آن جلسه گوترش دبيركل سازمان ملل هم پايبندي ايران به تعهدات برجامي‌اش را اعلام و تأييد كرده بود. از سوي ديگر فضاي رسانه‌اي هم از تمديد دوباره برجام حكايت دارد. ديروز سي ان ان به نقل از مقامات آمريكايي نوشت ترامپ يك‌بار ديگر برجام را تمديد خواهد كرد، همچنين واشنگتن‌پست در تحليل خود آورده است؛ ترامپ دوباره برجام را تمديد مي‌كند.

دونالد ترامپ قبلا گفته بود از توافق پاريس درباره مسائل زيست‌محيطي خارج مي‌شود اما به تازگي از موضع قبلي خود برگشته و گفته است مي‌توانيم مشكلاتمان را در اين‌باره برطرف كنيم. اين نشان مي‌دهد كه عدول از تعهدات بين‌المللي آمريكا حتي براي رئيس‌جمهور اين كشور هم آسان نيست ضمن اينكه ترامپ به اظهارنظر‌هاي ضد‌و نقيض و عقب‌نشيني از مواضع شهرت دارد كه 2نمونه ديگر از اين تغيير موضع‌ها را درباره عقب نشيني از پاره كردن برجام و روابط نزديك با عربستان برخلاف اظهارات قبلي در ايام انتخابات شاهد بوده‌ايم.

با همه اين نشانه‌ها اما ترامپ نشان داده كه خيلي آسان تغيير موضع مي‌دهد و از سوي ديگر اقدامات و اظهارات غيرقابل پيش‌بيني دارد و ممكن است در نهايت برخلاف نشانه‌ها تصميم ديگري بگيرد. در اين صورت چه خواهد شد؟! در اين رابطه يك منبع مطلع در وزارت خارجه به همشهري گفته است: خود را براي همه سناريو‌ها آماده كرده و اگر گزارش جديد محتوايي مبني بر عدم‌پايبندي باشد ايران براساس آن سناريو كه به اطلاع مقامات ارشد رسيده مسير هسته‌اي را پيگيري مي‌كند.