دکتر محسن مفیدی نیستانک، معاون برنامه‌ریزی و آمار دفتر برنامه و بودجه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، طرح کلان استراتژیک تنوع زیستی و ذخایر ژنتیکی را از سوی این سازمان معرفی کرد و گفت: «کشور ایران با توجه به وسعت زیاد، تنوع آب و هوایی و موقعیت خاص جغرافیای طبیعی دارای یکی از غنی‌ترین منابع ژنتیکی در منطقه و جهان است. برای حفظ و بهره‌برداری پایدار از این ودیعه الهی و ثروت ملی باید اقدامات جدی و عاجل صورت پذیرد.»
او از هزاران سال دانش سنتی بهره‌برداری از ذخایر ژنتیکی یاد کرد و فعالیت‌های مدرن مربوط به حفاظت و استفاده از این منابع را در ایران، متعلق به پنجاه سال اخیر دانست و توضیح داد که این فعالیت‌ها در زمینۀ حفاظت و حراست از ذخایر توارثی همواره به‌صورت پراکنده و مقطعی انجام شده است.
مفیدی بر لزوم و اهمیت ارتقاء کشور به مقام نخست منطقه در حوزۀ علوم و فناوری، تأکید کرد و گفت که در گذشته، برنامه‌های سازمان عموماً مؤسسه‌محور، استان‌محور و کوتاه‌مدت بوده است در حالی‌که هم‌اکنون رویکرد سازمان بر اساس تدوین برنامه‌ها در قالب کلان است و نگاه برنامه‌محور، موضوع‌محور و مسئله‌محور وجود دارد.
او در این راستا مثالی مطرح کرد و گفت: «هم‌اکنون در تدوین برنامه برای کشت، داشت، برداشت، فرآوری و انبارداری هر محصول، جنبه‌های گوناگونی همچون توجیه اقتصادی کشت محصول، توجه به اقلیم مختلف مناطق، تأمین آب محصول مورد نظر، نیاز محصول به تحقیقات بیشتر، انتخاب ارقام مقاوم، آمایش سرزمین و تعیین پهنه کشور و... مورد توجه قرار گرفته است.»
دکتر مفیدی بر اهمیت حفاظت و حراست از ذخایر ژنتیکی به‌عنوان پایه و مبنای توسعۀ تحقیقات در علوم زیستی، زیست فناوری و امنیت غذایی تأکید کرد و در همین جهت، از تدوین طرح کلان این سازمان در حوزه‌های زراعی - باغی، جنگلی - مرتعی، دام و طیور، شیلات و آبزیان، میکروارگانیسم‌ها و بی‌مهرگان، نام برد و گفت: «تدوین طرح کلان استراتژیک ذخایر در زمینه محصولات زراعی و باغی نیز مراحل پایانی خود را طی می کند و در شهریورماه سال جاری از آن رونمایی می‌شود.»
معاون برنامه‌ریزی و آمار سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی همچنین از تشکیل شورای راهبردی در هریک از این حوزه‌ها خبر داد و گفت که در طی دو سال اخیر، ده‌ها محقق در آن‌ها فعالیت فشردۀ علمی داشته‌اند.
دکتر مفیدی در ادامه افزود: «در تدوین این طرح کلان استراتژیک، مسائلی مانند تعیین چالش‌های بخش کشاورزی، برگزیدن چالش‌های مرتبط با تحقیقات بخش کشاورزی، اولویت‌بندی این چالش‌ها، تجزیه و تحلیل وضعیت موجود با تعیین و اولویت‌بندی نقاط ضعف، نقاط قوت، فرصت‌ها و تهدیدها انجام گرفته است که منجر به تعیین شاخص‌هایی شده است که وضعیت فعلی و وضعیت ایده‌آل در افق ۱۴۰۴ را نشان می‌دهد. در نهایت متخصصانی که مسئولیت تدوین حوزه‌های تخصصی را دارند، طرح‌ها و پروژه‌هایی را برای ۱۰ سال آینده در اولویت خواهند دانست که در این مسیر حرکت کند. البته این برنامه از انعطاف لازم برای تغییرات پیش بینی نشده در آینده برخوردار است و کاملاً اجرایی است.»
غزال غضنفری
∎
نظر شما