به گزارش ایسنا، براساس گزارش رسیده از رایزنی فرهنگی ایران در صربستان روز گذشته (شنبه) به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در صربستان و همکاری دانشکده الهیات دانشگاه بلگراد همایش یک روزه علمی با عنوان مسیحیت، اسلام وجهان بدون خشونت در سالن همایش دانشکده الهیات ارتدوکس دانشگاه بلگراد با حضور سفیر و رایزن فرهنگی ایران در صربستان، رئیس دانشکده الهیات ارتدوکس، مشاور عالی وزیر فرهنگ صربستان و جمعی از استادان دانشگاه‌ها از صربستان و ایران برگزار شد.

 در مراسم گشایش این همایش پس از سخنان کوتاه سفیر جمهوری اسلامی ایران حسین ملاعبداللهی و رئیس دانشکده الهیات دکتر پوزویچ، هشت تن از استادان مسلمان و مسیحی در میزگردهای صبح و بعدازظهر مقالات خود را درباره موضوع دین و خشونت ارائه کردند.

سپس جلسات با پرسش و پاسخ و بحث گروهی ادامه یافت. سخنرانان در این همایش عمدتاً درباره ظرفیت دین در پاسخگویی به مشکلات بشری، نظریه‌های برخورد یا گفت‌وگوی تمدن‌ها و مذاهب و موضع‌گیری‌های رهبران دینی و تأثیرات مفید یا مخرب آنها در جهان امروز سخن گفتند.

چهار تن از استادان مسلمانی که در این همایش مقالات خود را ارائه کردند عبارت بودند از : حجت‌الاسلام محمد مهدی تسخیری (رییس مرکز  گفت‌وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از ایران)، حجت‌الاسلام احمد مازنی (استاددانشگاه ونماینده مجلس شورای  اسلامی ایران)؛ سعادنصوفوویچ (رئیس‌العلمای صربستان) و سعید خلیل‌اویچ (از مرکز علوم دینی قم در بلگراد).

علاوه بر این‌ها، چهار تن از استادان دانشکده الهیات ارتدوکس صربستان نیز در این همایش مقالات خود را ارائه دادند : دکتر زوران کرستیچ،   دکتر الکساندر جاکوواتس،   دکتر ازدراوکو  یووانوویچ و   دکترازلاتکو ماتیچ  .

در شروع همایش، سفیر جمهوری اسلامی ایران حسین ملاعبداللهی طی سخنان کوتاهی ضمن تشکر از رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران و دانشکده الهیات دانشگاه بلگراد که با هماهنگی یکدیگر نشست "اسلام، مسیحیت و جهان بدون خشونت" را ساماندهی کرده‌اند،   گفت : هدف از برگزاری این نشست گفتگو در خصوص یکی از نیازهای امروز جهان بشری است. گفتگو در بین متفکران، اندیشمندان، مروجین و پیروان ادیان اسلام و مسیحیت به یکی از مهمترین نیازهای کنونی جامعه بشریت تبدیل شده است.

وی ضمن اشاره به پدیده  خطرناک، کور و خشونت بار  افراط گرایی دینی در جهان  افزود : این خشونت تند، چهره یکی از ادیان مهم آسمانی یعنی اسلام را مخدوش کرده است. این نشست نماد کوچکی است از عقلانیتی که همه ابنای بشر برای همزیستی در کنار یکدیگر نیاز دارند. گفتگو تنها مسیری است که می‌تواند این این عقلانیت را تجسم بخشد. گفتگو تنها مسیری است که موجب شناخت و همدلی خواهد شد و همه را در کنار هم قرار خواهد داد و فهم مشترک، ایمان مشترک و اهداف مشترک ایجاد خواهد کرد.

او گفت: امروزه بیش از هر زمانی بشریت محتاج جهانی عاری از خشونت است. جهانی که در آن همه انسان‌ها فارغ ازهر نوع دین، آیین و باوری که دارند به یکدیگر احترام بگذارند، عشق بورزند، برای سعادت یکدیگر تلاش کنند و برای ساختن جهانی پر از صلح و امنیت دست در دست یکدیگر دهند و با کوشش و تلاش مشترک سعادت و خوشبختی را برای عالم بشریت عینیت بخشند.

وی همچنین خطاب به اندیشمندان دینی که گرد هم آمده بودند گفت: بی‌تردید شما متفکران، اندیشمندان و استادان هریک به سهم خود می‌توانید با ارائه تجربیات خود پرده از ابهاماتی بردارید که مانع شناخت دقیق از یکدیگر شده است.

 در ادامه «پردراگ پوزوویچ»، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه بلگراد ضمن خوش‌آمدگویی به مهمانان ایرانی و استادان دیگر، توضیحاتی درباره تاریخچه صد ساله دانشکده  الهیات ارتدوکس بلگراد ارائه کرد و با اشاره به  همکاری فرهنگی این دانشکده با رایزنی فرهنگی  ایران ، توضیحاتی درباره سفر سال گذشته خود با هیاتی دانشگاهی از صربستان  به کشور ایران داد.  

