به گزارش ایرنا، ولادیمیر پوتین و و دونالد ترامپ سران روسیه و آمریکا ممکن است در حاشیه اجلاس دو روزه سران 20 کشور دارای اقتصاد برتر دنیا (جی20) در شهر هامبورگ آلمان که 16 تیر آغاز می شود، برای نخستین بار با یکدیگر دیدار کنند، در حالیکه شاهد سردترین روابط در حد ویرانی مناسبات هستند.
رئیس جمهوری روسیه 12 خرداد در باره تیرگی روابط با آمریکا گفت: همکاری های مسکو و واشنگتن در پائین ترین نقطه قرار دارد و در چند سال گذشته پایه های همکاری ها که در دهه های گذشته شکل گرفته بود، تخریب شده است.
** نخستین دیدار در ابهام:
با وجود تمامی اطلاعات و اخبار انتشار یافته در باره این دیدار، کرملین اعلام کرده است: هیچ اقدامی برای دیدار ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ رئیسان جمهوری روسیه و آمریکا که اعلام شده بود، حدود یک هفته دیگر در هامبورگ آلمان انجام می شود، صورت نگرفته است.
دیمیتری پسکوف سخنگوی مقر ریاست جمهوری روسیه روز دوشنبه اعلام کرد: کرملین برای انجام دیدار روسای جمهوری روسیه و آمریکا در هر قالبی آمادگی دارد.
وی افزود: مساله تشریفات مطرح نیست، زیرا روسای جمهوری دو کشور نخستین دیدار را با یکدیگر انجام می دهند. در هر صورت پوتین و ترامپ همزمان در یک اجلاس و یک شهر حضور خواهند داشت و در هر شرایطی امکان دیدار وجود دارد.
روزنامه رسمی راسیسکایا گازتا در بخش اخبار آنلاین خود به نقل از سخنگوی رئیس جمهوری روسیه نوشت: توافق معینی در باره دیدار سران روسیه و آمریکا در حاشیه اجلاس جی 20 در هامبورگ به دست نیامده است، ولی اگر توافقی کسب شود، سریع برگزار خواهد شد.
در همین حال، رسانه های روسی اعلام کردند که ترامپ نیز برای گفت وگوی سخت با پوتین آماده شده است.
پایگاه آنلاین روزنامه ماسکوفسکی کامسامولتس نیز روز یکشنبه نوشت: در حالیکه ترامپ برای دیدار با پوتین آماده است، اطرافیانش توصیه کرده اند از رئیس جمهوری روسیه فاصله بگیرد.
*** تنش های تازه در روابط مسکو-واشنگتن از پیمان موشکی تا ...:
با وجود نزدیک شدن به زمان برگزاری دیدار احتمالی در هامبورگ، این پیشنهاد در کنگره مطرح شده تا واشنگتن پیمان موشکی سال 1987 امضا شده توسط میخائیل گورباچف و رونالد ریگان رئیسان جمهوری وقت شوروی و آمریکا را لغو کند.
ویکتور اوزروف رئیس کمیسیون امور دفاعی و امنیت شورای فدراسیون روسیه روز چهارم خرداد و فقط چند ساعت پس از اعلام چنین پیشنهادی به آمریکا هشدار داد در صورت خروج این کشور از پیمان منع موشک های هسته ای میان برد، مسکو این اقدام را بدون پاسخ نخواهد گذاشت.
بنا به اطلاعات نشریه آمریکایی پولیتیکو، جنگ طلبان جمهوریخواه در کنگره دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا را برای خروج از یک توافق تسلیحات هسته ای تاریخی با روسیه موسوم به پیمان منع موشک های هسته ای میان برد (INF) تحت فشار قرار داده اند.
اوزروف تاکید کرد: در صورت خروج آمریکا از پیمان منع موشک های هسته ای میان برد و گسترش تسلیحات خود، روسیه تدابیر متقابل را اتخاذ می کند.
رئیس کمیسیون امور دفاعی و امنیت شورای فدراسیون روسیه افزود: به دقت اقدامات شرکای خود در کنگره آمریکا را پیگیری می کنیم از اعمال آنها نتیجه گیری لازم را می کنیم.
