«اکبر قنبری» مدیر مسئول انتشارات نگاه معاصر که حدود ۱۵ سال است در کار نشر مشغول است و حدود ۱۰ سال است که در نمایشگاه کتاب تهران شرکت می کند، درباره وضعیت سی امین نمایشگاه کتاب تهران به خبرنگار ادبیات شبستان گفت: نمایشگاه کتاب هر سال نسبت به سال گذشته اش، بهتر می شود و امسال دومین سالی بود که نمایشگاه در شهرآفتاب برگزار شد و امسال نسبت به سال قبل از نظر تامین امکانات از جمله امکانات رفاهی و حمل و نقل و حضور مردم و برنامه‌ریزی در نمایشگاه بهتر بود.

بخش خصوصی حسابگری دقیق تری نسبت به بخش دولتی در کارها دارد

وی در ارزیابی بحث واگذاری امور نمایشگاه کتاب به بخش خصوصی توضیح داد: به نظرم، هر چقدر اندازه دولت را کوچک تر کنیم به نفع عموم مردم می شود؛ به خاطر اینکه بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی، حسابگری دقیق تری دارد و به دلیل این حسابگری دقیق، سعی می کند هزینه ها را پایین بیاورد و در عوض خدمات دهی بالاتری داشته باشد اما در بخش دولتی این گونه نیست؛ همان گونه که ماشین هایی که در بخش دولتی تولید می شوند که نه در قیمت نه در کیفیت آنها می توانید دخالت کنید! و معلوم نمی شود در کدام بخش تولید یک ماشین، بیش از اندازه هزینه شده است و نتوانستند به کیفیت مطلوب برسند. لذا بخش خصوصی در همه کارها بهتر جواب می گیرد و دولت باید نقش نظارتی داشته باشد و اگر دولت از عهده نقشش به خوبی برآید، هم به وظایف اصلی خودش می رسد و هم امکان سیاستگذاری بهتر فراهم می شود و خودش را درگیر کارهای اجرایی نمی کند.

انتقال و کسب تجربه در نمایشگاه کتاب پائین است

قنبری در پاسخ به پرسش خبرنگار شبستان مبنی بر تبادل آثار، تعامل و ارتباط با ناشران خارجی حاضر در نمایشگاه کتاب تهران که سالهاست به نمایشگاه می آیند، گفت: واقعیت این است که البته اینجا به معنای دقیق تر، فروشگاه کتاب با عرضه کتاب های جدید به حساب می آید و نه تجربه ای در کار است نه انتقال تجربه ای وجود دارد و اگر اینجا امکانی فراهم می شد تا فقط کتاب های جدید نمایش داده شوند و هر کسی که قصد خرید دارد، بیرون از نمایشگاه خرید کند، به صنعت نشر بیشتر کمک می شد. در حال حاضر نقدینگی ناشران را در طول سال، برپایی نمایشگاه کتاب تامین می کند ولی در درازمدت هم سیستم توزیع، هم کتابفروش و هم مخاطبان خارجی از تهران (که حضور در نمایشگاه کتاب تهران بیشتر برایشان ضرر است) ضربه می خورند.

وی با بیان اینکه یکی از مشکلات نمایشگاه های کتاب در ایران، فروش کتاب است، اظهار کرد: ما ناشران در نمایشگاه های کتاب فقط کتاب می فروشیم و حتی فرصت نداریم به مراجعه کنندگان درباره کتاب توضیح دهیم. در اینچنین فضایی که فقط نقدینگی اهمیت دارد، انتقال و کسب تجربه صفر است و نه ما می توانیم از تجربه خارجی ها استفاده کنیم نه آنها.