به گفته او، ایران دارای یکی از قدیمی‌ترین فرهنگ‌ها و تمدن‌های جهان است و سهمی فراوان پایه گذاری  تمدن جهان داشته است.

 وی سپس از نظام آموزشی ایران، تساهل و مهربانی ایرانی‌ها در برخورد با خودش که همه جا به او که لباس کشیشی  به تن داشت احترام می‌گذاشتند و نیز از رفتار برابر ایرانی‌ها با ملل و ادیان دیگر به نیکی یاد کرد.

سپس «افندی سعاد نصوفوویچ»، رئیس العلمای صربستان در سخنرانی خود با موضوع "اعتدال و افراط گرایی در متون اسلامی" ضمن اشاره به اینکه همه ما هر روز با چالش‌های بیشتری در عرصه افراط‌گرایی مواجه هستیم و دین قربانی آن است، گفت: لازم است به تحلیل عواملی بپردازیم که افراط گرایی را ایجاد کرده‌اند. باید بگویم که  در وهله‌ی نخست  در اسلام اعتدال وجود داشت، سپس بنیادگرایی، و در نهایت افراطگرایی در وجوه مختلف آن و گرایش تکفیری ضرورتا یکی از عرصه‌های افراط گرایی دینی است.

در ادامه همایش «زوران کرستیچ» در سخنرانی خود با موضوع "مسئولیت‌پذیری متدینان در ارتباط با صلح"، ضمن اشاره به  مسئولیت مضاعف دینداران برای حفظ آرامش گفت: مومنان از سویی باید تلاش خستگی ناپذیر برای تأکید بر صلح دوستی دین‌مدارانه در زندگی عمومی داشته باشند و از سوی دیگر باید به شدت علیه دین‌های کاذبی که به دنبال ایجاد جنگ‌های به اصطلاح دینی جدید هستند مبارزه کنند.

وی با تاکید بر اینکه دین و صلح به هم گره خورده است گفت : هرچه دین اصیل‌تر باشد  اعتقاد آن به صلح نیز بیشتر است و متأسفانه هرچه خیانت به دین بیشتر شود به همان اندازه جنگ نیز افزایش پیدا می‌کند.

 سخنران سوم میزگرد صبح حجت‌الاسلام احمد مازنی- نماینده مجلس شورای اسلامی- به عنوان سخنگوی میهمان، بود که  درباره  "گفتگو تنها راه همگرایی بین ادیان  " صحبت کرد.

 مازنی ضمن  اشاره به اینکه رهبران ادیان الهی در برابر واقعیت موجود در عصر حاضر نیازمند همگرایی هستند، گفت : آن چه در نقطه مقابل رهبران دینی  صف آرایی کرده عبارت است از: تلاش گسترده دشمنان مشترک برای دین زدایی از زندگی بشر، ترویج خشونت و افراطی گری به نام دین، توجیه رفتار حاکمان برخی کشورها به نام دین یا به عبارت دیگر بجای دینی کردن سیاست، سیاسی کردن دین است. مسؤلیت مشترک رهبران ادیان الهی نیز ایجاد زندگی بهتر و اخلاقی‌تر برای همه انسان‌ها است و برای برون رفت از این فضای بحرانی و نیل به این هدف باید  ادیان  و انسان‌ها با یکدیگر گفتگوی جدی و منطقی کنند.

«آلکساندر جاکوواتس»، استاد دانشکده الهیات، آخرین سخنگوی بخش اول همایش بود که بحث خود را به "آزادی به عنوان هدیه الهی و امکان تحقق زندگی مسالمت آمیز در مسیحیت و اسلام» اختصاص داده بود.

وی در ابتدای سخنرانی خود گفت : متأسفانه خشونت را اغلب به دین ارتباط می‌دهند و چنین ادعا می‌کنند که دین مشوق خشونت و مرتبط با آن است.

وی ضمن ارائه توضیحاتی درباره  عدم ارتباط خشونت با اسلام و مسیحیت، گفت: خداوند اجباری در دین پذیری قرار نداده است. و ما باید در سایه دین بر تقویت روح تساهل و احترام به یکدیگر کوشا باشیم.

او در بخش دیگری از سخنرانی خود گفت: لازم است با مدل کلاسیک سکولار که مبتنی بر آن است که دین صرفا با حوزه خصوصی زندگی انسان ارتباط دارد و جنگ با حوزه عمومی، مخالفت تمام عیار کنیم. تئوری‌های پست سکولار نشان داده است که این رویکرد اشتباه بوده و هیچ کمکی به تثبیت زندگی مسالمت آمیز نکرده است.

در ابتدای بخش دوم همایش که بعدازظهر شروع شد، حجت الاسلام محمد مهدی تسخیری - رئیس مرکز بین المللی گفتگوی ادیان-  به موضوع  "علل خشونت و نقش ادیان ابراهیمی در حذف آن" پرداخت و گفت : ما در پی تبیین آن هستیم که بگوییم کدام علل واسباب موجب بروز خشونت‌های نوین موجود در جامعه امروزین است، و چگونه می‌توان با بهره‌گیری از اهرم‌هایی که با فطرت انسان‌ها سازگاری دارد به کاهش ویا توقف آن رسید.