وی ادامه داد: اگر آمریکا از پیمان منع موشک های هسته ای میان برد با روسیه خارج شود این اقدام منجر به گسترش تسلیحات خواهد شد و موشک های جدید در اروپا مستقر می شود. این وضعیت را نادیده می گیریم و تدابیر متقابل اتخاذ خواهیم کرد.
سند پیمان منع موشک های هسته ای میان برد، از بسیاری لحاظ منحصر به فرد معرفی شده است، زیرا یگانه قرارداد شوروی وقت و آمریکا است که نه تنها سامانه های جنگ افزاری اتمی را محدود کرد، بلکه پس از امضای آن دو نوع کامل موشک ها در یک زمان نابود شد و خطر بروز اختلاف هسته ای در اروپا چندین برابر کاهش یافت.
این قرارداد بدون سقف زمانی استت و براساس اطلاعات در دسترس تا سال ١٩٩١ (فروپاشی شوروی) مسکو ١٨٤٦ موشک را نابود کرد که نیمی از آنها هنوز کارگذاری نشده بود و آمریکا هم اقدام مشابهی انجام داد.
از سوی دیگر، همزمان با انتشار پیشنهاد خروج از پیمان منع موشکی در آمریکا، روسیه اعلام کرد دیروز یک فروند موشک قاره پیمای «دریا پایه» «بولاوا» به فاصله 5000 کیلومتری پرتاب کرد که براساس اهداف پیش بینی شده موفقیت آمیز بوده است.
دفتر مطبوعاتی وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که زیردریایی اتمی راهبردی یوری دولگاروکی از دریای بارنتس در شمال غرب این کشور و شرایط زیرآبی موشک را پرتاب کرد که به هدف تعیین شده محدوده نظامی کورا در شبه جزیره کامچاتکا در خاور دور روسیه رسید.
برپایه اطلاعات انتشار یافته، موشک پس از 5000 کیلومتر به هدف تعیین شده اصابت کرد و ماهواره مرتبط نیز موفقیت آمیز بودن آن را تصویر برداری کرد.
** تشدید اختلاف ها بر سر سوریه:
در عرصه سوریه نیز اختلاف ها رو به افزایش است و سخنگوی ریاست جمهوری روسیه تهدیدهای اخیر واشنگتن علیه دمشق را که با هدف بهانه سازی شیمیایی برای حمله به سوریه مطرح شده، غیر قابل پذیرش اعلام کرد.
«شان اسپایسر» سخنگوی کاخ سفید روز سه شنبه در صفحه رسمی خود در شبکه توییتر با طرح این ادعا که «واشنگتن تمهیدات بالقوه ای را برای قوع یک حمله شیمیایی توسط دولت سوریه، شناسایی کرده است»، نوشت: در صورت وقوع حمله شیمیایی دیگر، سوریه هزینه سنگینی را پرداخت خواهد کرد.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین در واکنش به این تهدید، گفت: اطلاع نداریم بر چه پایه ای این هشدار اعلام شده است. اما اکیدا با متن بیانیه که درآن آمده، «حمله شیمیایی دیگر» مخالف هستیم. زیرا به رغم درخواست های مکرر طرف روسی، تحقیقات فراگیر بین المللی در باره حادثه شیمیایی اخیر (15 فروردین-شهرخان شیخون) در سوریه انجام نگرفت و بر این اساس نمی توان دمشق را مسئول این حادثه دانست.
در حالیکه روسیه متحد نظامی-سیاسی ضدتروریستی سوریه است، آمریکا رهبری گروهی از کشورهای غربی-عربی ضدسوری را در شش سال گذشته برعهده دارد که با حمایت های مالی، تسلیحاتی و نظامی از گروههای مسلح، اهداف تروریست ها برای سرنگونی حکومت بشار اسد را پیگیری می کند.
** ادعای دخالت روسیه در انتخابات آمریکا:
تاکیدهای رئیس سازمان جاسوسی سیا مبنی بر ادعای پیشینه تلاش های روسیه برای دخالت در آمریکا توسط مسکو سیاهنمایی ضدروسی اعلام شد.
به گزارش ایرنا، «مایک پمپئو» رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) مدعی شده است: روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته آمریکا به عنوان بخشی از تلاش های چند دهه گذشته اش برای «تضعیف دمکراسی آمریکا» مداخله کرده است.
