آیت اللّه جوادی آملی پاسخ داد
چرائی زودتر رسیدن زنان به سن تکلیف از منظر اسلام
صاحبخبر - آیت اللّه جوادی آملی می گوید: توفیق زن بیش از مرد است زیرا قبل از این که مرد، مکلف شود زن را خدا به حضور پذیرفته آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است زن مشغول راز و نیاز و نماز است. به گزارش مهر، آیت اللّه جوادی آملی مفسر قرآن و از مراجع تقلید درباره دلیل زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران معتقداست: توفیق زن بیش از مرد است زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف بشود، زن را ذات اقدس اللّه به حضور پذیرفته است، آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است. دین اسلام از بین دیگر ادیان الهی کاملترین و جامع ترین دین به حساب می آید و در قرآ ن نیز بر آن تأکید بسیاری شده است. انسان مسلمانی که خود را تسلیم این دین و فرامین نورانی آن میکند، مفتخر است که چنین آئین مقدسی در همۀ ابعاد زندگی او دارای برنامه بوده و نسبت به پرسشهای احتمالی او پاسخگوست. در این بین یکی از سؤالات مبتلا به قشر جوان ما چرائی زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران می باشد! آیا خالق هستی بخش تفاوتی بین زن و مرد قائل شده است؟ لذا برآن شدیم تا از در این مجال از بنان مفسر عالی قدر جهان اسلام حضرت آیت اللّه جوادیآملی بهرهمند گردیم. آیت اللّه جوادی آملی مفسر قرآن و از مراجع تقلید درباره دلیل زودتر مکلف شدن دختران نسبت به پسران معتقداست: توفیق زن بیش از مرد است و اگر انسان تنزل کند حداقل باید بگوید زن همانند مرد است. زیرا تقریباً شش سال قبل از این که مرد، مکلف بشود، زن را ذات اقدس اللّه به حضور پذیرفته است. زن همین که از نُه سالگی گذشت و وارد دهمین سال زندگی شد، خدا او را به حضور میپذیرد و با او سخن میگوید و روزه را بر او واجب میکند، مناجاتهای او را به عنوان دستور مستحب شرعی گوش میدهد. وی اشتغال پیشتر زنان نسبت به مردان به راز و نیاز با خدا را به عنوان یکی ازاساسی ترین تشرف زن به محضر باری تعالی برشمرده و مرقوم داشت: آن وقتی که هنوز مرد به عنوان یک نوجوان مشغول بازی است، زن مشغول راز و نیاز و نماز است. شش سال زمینه سازی کردن و از دوران نوجوانی او را به حضور پذیرفتن، نماز را که عمود دین است بر او واجب کردن، روزه را که سپر دین است و حج را که وفد الی اللَّه است و مهمانان در آن سفر به ضیافتگاه خداوند میروند، بر زن واجب کردن، اینها همه نشانه آن است که زن برای دریافت فضائل، شایستهتر از مرد است و اگر این منطق درست تبیین و اجرا گردد، نتیجتاً معلوم خواهد شد که زن بالاتر از مرد و لااقل همتای مرد است. مرد وقتی پانزده سالگی را تمام نمود و وارد شانزدهمین سال زندگی شد، شایستگی خطاب الهی را کسب مینماید و قبل از آن چنین لیاقتی ندارد، زیرا بلوغ زمینه تشرف به مقام عبودیت است. وی در مورد اهمیت پاسداشت سن بلوغ و تشرف دانستن این مرحله با استناد به مناجاتالذاکرین امام سجاد (ع)آورده است:درباره یکی از علمای بنام شیعه ابن طاووس - رضوان اللَّه علیه - نقل شده است که روز بلوغش را جشن گرفت، او وقتی از پانزده سالگی وارد شانزدهمین سال زندگی شد دوستان و آشنایان خود را به شکرانه این که من نَمُردم و سنّ من به حدّی رسید که خدای سبحان با من سخن گفت و از من تکلیف طلب کرد، جشن گرفت چون انسان تا قبل از بلوغ، مورد خطاب تکلیفی خدا نیست، و به هنگام بلوغ لیاقت مییابد که مورد خطاب خدای سبحان واقع شود. این که این جشن در اسلام مشروعیت دارد و جزو سنن هست یا نه؟ مسئلهای جداگانه است، کسی به قصد ورودِ سنّت اقدام به برگزاری این مراسم نمیکند،بلکه این جشن را به شکرانه یک نعمت برگزار مینماید. و شاید مرحوم سید ابن طاووس زیر پوشش اطلاقات اولیه که هر نعمتی به شما رسیده است حقشناس و شاکر باشید، این چنین عملی را انجام داده است. بر این اساس، بلوغ یک شرافت است. آنها که اهل سلوکند میگویند ما مشرَّف شدیم نه مکلّف، چون زحمت و مشقتی در کار نیست، بلکه شرف در کار است. لذا در مناجاتالذاکرین امام سجاد(ع)می خوانیم «یا من ذکره شرف» ای خدائی که نام تو مایه شرافت است. اگر کسی به جائی برسد که ذکر خدا گوید و در سایه این ذکر، به یاد خدا و خدا هم به یاد او باشد، شرافتی نصیب او گردیده است، و زن شش سال قبل از مرد به این شرافت میرسد. اگر چنانچه به این نکته دقت شود، قبل از این که مرد به راه بیفتد و در صراط مستقیم گام بردارد، زن بخش زیادی از این راه را طی کرده است. بنابراین هم آن محرومیتهائی که زن در دوران عادت دارد قابل جبران است و هم اینکه شش سال قبل از مرد، بالغه میشود همه نقصها را ترمیم میکند. بنابراین اگر نقصانی در ایمان باشد و علت آن هم نقص در عبادت باشد، نه تنها قابل جبران است بلکه اگر زن به این فکر بیفتد که دوران شش ساله را مغتنم بشمارد عظمتی فزونتر نیز خواهد یافت. از آنچه گفته شد روشن می شود سِرّ بیان حضرت امیر(ع) در نهجالبلاغه که در وصف زن خطاب به امام مجتبی(ع)میفرماید» فاِنّ المرأة ریحانة ولیست بقهرمانة». یعنی این که زن ریحان است، باید او را زودتر از مرد، تحت تربیت و تکلیف قرار داد، در غیر این صورت ضایع میشود. روایتی دیگر نیز از حضرت صادق(ع)نقل شده است که می فرماید: «من اتّخذ امرأة فلیکرمها فانّما امرأة أحدکم لعبة فمن اتّخذها فلا یضیعها». مراد از لعب در روایت، بازیچه و اسباببازی نیست، بلکه یعنی زن ریحانه است این ریحانه را ضایع نکنید. اسلام به اولیای مدرسه و منزل دستور میدهد که به دخترها بیش از پسرها رسیدگی کنید. اگر تکلیف بر دختر، شش سال قبل از پسر شروع میشود بنابراین اولیای منزل و مدرسه مسئولیتشان نسبت به دخترها بیش از پسرهاست. منبع: کتاب زن در آئینه جلال و جمال∎
نظر شما