ميثم سليماني

تصميم يونسكو در خصوص قرار دادن منطقه الخليل به عنوان يك ميراث جهاني در معرض خطر فلسطين، بيش از اينكه ابعاد ميراث فرهنگ پيدا كند ابعاد سياسي آن برجسته‌تر شده است. بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير رژيم صهيونيستي بلافاصله پس از اعلام تصميم يونسكو در اين خصوص رسما اعلام كرد كه قصد دارد حق عضويت اين رژيم به سازمان يونسكو را بيش از يك ميليون دلار كاهش دهد، اتفاقي كه به نظر مي‌رسد تبعات احتمالي آن كماكان ادامه پيدا كند. گفتني است تصميم يونسكو تمامي ادعاهاي اسراييل مبني بر اينكه اين منطقه به عنوان يك منطقه قديمي متعلق به اورشليم شناخته مي‌شود را رد مي‌كند. اكنون اين منطقه به طور رسمي متعلق به فلسطينيان است و اقدامات غيرقانوني اسراييل در اين منطقه را بيش از پيش جنبه بين‌المللي مي‌بخشد. نتانياهو در واكنش به اين اقدام يونسكو در بيانيه‌اي اعلام كرد بودجه‌اي كه بناست به يونسكو اعطا شود در چارچوب ايجاد و حفظ ميراث فرهنگي براي يهوديان (صهيونيست‌ها) استفاده خواهد شد. در اين بيانيه همچنين آمده است كه در برابر اقدام يونسكو نتانياهو مصمم است كه حقايق تاريخي هزاران ساله‌اي كه خود مدعي آن است را به تمام جهان ارايه دهد. طبق قطعنامه‌اي كه در روز جمعه در مقر اجلاس ميراث فرهنگي يوسكو به تصويب رسيد رژيم صهيونيستي ديگر نمي‌تواند ادعاي حاكميتي و حتي تاريخي روي منطقه الخليل داشته باشد. اسراييل از ماه دسامبر گذشته حدود 10 ميليون دلار از كمك‌هايي كه به سازمان ملل اختصاص داده متوقف كرده است. روز جمعه چهارمين بار طي هشت ماه گذشته است كه اسراييل به قطعنامه‌هاي سازمان ملل واكنش نشان مي‌دهد و جزو موضوعات مهم اين سازمان قرار گرفته است. اكنون اسراييل تنها 7/1 ميليون دلار از بودجه سازمان ملل را تامين مي‌كند.
نتانياهو در ماه دسامبر و پس از تصويب قطعنامه 2334 شوراي امنيت، 6 ميليون دلار هزينه‌هاي پرداختي اسراييل به سازمان ملل را كاهش داد. پس از آنكه در ماه مارس نيز شوراي حقوق بشر پنج قطعنامه ضد اسراييلي را تصويب كرد باز نتانياهو قول داد 2 ميليون دلار ديگر از بودجه خود را قطع كند. نتانياهو در ماه مه ‌نيز در خصوص تصميم ديگر يونسكو يك ميليون دلار ديگر از بودجه اين مجموعه كاهش داد. اما قطعنامه روز جمعه براي اسراييل از نظر شرايط و موضوع، اهميت ويژه‌اي داشت. چرا كه اسراييلي‌ها منطقه الخليل را از لحاظ تاريخي براي خود مي‌دانستند و در اين منطقه حفاري و اقدامات زيادي نيز انجام دادند اما عملا قطعنامه روز جمعه يونسكو اسراييل و شخص نتانياهو را در تنگناي جدي قرار داد. و حالا براي ادامه اشغالگري در اين منطقه و حتي در مذاكرات صلح دست او تنگ‌تر از گذشته خواهد شد.
