رضا غبیشاوی 

سالروز آزاد سازی خرمشهر هر سال فرصتی برای پاسداشت فداکاری های فرزندان ایران در سال 1361 است. امسال اما روزنامه شرق از منظری دیگر به این موضوع پرداخت و موضوع نام و تمایل به نام قبلی را با نگاهی توام با سوء ظن تحلیل کرد. هر چند در توضیحی که برای دوستان در آن روزنامه فرستادم مواردی را یادآور شدم تا نشان دهم توطئه ای در کار نیست و یک شهر می تواند دو یا سه نام داشته باشد و امری مسبوق به سابقه است اما چون بنا به صلاح دید خود برخی مثال ها را حذف کرده بودند و به انتقال منظور آسیب می رساند متن کامل مطلب به قصد فتح بابی تازه و رفع سوء تفاهم هایی که می تواند میان اقوام مختلف ایرانی فاصله اندازد منتشر می شود



در این باب می توان به موارد زیر اشاره کرد.

1- در دوره رضاشاه براساس سیاست های شاهنشاهی وقت، اسامی برخی شهرهای ایران تغییر کرد که بعد از انقلاب اسلامی 57، تعداد زیادی از این اسامی به حالت قبلی بازگشت. در این دوره اسامی برخی شهرهای خوزستان از جمله شهرهای محمره به خرمشهر، خفاجیه به سوسنگرد، معشور به ماهشهر، عبادان به آبادان، راس المینا به بندر شاهپور ، فلاحیه به شادگان و ... تغییر داده شد. نام بندر شاهپور بعد از انقلاب اسلامی به بندر امام خمینی تغییر یافت.

این موضوع محدود به خوزستان نبود و شامل بسیاری از شهرهای دیگر در استان های مختلف ایران نیز شد.
ارومیه به رضاییه و بندر انزلی به بندر پهلوی از این جمله هستند که همگی بعد از پیروزی انقلاب، دوباره به شکل اولیه بازگشتند. اسم شهر کرمانشاه نیز بعد از انقلاب به دلیل داشتن بخش "شاه" به باختران تغییر یافت که با تلاش های فعالان اجتماعی سیاسی این شهر، دوباره اسم این شهر به شکل قبلی بازگشت.

حال آیا می توان همه این تلاش ها و کمپین ها را به ضدانقلاب نسبت داد و آنها را اماج اتهام و توهین قرار داد.

2- بخشی از مردم مذهبی، مومن، انقلابی و وطن دوست خوزستان نیز خواستار بازگشت اسامی برخی از شهرهای استان به دوره قبل از تغییر در پهلوی اول هستند. آنها بعد از انقلاب تاکنون تلاش های بسیاری برای بازگشت این نام ها انجام داده اند و به تلاش های خود ادامه می دهند.

در همین چارچوب، مردم عرب خوزستان در مکالمات خود به زبان عربی، همچنان از اسامی سابق این شهرها استفاده می کنند. همانگونه که هم اکنون در بسیاری از شهرها، از نام های قدیمی میدان ها و خیابان ها استفاده می کنند و کسی انواع و اقسام اتهامات و توهین ها را متوجه آنها نمی کند.

بخشی از مردم خوزستان بازگشت نام های قدیمی بعضی شهرها که در دوره رضاخان تغییر داده شده بود را پیگیری می کنند. فارغ از درستی یا نادرستی این مطالبه، انگ زدن و برچسب زنی به مردم مطالبه نگر، اقدامی نادرست است.

در حال حاضر نیز کمپین هاو درخواست هایی برای تغییر نام شهرها در برخی شهرهای ایران فعال هستند که از جمله می توان به کمپین بازگشت نام سخت سر به رامسر، تغییر نام استان گلستان و ... اشاره کرد. آیا همه اینها ضدانقلاب و وابسته به خارج از کشور هستند؟

3- مردم خوزستان در دوره انقلاب و جنگ تحمیلی شهدای بسیاری را تقدیم انقلاب و کشور  کردند و  رشادت ها و ایثارگری های بسیاری را به نمایش گذاشتند. همانگونه که قبل از این نیز به هنگام حمله متجاوزان انگلیسی در جنگ جهانی اول، در مقابل آنها ایستادند و شهادی بسیاری را تقدیم ایران و اسلام کردند که قبرستان جهاد امروز سند آن افتخار بزرگ است.

مردم خوزستان در جنگ تحمیلی و دوره دفاع مقدس، علاوه بر جان، خانه و کاشانه و زندگی خود را نیز برای حفظ کشور و انقلاب اسلامی و وحدت سرزمینی ایران تقدیم کردند. شهرها و روستاها و کارخانه ها و صنایع استان تخریب شد. جنگ برای ایران تمام شد اما تاثیرات مخرب جنگ از جمله میدان میدان ها، تخریب زمین های کشاروزی و زیرساخت های اقتصادی استان، همچنان گریبانگیر مردم خوزستان است. انتظار نمی رود مردم خوزستان در کنار تحمل همه سختی های دوره جنگ، این بار نیز برای پیگیری مطالبات اجتماعی زخم زبان بشنوند.