خبرگزاری ایتارتاس روز یکشنبه به نقل از خانم ایرینا یارووا معاون دومای روسیه نوشت: مسکو اظهارات پمپئو را بی اساس و برای روس هراسی می داند که با هدف ترساندن جامعه آمریکا بیان شده است.
وی افزود: این (سخنان) حمله دیگری به افکار عمومی آمریکا و اروپا است که صرفا با هدف باوراندن ترس موجود از روسیه در غرب، پیروی از سیاست های خصمانه، رقابت تسلیحاتی و نابودی آزادی عقیده بیان شده است.
معاون دوما گفت: بحران دمکراسی آمریکا در درون نظام این کشور نهفته است و سازمان های اطلاعاتی و سیاستمداران آمریکایی با اطلاعات جعلی و سخنان خصمانه مردم این کشور را گمراه کرده اند که هیچکس در آن کشور احساس آرامش و امنیت نمی کند.
وی با بیان اینکه چه طرفی در آمریکا برنده می شود؟ ادامه داد: عقل سلیم و منطق آمریکایی ها یا دروغگویی های دسیسه جویانه سیاستمداران آمریکایی غلبه می یابد و این یک مساله داخلی است.
** ایجاد محدودیت برای دیپلمات های روسی در آمریکا:
برپایه برنامه ریزی انجام شده، از 11 مرداد افزایش محدودیت رفت و آمد دیپلمات های روسی در خاک آمریکا اجرا می شود، اگر وزارت خارجه این کشور برای مخالفت با آن اقدام موثری انجام ندهد.
به گزارش ایرنا، مجلس سنا در آمریکا در ماه مه سندی را در این باره تصویب کرد. از سوی دیگر، سازمان اطلاعات این کشور در کارهای جاسوسی به دیپلمات های روسیه مظنون هستند. بنا به این ادعاها، دیپلمات های روسیه با سفر در سراسر آمریکا جاسوسی می کنند.
نشریه «پولیتیکو» با اعلام این خبر نوشته است که سازمان اطلاعات آمریکا نگران است، وزارت امور خارجه این کشور با نشان دادن تمایل به پیشرفت گفت وگو با روسیه، مانع وضع محدودیت پیش بینی شده شود.
خبرگزاری اسپوتنیک روز یکشنبه به نقل از نشریه آمریکایی پولیتیکو در این باره نوشته است: وزارت امور خارجه آمریکا می تواند مانع تصویب نهایی تصمیم مجلس سنا در خصوص دیپلمات های روسیه شود.
بنا به این گزارش، با توجه به اینکه وزارت امورخارجه آمریکا در برقراری گفت وگوی دوستانه با روسیه ذینفع است، امکان دارد با وضع مقررات جدید برای رفت و آمد دیپلمات های روسیه مخالفت کند.
زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پایان سال گذشته میلادی نیز محدودیت هایی برای دیپلمات های روسی وضع شده بود که انتقاد روسیه را برانگیخت.
**افزایش پروازهای جاسوسی علیه روسیه:
بنا به اعلام وزارت دفاع روسیه در طول یک هفته منتهی به سوم خرداد ماه 23 عملیات جاسوسی هوایی نزدیک مرزهای این کشور ثبت شده که نشان می دهد، روند رو به افزایشی پیدا کرده است.
به گزارش ایرنا، وزارت دفاع روسیه روز شنبه در این باره اعلام کرد: در هفت روز مورد بررسی 10 هواپیمای آمریکایی، چهار نروژی و سه سوئدی پرواز جاسوسی ضدروسی انجام داده اند و در این مدت، فرانسه و انگلیس هم هر کدام دو بار هواپیماهای تجسسی خود را به مناطق نزدیک روسیه اعزام کرده اند.
پرتغال و ژاپن نیز هر کدام یک پرواز جاسوسی نزدیک مرزهای روسیه داشته اند.
کراسنایا زوزودا روزنامه وزارت دفاع روسیه به نقل از گزارش این وزارت خانه نوشت: هواپیماهای روسی در یک هفته اخیر 14 هواپیمای جاسوسی خارجی را رهگیری کردند.
در گزارش گفته شده است: هواپیماهای نظامی میگ-31 و سوخو-27 نیروی هوایی روسیه هواپیماهای خارجی را رهگیری کرده اند.
پیش از این حداکثر تا پنج گزارش پرواز جاسوسی هوایی غربی در هفته علیه روسیه اعلام می شد که رسیدن آن به 23 عملیات در هفت روز نشان می از افزایش چند برابری آن دارد.
