وی با طرح این سئوال که اگر پیامبر(ص) در زمان ما بود قرآن را به همین شیوه  آموزش می‌داد؟ گفت: پیامبر(ص) به هیچ ‌کدام از روش‌های روخوانی، روانخوانی، ترجمه، تفسیر و ... کنونی قائل نبود بلکه پیامبر(ص) دنبال پیاده کردن مفاهیم قرآن در زندگی و رفتار افراد بود به عنوان مثال وقتی پیامبر(ص) به آیه 10 سوره حجرات «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ، در حقيقت مؤمنان با هم برادرند پس ميان برادرانتان را سازش دهيد و از خدا پروا بداريد اميد كه مورد رحمت قرار گيريد» می‌رسید دنبال این بود که برادری را بین مردم ایجاد کند و تا این کار انجام نمی‌شد سراغ آیه بعد نمی‌رفت اما در سبک‌های رایج آموزش‌ قرآن، افراد یاد می‌گیرند مخارج کلمات را درست ادا کنند نسبت آیه‌ها با یکدیگر به آن‌ها بیان می‌شود و خلاصه تمام این کلاس‌ها می‌شود اینکه تمام آیات به هم ربط دارند اما به من و تو ربط ندارد؛ مومنان با هم برادر هستند اما قرار نیست من و تو برادر باشیم ما فقط این را می‌شنویم و رد می‌شویم.

وی تصریح کرد: در حال حاضر تعدادی از ما دور هم جمع می‌شویم و هر کدام یک صفحه از قرآن را می‌خوانیم و گمان می‌کنیم که پیامبر(ص) هم این کار را می‌کرد در حالی که در سبک تاریخی پیامبر(ص)، تلاوتی به این معنا وجود نداشت.

یزدانی اظهار کرد: اگر بخواهیم به روش پیامبر(ص) قرآن را در جامعه پیاده کنیم ابتدا باید مقاصد آیات را شناسایی کنیم سپس به تطبیق مقصد آیات با وضعیت جامعه کنونی بپردازیم و بعد فرآیند عملیاتی وصول به مفهوم آیات را طراحی کنیم، به عنوان مثال وقتی فهمیدیم مقصد آیه 10 سوره حجرات، ایجاد برادری عقیدتی در کنار برادری نسبی بین مردم است باید ببینیم در جامعه فعلی چه موانعی برای رسیدن به این هدف وجود دارد و چطور می‌توان آن را اجرا کرد.

تزکیه، لازمه مبارزه با دین‌های ازخودساخته مردم

وی ادامه داد: در حال حاضر اگر بخواهیم در جامعه فعلی مسئله برادری را بین مردم ایجاد کنیم عرف جامعه آن را نمی‌پذیرد، اما پیامبر(ص) به وسیله تزکیه با این مسئله برخورد می‌کرد یعنی ابتدا روحیه حسادت و تکبر را در افراد از بین می‌برد، بعد که دل‌های آن‌ها نرم می‌شد و موانع درونی از بین می‌رفت، دنبال ایجاد حس برادری بین مسلمان بود.

وی به سختی‌های آموزش دین اشاره کرد و گفت: وقتی می‌خواهیم مطالب علمی را به مردم یاد دهیم چون هیچ ذهنیت قبلی ندارند، راحت آن را می‌پذیرند به عنوان مثال وقتی می‌گوییم آب در دمای 100 درجه به جوش می‌آید، همه این را می‌پذیرند اما در آموزش مفاهیم دینی به عنوان مثال وقتی می‌گوییم روزی دست خدا است، افراد ذهنیت‌هایی را قبل دارند که مانع پذیرفتن این اصل می‌شود و مثلا ممکن است معتقد باشند پارتی یا پدر و مادر پولدار و ... باعث افزایش درآمد می‌شود لذا نسبت به یادگیری مفهوم مقاومت نشان می‌دهند.