4- یکی از انگاره های نادرست که پس از آغاز جنگ به کرات در برخی رسانه های ایران و از زبان بعضی چهره های سیاسی شنیده می شود این است که صدام برای خرمشهر و دیگر شهرهای خوزستان اسامی قبلی را گذاشت. این موضوع نادرست و اشتباه است.
اولا صدام از مطالبات مردم خوزستان سوء استفاده می کرد همانگونه که امروزه نیز بسیاری از گروه های ضدانقلاب از مطالبات به حق مردم سوء استفاده می کنند.

ثانیا دیروز و امروز همه مردم عرب خوزستان ( همه و همه و بدون استثنا) به هنگام صحبت کردن به زبان عربی، از اسامی قبلی استفاده می کنند. آنها همزمان نیز وقتی به زبان فارسی سخن می گویند اسامی فعلی شهرها را به کار می گیرند.  این موضوع یک رخداد تجربی و قابل راستی آزمایی از سوی هر فرد است.

این موضوع حتی درباره دریابان علی شمخانی برادر دو شهید، رزمنده و فرمانده دوران جنگ و دبیر فعلی شورای عالی امنیت نیز صادق است و ایشان نیز وقتی به زبان عربی سخن می گویند از اسامی سابق استفاده می کنند.


 
این نکته را بسیاری از چهره های موجه نظام نیز مطرح کرده اند که آخرین آنها نیز امام جمعه مردمی خرمشهر (حجت الاسلام موسوی فر) است که ایشان نیز تاکید کرده بودند:
"زبان محلی خرمشهر عربی است و هر کسی لباس محلی را می پوشد و یا نام قبلی خرمشهر که محمره بوده، به زبان می آورد غیر مسلمان و ضد انقلاب نیست.
نام قبلی خرمشهر در زمان رضا شاه از محمره به خرمشهر نام گذاری شده و برخی از مردم این شهر تاکنون از این نام استفاده می کنند و هیچ اشکالی ندارد بنا بر این بهانه دست دشمنان انقلاب ندهید."

در این باره می توان اشاره کرد که حافظ اسد رئیس جمهوری وقت سوریه که هم پیمان ایران بود نیز به هنگام صحبت کردن به زبان عربی، از اسامی سابق برای خوزستان استفاده می کرد.

علاوه بر این، امروزه بسیاری از شهرها و کشورها چند اسمی هستند. به عنوان مثال، کشور مصر در فارسی و عربی و ایجیپت در انگلیسی، کشور اردن در عربی و فارسی و جردن در انگلیسی، قاهره در عربی و فارسی و کایرو در انگلیسی، کشور مغرب در عربی، موروکو در انگلیسی و فرانسه و در فارسی مراکش - کازابلانکا در فارسی و انگلیسی و فرانسه و دارالبیضا در عربی -  لهستان در فارسی و بولند در انگلیسی و بولندا در عربی. عراق در فارسی، العراق در فارسی - عربستان سعودی در فارسی و المملکه العربیه السعودی (پادشاهی عربی سعودی) در عربی و انگلیسی. تهران در فارسی و در عربی طهران - امان (پایتخت اردن) در فارسی و عمان در عربی - دریای خزر در فارسی، کاسپین در انگلیسی و بحر القزوین در عربی



این مورد همچنین درباره اسم اهواز نیز صادق است. نام اهواز در زبان فارسی اهواز است و در زبان عربی به دلیل قواعد صرف و نحو، الاهواز است. این موضوع نیز با پرسش ساده از علمای قواعد عربی قابل راستی آزمایی است.
مهمترین مثال آن نیز راه اندازی شبکه الاهواز از سوی موسسه امیرالمومنین زیر نظر آیت الله جزایری امام جمعه اهواز است که برنامه های خود را به زبان عربی برای مردم عرب خوزستان پخش می کند.

به دوستان و عزیزان پیشنهاد می شود اولا جنگ ایران و عراق را به جنگ عرب و فارس یا جنگ نژادپرستانه تبدیل نکنیم چرا که ملت ایران از این مرحله عبور کرده اند. آن جنگ، جنگ دولت صدام علیه دولت و مردم ایران بود. ثانیا: ایران به لحاظ تنوع و گوناگونی فرهنگی در میان کشورهای خاورمیانه و اروپا، بی نظیر است این تنوع را نباید به بهانه ای برای دشمن سازی، تحریک و تنفر میان بخش های مختلف مردم ایران و گوناگونی ها را به وسیله ای برای انگ زنی و توهین تبدیل کنیم . امروزه بخشی های تشکیل دهنده جامعه ایران از جمله عرب های ایرانی دست در دست یکدیگر به دور از کینه جویی و نفرت افکنی می توانند در توسعه و ارتقای جایگاه ایرانی باهم مشارکت داشته باشند.