مدیر مسئول انتشارات نگاه معاصر با اشاره به اینکه در نمایشگاه بزرگ کتاب تهران که تعداد مراجعه کنندگان زیاد است، زمان و نیروی انسانی را برای تعامل با خارجی ها کم داریم، گفت: باید با ناشران خارجی بنشینیم و ببینیم که چه تکنولوژی جدیدی برای نشر دارند و از چه نوع کاغذهایی استفاده می کنند و چه صحافی دارند و چه قطع هایی برای کتاب هایشان دارند. اگر توجه کرده باشید 95 درصد قطع های کتاب ها در ایران یا وزیری است یا رقعی؛ چرا؟ چون واردکنندگان کاغذ به ایران یا قطع 60 در 90 یا 70 در 100 وارد می کنند و اینها به قطع های متفاوت کتاب ها و پرتی کاغذ کاری ندارند. آیا به لحاظ فیزیکی کاغذ سفید بهتر است یا کاغذی که کمی نور را به خود جذب کند؟ در ایران کمتر امکان دارد که از این نوع کاغذها استفاده شود که چاپ عالی هم دارد. گلاسه چاپ کردن عالی است اما بدترین نوع چاپ برای چشم ها، گلاسه است! وقتی تولیدکننده کتاب، خودش خواننده کتاب نباشد وضعیت به همین منوال خواهد شد.

وی درباره حضور مراجعه کنندگان به نمایشگاه کتاب و پیشنهادی برای حضور موثر آنها توضیح داد: بهترین پیشنهاد این است که مراجعه کنندگان لیستی از کتاب های مورد نیازشان را همراه با نشر چاپ کننده آثار تهیه کنند و از طریق اطلاع رسانی جدید مثل تلگرام، اپلیکیشن ها و ... که در نمایشگاه کتاب نیز وجود داشت، استفاده کنند. البته برخی هم دوست دارند آثار جدید برخی ناشران را ببینند و اشکالی هم ندارد فقط جایگاه ناشرانی که در نظر دارد را پیدا کنند و به سمت آنها بروند تا از ازدحام و خستگی بیش از حد نیز دور می مانند. برخی از مراجعه کنندگان به نمایشگاه کتاب نیز برای گردش می آیند که البته بد نیست که در فضای فرهنگی گردش کنند و نویسندگان و کتاب ها و ناشران را ببینند و کلا با حال هوای کتاب آشنا شوند.

تاکید بر گسترش فضای نمایش کتاب در نمایشگاه کتاب

وی تصریح کرد: به نظر من در تمامی موارد مذکور باید اعمال سلیقه موثر انجام شود و هدفمند باشد چراکه این یکی از مسائل جذب مخاطب است؛ مخاطب چند بار برای گردش می آید و بالاخره یک بار برای خرید کتاب.

مدیر مسئول انتشارات نگاه معاصر با تاکید بر گسترش فضای نمایشگاهی نمایشگاه کتاب، خاطرنشان کرد: حضور زیاد مخاطبان در نمایشگاه ممکن است حجم فروش را پایین بیاورد و اشکالی هم ندارد چراکه این مساله در درازمدت جواب می دهد و فرهنگسازی می شود. با وجود اینکه نمایشگاه کتاب برای ناشران فروش سالیانه در پی دارد اما به نظر من جنبه نمایشگاهی آن باید پررنگ تر شود.

تعطیلی ۶ ماهه فروش کتاب به خاطر برگزاری نمایشگاه ۱۰ روزه کتاب

وی در پایان در پاسخ به پرسش شبستان درباره اینکه برای ایجاد یک نمایشگاه واقعی زمان و هزینه می‌گذارید؟ گفت: باید هزینه نمایشگاه شدن نمایشگاه کتاب را پرداخت کنیم چراکه در درازمدت سود آن را خواهیم برد و مشتری های ما دیگر اینجا نمی آیند. لازم است این نکته را هم بگویم که فروش کتاب طی 6 ماهه اول سال به خاطر برپایی نمایشگاه کتاب 10 روزه تعطیل می شود.

گفت‌وگو: محمدصالح حجت الاسلامی