** انتقاد لاوروف از رویکردهای ضدروسی واشنگتن در گفت وگو با وزیر امور خارجه آمریکا:
همزمان با افزایش دور جدید تنش ها بین دو کشور، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه شامگاه پنجشنبه (سوم خرداد) در مذاکره تلفنی با رکس تیلرسون همتای آمریکایی، از تحریم های ضدروسی به شدت انتقاد کرد.
وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد: لاوروف در بخش بررسی مسائل روسیه و آمریکا به تلاش های توهم آمیز این کشور برای فشار بر روسیه از راه تحریم اشاره کرد.
وی هشدار داد که این گونه اقدام ها، خطری جدی برای مجموعه روابط روسیه و آمریکا ایجاد می کند که هم اکنون نیز در شرایط بسیار دشواری قرار دارد.
لاوروف همچنین گفت که در این شرایط طرف روسی برای ارزیابی اوضاع مجبور شد، دیدار قطعی شده معاونان وزرای خارجه دو کشور را که برای ( جمعه - چهارم خرداد) پیش بینی شده بود، به تاخیر بیاندازد.
وزیر خارجه روسیه تاکید کرد که این کشور منتظر دریافت پاسخ ارائه شده به آمریکا برای بهبودی روابط دو جانبه است.
*** اختلاف ها و تقابل های کهنه:
تحریم های ضدروسی که از سال 2014 در قالب مواضع غرب و اتحادیه اروپا به پیشگامی آمریکا در چارچوب پرونده اوکراین وضع شده، همیشه روند افزایشی داشته است.
افزون بر این، دولت اوباما در آخرین روزهای ریاست جمهوری خود در سال 2016 با دستوری ناگهانی 35 دیپلمات روسیه را اخراج و دو ملک دیپلماتیک این کشور را نیز توقیف کرد که دولت ترامپ هم تاکنون حاضر نشده براساس قوانین و مقررات بین المللی آنها را بازگرداند و حتی پیش شرط دریافت یک قطعه زمین در سن پترزبورگ برای ساخت کنسولگری آمریکا را مطرح کرده که توسط مسکو رد شده است.
ترامپ نیز که در دوران رقابت های انتخاباتی با قاطعیت رویکردهای ضدروسی اوباما رئیس جمهوری وقت آمریکا را محکوم می کرد و وعده تغییر آن را می داد، نه تنها تاکنون کاری نکرده است، بلکه با اعمال تحریم های جدید، شرایط پیچیده تر نیز شده است.
از دیگر سو، با وجود فروپاشی شوروی در سال 1991، نابودی پیمان ورشو و گرایش بیشتر کشورهای کمونیستی سابق شرق اروپا به سمت غرب، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نه تنها منحل یا تضعیف نشده، بلکه اعضای جدیدی جذب کرده و قدرت بیشتری یافته است.
در چهار سال گذشته نیز ناتو در چارچوب طرح موضوع تهدیدهای مسکو علیه غرب، حضور گسترده ای نزدیک خاک روسیه و حتی هم مرز این کشور پیدا کرده و در حال افزایش آن است.
اکنون نیروهای این پیمان و آمریکا به صورت همیشگی یا زمانبندی شده در شرق اروپا از جمله لهستان و رومانی و همچنین لیتوانی، لتونی، استونی، گرجستان و مولداوی پنج جمهوری سابق شوروی حضور دارند که بارها سبب اعلام هشدارهای مسکو شده است، ولی این روند همچنان گسترش می یابد.
همچنین شرایط جدید نشان می دهد که رویکردهای نظامی ضدروسی دوره اوباما در گروه کاری کنونی کاخ سفید نیز ادامه می یابد و حتی کامل تر اجرا می شود.
با توجه به روند پرشتاب کنونی افزایش اختلاف ها بین مسکو و واشنگتن در عرصه های مختلف و در صورت ادامه این رویکردهای تقابلی و تنش زا، این واقعیت آشکارتر می شود که نمی توان امید چندانی به بازسازی روابط واشنگتن و مسکو حتی پس از دیدار ترامپ و پوتین در هامبورگ آلمان یا مذاکرت بعدی داشت.
اروپام*1516 انتشار دهنده: هادی مولوی نیا
نظر شما