وی تصریح کرد: در آموزش دین باید با دین‌هایی که مردم از قبل در ذهنشان ساخته‌اند مبارزه کرد در این راستا پیامبر(ص) از تزکیه استفاده می‌کرد،در واقع تزکیه یک نوع درمانگری است و دو کار انجام می‌دهد؛ یادگیری قبلی که مانع یادگیری جدید است را از بین می‌برد و در فرد برای یادگیری جدیدش ایجاد انگیزه می‌کند.

چرا نزول قرآن، 23 سال به طول انجامید

این محقق و پژوهشگر با تاکید بر اینکه پیامبر(ص) تا هر آیه قرآن را در بین مردم و جامعه اطرافش تبیین و اجرا نمی‌کرد به آیه بعدی نمی‌رفت، گفت: برای همین است که نزول قرآن 23 سال به طول انجامید به عبارت دیگر رویکرد پیامبر(ص) در آموزش قرآن، رویکرد قطره چگانی بود اما رویکرد ما سیلابی است لذا در یک ماه رمضان 30 جز قرآن را می‌خوانیم در حالی که پیامبر(ص) 10 آیه به 10 آیه قرآن را آموزش می‌داد، مردم اطراف پیامبر(ص) باید این 10 آیه را فرا می‌گرفته و آن را در زندگی و رفتار خود اعمال می‌کرند در همین حین آیات را حفظ هم می‌کردند یعنی بدون اینکه مبنا بر حفظ آیات باشد، مردم، آن‌ها را حفظ می‌کردند و رویکرد اصلی پیامبر(ص) یادگیری و عملی کردن قرآن در زندگی مردم بود.

وی اظهار کرد: سبک آموزش قرآن در جامعه ما مانند آموزش شنا در بیابان است و همانگونه که فرد در بیابان، شنا کردن را یاد نمی‌گیرد مردم ما هم با این سبک آموزش قرآن، آن را درک نمی‌کنند، اگر کسی به کلاس قرآن رفت و بداخلاقی‌ها، افسردگی‌، تکبر، و ... او برطرف نشد یعنی کلاس قرآن ما در جهت درست نبوده و روش پیامبر(ص) اعمال نشده است.

مولف کتاب مثل پیامبر تبلیغ کنیم، با بیان اینکه کلاس‌های قرآن فعلی، کلاس تئوری است در حالی که قرآن، یک درس عملی است، گفت: آموزش قرآن باید منجر به تغییر نسبتا پایدار در رفتار فرد شود در این راستا اول از همه باید خود معلم قرآن عامل به آن باشد.

نقش معلم در عمل به قرآن

وی یادآور شد: اگر معلم قرآن خودش رابطه برادری با شاگردانش داشته باشد، شاگردانش به راحتی این مفهوم را درک می‌کنند و نسبت به دیگران اجرا می‌کند اما اگر در حد حرف باقی بماند، چون خوبی و زیبایی رفتار برادرگونه را درک نکرده‌اند حتی ممکن است نسبت به آن مقاومت هم بکنند.

وی با اظهار تاسف از اینکه ما یادسپاری قرآن را معادل یادگیری قرآن دانسته‌ایم و به آموزش قرآن مانند علوم ریاضی، نگاه کمی داریم، گفت: تا وقتی که چنین رویکردی داشته باشیم، همانطور که آموزش ریاضی منجر به تغییر رفتار در فرد نمی‌شود، اینگونه آموزش قرآن ما هم منجر به تغییر رفتار نمی‌شود.

یزدانی تصریح کرد: پیامبر(ص) با اتکا به قرآن که کتاب هدایت است، کار تبلیغ دین را انجام می‌داد و گام به گام با قرآن پیش می‌رفت اما مبلغان امروزی از این کتاب مقدس غافل شده و حتی گاهی در تبلیغ دین، تعبیر و تفسیرهای شخصی خودشان را بیان می‌کنند.