واكنش امريكا
ساعتي پس از آنكه يونسكو منطقه الخليل را جزو ميراث در خطر فلسطين ناميد، نيكي هيلي، سفير امريكا در سازمان ملل متحد گفت كه اين حركت غم‌انگيز است و خشم تاريخ را به همراه خواهد داشت و در نتيجه اين تصميم‌گيري ايالات متحده روابط خود با بدنه جهان را مجدد مورد بررسي قرار خواهد داد. گفتني است جلسه روز جمعه دومين قطعنامه يونسكو عليه اسراييل در طول كمتر از يك هفته بود. گفتني است در طول جلسه كميته ميراث جهاني كه در حال حاضر در كراكوف لهستان در جريان است، دوازده عضو به اتفاقي كه رخ داد راي دادند و سه كشور نيز راي مخالف دادند و شش كشور باقي مانده نيز راي ممتنع دادند. امريكا و اسراييل نيز عليه اين حركت به‌شدت اعتراض كردند. راي‌گيري به صورت مخفي صورت گرفته، در حالي كه در گذشته راي دادن در چنين نشست‌هايي براي ثبت در فهرست ميراث جهاني يونسكو با بالا بردن دست ميان تمام كشورهاي عضو انجام مي‌شد. اما سه كشور لهستان، كرواسي و جاماييكا خواستار راي مخفي بودند كه به‌شدت مورد مخالفت ساير كشورها قرار گرفت. نيكي هيلي در اين خصوص افزود راي يونسكو در سطوح مختلف غم‌انگيز است. وي در بيانيه خود مدعي شد كه اين تصميم نمايشگر تجاوز به تاريخ است. وي در ادامه تاكيد كرد اين قطعنامه، تلاش‌هاي مداوم دولت ترامپ كه براي احياي مذاكرات صلح اسراييل و فلسطين است و يك اولويت مهم سياست خارجي واشنگتن به حساب مي‌آيد، تقويت نخواهد كرد. وي در ادامه مدعي شد كه اين اقدام اعتمادي را كه براي روند صلح اسراييل و فلسطين لازم است را تضعيف مي‌كند. اين موضوع بيشتر موجب بي‌اعتبار كردن سازمان ملل خواهد شد. راي امروز براي هيچ كس خوب نيست و باعث آسيب زيادي مي‌شود. وي در ادامه تصريح كرد: ايالات متحده در حال حاضر سطح مناسب فعاليت‌هاي مداوم خود را در يونسكو ارزيابي مي‌كند. يونسكو در اواسط هفته گذشته قطعنامه ديگري را تصويب كرد كه ادعاهاي اسراييل را روي شهر قديم اورشليم رد كرد. اگر چه متن قطعنامه بسيار نرم‌تر از قطعنامه‌هاي مشابه در سال‌هاي گذشته بود اما اسراييل آن را محكوم كرد. از سال 2011 يونسكو تبديل به يك چالش جدي براي اسراييل و حتي امريكا شده است. اين سازمان در سال 2011 فلسطين را به عنوان يك كشور عضو پذيرفت و باراك اوباما، رييس‌جمهور امريكا بودجه كمك‌هاي خود به اين سازمان را قطع كرد. هرچند ايالات متحده هنوز در 58 عضو كميته اجرايي يونسكو حضور دارد اما در كنفرانس‌هاي عمومي ديگر حق راي دادن ندارد.
از طرفي ايالات متحده در طول دهه‌هاي گذشته تمامي اقدامات بين‌المللي را به بهانه تضعيف روند صلح خاورميانه متوقف كرده است و به نوعي اجازه آن را نداده تا هيچ موضوعي عليه اسراييل به سرانجامي برسد و همواره اين موضوع را دستمايه اقدامات خود قرار داده است. به خصوص در شوراي امنيت كه اين طلسم در ماه دسامبر سال گذشته شكسته شد و قطعنامه‌اي عليه شهرك‌سازي‌هاي اسراييل در شوراي امنيت به تصويب رسيد. اما با تمام اين اوصاف هيچگاه امريكا نتوانسته به فرآيندي دست پيدا كند تا تبديل به راه‌حلي براي طرف شود و همواره به عنوان ضربه گير اسراييل عمل كرده تا اجازه ندهد ديگر كشورها به آن حمله كنند. حالا نيز با حضور ترامپ در راس قدرت امريكا و نزديكي بيش از اندازه نزديكان او به اسراييل موجب شده است تا اسراييل با هيجان بيشتري دست به برخي اقداماتي بزند كه بسيار نگران‌كننده است، كه از جمله آن مي‌توان به تصويب طرح‌هاي جديد شهرك‌سازي اشاره كرد و اكنون نيز اين امكان وجود دارد كه اين رژيم براي لجاجت با يونسكو اقدامات خود را در منطقه الخليل گسترده‌تر كند و محدوديت‌هاي بيشتري براي فلسطينيان وضع كند.