به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، عملیاتی سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی از زمان روی کارآمدن دولت یازدهم، در زمره مهمترین عناصر برنامه ریزی و تصمیم گیری مسوولان اجرایی بوده و به همین جهت شاهد گشایش های اقتصادی قابل توجهی همچون توسعه صادرات بوده ایم.
این گزارش بخشی از مهمترین تحلیل های یک هفته گذشته روزنامه ها در زمینه عملکرد دولت را در اجرایی سازی سیاست های اقتصاد مقاومتی بررسی کرده است که در زیر به مهمترین محورهای آن اشاره می شود.

** رونق کشاورزی
کشاورزی و دامداری به عنوان یکی از مهمترین ظرفیت های ملی برای تولید داخلی می توانند نقش مهمی در تحقق اقتصاد مقاومتی داشته باشند. در همین زمینه روزنامه «تجارت» در گزارشی با عنوان « نفت و کشاورزی دو عامل رشد اقتصادی» نوشت: آخرین گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی‌نشان می‌دهد با وجود سهم 60 درصدی نفت در رشد مثبت اقتصادی ایران در سال 1395 بر پایه‌امارهای رسمی، بخش کشاورزی با رشد بیش از پنج درصد، رتبه دوم را از آن خود کرد.
در ادامه گزارش می خوانیم: بانک مرکزی و مرکز آمار ایران رشد بخش کشاورزی را در 9 ماهه سال 1395 به ترتیب 4.2 درصد و 5.7 درصد اعلام می‌کنند اما ارزیابی مرکز پژوهش‌های مجلس از جدیدترین برآوردهای وزارت جهادکشاورزی از تولید انواع اقلام محصولات کشاورزی تا پایان سال 1395 نشان می‌دهد رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی (به قیمت ثابت) در سال 1395 نزدیک به 5.7 درصد خواهد بود که نسبت به برآوردهای پیشین این مرکز با افزایش همراه است.

**توسعه صادرات و کاهش واردات
یکی از مهمترین اهدافی که اقتصاد مقاومتی دنبال می کند توسعه صادرات و کاهش واردات است. در همین زمینه روزنامه ایران در گزارشی با عنوان «کاهش 30 هزار میلیارد تومانی هزینه واردات در پسابرجام» نوشت: 30 هزار میلیارد تومان کاهش هزینه واردات کشور در سال 95 یعنی سال اول اجرای برجام، این رقمی‌است که که بر اساس کاهش 237 دلاری هزینه واردات هر تن کالا به دست آمده است. 30 هزار میلیارد تومانی که به قول رئیس جمهوری از جیب ملت کاهش یافته است و رقمی است که بیش از بودجه عمرانی سال‌های تحریم است.
بر اساس گزارش‌های گمرک در سال گذشته یعنی نخستین سال پسابرجامی وزن کالاهای وارداتی ایران در مجموع به ۳۳میلیون و ۳۹۹هزارتن رسید. بنابراین با یک حساب سرانگشتی می‌توان دریافت که نزدیک به 8 میلیارد دلار هزینه واردات کالا در سال 95 کمتر از دوران تحریم بود. این رقم تقریباً 30 هزار میلیارد تومان می‌شود.
همچنین روزنامه تجارت در گزارشی با عنوان «اختصاص 150 میلیون یورو برای ضمانت صادرات» نوشت: توسعه صادرات غیرنفتی و جبران عقب‌ماندگی از برنامه‌های پیش‌بینی شده در بخش تجارت، مهمترین اولویت‌های صادراتی دولت در سال 96 را تشکیل می‌دهند. مدت‌هاست که مسئولان دولتی از لزوم تولید صادرات‌محور برای بهبود وضعیت اقتصاد صحبت می‌کنند و برای این منظور برنامه‌های حمایتی نیز پیش‌بینی کرده‌اند.
در نخستین همایش تقدیر از صادرکنندگان برتر تجهیزات و خدمات فنی و مهندسی صنعت آب و برق بود که «مجتبی خسروتاج» قائم مقام وزیر صنعت اعلام کرد که قرار است از صندوق توسعه ملی ۱۵۰ میلیون یورو به عنوان سپرده در بانک‌ها قرار بگیرد تا با استفاده از آن ضمانت نامه‌های لازم برای صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی صادر شود.
این مقام مسئول افزود: پیشنهاد دادیم تا صادرکنندگانی که گردش مالی و صادراتی معادل ۲۰ میلیون دلار در سال را در کارنامه خود دارند، با تسهیل شرایط بتوانیم برای این دسته از افراد ضمانت‌های لازم را دریافت کنیم.
«سیدعلی سید کمال» مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران نیز عنوان کرد: در سال ۱۳۸۳ حجم صادرات غیرنفتی ایران حدود ۳.۵ میلیارد دلار بود اما اکنون این رقم به ۴۴ میلیارد دلار رسیده و طی مدت پنج سال، رشد بیش از ۱۱ برابری داشته است. او افزود: درخصوص بحث رشد میانگین در زمینه ضمانت صادرات کوتاه‌مدت طی ۱۱ سال گذشته حدود ۳۰ درصد رشد داشته‌ایم.
وی تاکید کرد: در حوزه ضمانت صادرات میان‌مدت و بلندمدت نیز اکنون از ۱۲۲ میلیون دلار به ۶۹۶ میلیون دلار رسیده‌ایم و رشدی بالغ بر ۴۷۰ درصد را در این حوزه شاهدیم. همچنین در حوزه صادرات بلندمدت در سال گذشته حدود ۱۱۹ درصد رشد وجود داشته و از ۹۳ میلیون دلار در سال ۱۳۹۴ به ۲۰۴ میلیون دلار رسیده‌ایم.
روزنامه ایران نیز در گزارشی با عنوان « صادرات ایران به اروپا 6.5 برابر و به آفریقا 2 برابر شد» نوشت: در فاصله سال‌های 92 تا 95 با سیاست‌های مدیریت واردات، سرانجام برای نخستین بار در 62 سال گذشته تراز تجاری ایران مثبت شد، یعنی میزان صادرات غیرنفتی از واردات بیشتر شد.
براساس گزارش پایگاه خبری کمیسیون اروپا مبادلات تجاری ایران و 28 کشور اروپایی در ژانویه 2017 نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد 171درصدی داشته است درحالی در ژانویه سال قبل تجارت دو طرف 572میلیون یورو اعلام شده بود. علاوه براین واردات اتحادیه اروپا از ایران در ژانویه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل 6.5 برابر شده است.
البته اتحادیه اروپا تنها بازار صادراتی ایران نیست که دراین مدت با چنین رشدی همراه شده است چرا که در قاره آفریقا نیز میزان کالاهای صادراتی به این قاره دو برابر شده است. به گفته مدیرکل دفتر بازرگانی کشورهای عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت، صادرات ایران به ۳۰کشور آفریقایی در سال گذشته ۱۰۰درصد افزایش یافته است.
در مجموع ۵۴ کشور آفریقایی وجود دارد که ایران با حدود ۴۰ کشور از این تعداد دارای رابطه تجاری است. بنابر اظهارات فرزاد پیلتن در مورد بیشترین مواد صادراتی از ایران به کشورهای آفریقایی، شیرینی، شکلات، روغن‌های صنعتی، مواد پتروشیمی، قیر و مصالح ساختمانی از عمده موارد صادراتی ایران به کشورهای آفریقایی هستند.