وی  با اشاره به بهره‌گیری مثبت از ادیان ابراهیمی برای ایجاد آرامش و غلبه برعوامل خشونت و یا برعکس سوءاستفاده از ادیان آسمانی برای شعله‌ور ساختن این خشونت‌ها گفت: ما می‌خواهیم بدانیم که اصولا تعالیم ادیان چگونه می‌تواند در بوجود آوردن فضای رعب و وحشت دخیل باشد و اساس این خشونت عام بشری شود. حال آنکه همین تعالیم به عنوان وسیله‌ای برای تعمیم وگسترش صلح، امنیت، آرامش، و همکاری در جوامع انسانی به حساب می‌آید.

در ادامه همایش «ازدراوکو یووانوویچ» - استاد دانشکده الهیات - به موضوع "مسئولیت‌پذیری و نقش آموزه‌های دینی در حفظ صلح جهانی" پرداخت و گفت: آموزه‌های دینی مسئولیت و نقش بسزایی در کم شدن خشونت در جهان معاصر پست سکولار دارد. توانمندی‌های تأثیرگذاریِ آموزش دین متعدد است؛ خصوصاً در ارتباط با زندگی مسالمت‌آمیز مسیحیان و مسلمانان. در این زمینه آموزش‌های دینی این توانمندی را دارد که همه ارزش‌های الهی، انسان شناختی و فرهنگی‌ای را که در مسیحیت و اسلام مشترک‌اند  تبیین کند. همچنین لازم است آموزش‌های دین مشوق گفت وگوی بین فرهنگی و بین دینی باشند و نشان دهند که آشنایی با دیگران به معنای خلق صلح در جوامع دینی است.

در ادامه همایش رئیس مرکز علوم دینی قم در بلگراد سعید خلیل‌اوویچ به بحثی فلسفی پیرامون "جهان عاری از خشونت در ساحت‌های عقلانیت دینی و ابزاری"  پرداخت و گفت: خشونت به یک اندازه ممکن است هم در جامعه‌ی سنتیِ دینی و هم در جامعه‌ی مدرن اتفاق بیفتد. لیکن، تفاوت در این است که این پدیده اجتماعی هیچ پشتوانه فلسفی در جامعه پیرو عقلانیت سنتی دین نمی‌تواند داشته باشد، و بلکه نشان از آن خواهد داشت که دین مورد سوء استفاده واقع شده و در آن جامعه، به سعادت ابدی و رضایت الهی به عنوان معیار و هدف نگریسته نمی‌شود. از سوی دیگر، ناممکن نخواهد بود که عقل ابزاری، در سایه اقتدار سیاسی، حکم کند که در یک یا چند مورد، خشونت می‌تواند به تحقق هدفی خاص کمک کند. در این صورت، خشونت از اعتبار کامل معرفتی و فلسفی برخوردار گشته و به عنوان مظهر حق و عدل، مورد حمایت ارزشی قرار خواهد گرفت.

سپس «زلاتکو ماتیچ»، استاد دانشکده الهیات ارتدوکس دانشگاه بلگراد به عنوان سخنگوی پایانی همایش، مقاله‌ای درباره موضوع "مسیحیت و اسلام در جامعه کثرت‌گرا؛ همزیستی و چالش‌ها» ارائه داد.

وی گفت: من با طرح  سئوالاتی به  دنبال تحلیل  موقعیت اسلام در تمدن غربی هستم  و می‌خواهم مهمترین چالش‌های رو در رویی اسلام و غرب را ارائه دهم. اعتقادم این است که اسلام به عنوان چالش تاریخی، سیاسی و جامعه شناختی تمدن معاصر غربی باید موضوع گفتگوهای جدی متألهان و متکلمان هم باشد؛ چراکه گفتگوهای فرهنگی و تمدنی از این دست به اینکه نوع نگاه‌مان را توسعه بدهیم کمک خواهد کرد؛ باید  از نگاه انحصاری غرب‌گرایانه به همه دنیا و حقیقت خارج شد و تمرکز زدایی کرد.

وی گفت: امروزه لازم است اصول دموکراسی و حقوق بشر و آزادی را که از اصول الهیات مسیحی است جامه عمل حقیقی بپوشانیم. تحقق این هدف و اجرای این اصول در همه عرصه‌های مختلف زندگی می‌تواند یک هدف مشترک داشته باشد و آن هم زندگی مسالمت‌آمیز مسیحیان و مسلمانان در سراسر عالم ماست. اینجا در واقع من به دنبال این هستم که نشان دهم اسلام در سه جهت می‌تواند مسحیت را به چالش بکشد؛ چرا که اسلام با حضور خود مسیحیان را مجبور خواهد کرد که وارد یک گفت و گوی حقیقی شوند.

انتهای پیام