** خودکفایی و توجه به منابع داخلی
توجه به ظرفیت ها و منابع داخلی یکی از مولفه های اقتصاد مقاومتی است. روزنامه ایران در همین زمینه در گزارشی با عنوان «جشن خودکفایی بنزین پس از 36 سال» نوشت: سرانجام انتظار برای تأمین تمام نیاز کشور به بنزین از تولید داخل و پیوستن به باشگاه صادرکنندگان بنزین به سرآمد. با به مدار آمدن فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس پس از 36 سال پرونده واردات بنزین در ایران بسته خواهد شد و پس از آن ایران به صادرکننده این فرآورده نفتی استراتژیک تبدیل می‌شود.
در سال‌جاری با بهره‌برداری از فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس با تولید روزانه 12میلیون لیتر بنزین یورو 4 و 5 تولید 63 میلیون لیتری سال گذشته به 75 میلیون لیتر در روز می‌رسد که با میزان مصرف روزانه کشور برابری می‌کند.
با افتتاح نهایی بنزین‌سازی پالایشگاه بندرعباس روزانه 3.5میلیون لیتر و در پالایشگاه لاوان روزانه حدود 800 هزار لیتر بنزین به ظرفیت تولیدی کشور اضافه می‌شود. بنابراین با افزوده شدن این میزان، مجموع تولید روزانه کشور به 79.3 میلیون لیتر افزایش می‌یابد که نه تنها تمام نیازهای داخلی را پوشش می‌دهد بلکه زمینه صادرات مازاد بنزین تولیدی فراهم می‌شود. این درحالی است که با به مدار آمدن دو فاز دیگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس 24 میلیون لیتر دیگر به تولید بنزین کشور افزوده خواهد شد و مجموع تولید بنزین از مرز 100 میلیون لیتر در روز عبور می‌کند.
پژوهشم**458**1601**خبرنگار: محمد ستاری** انتشاردهنده : شهناز حسنی